Bieslog weer online toegankelijk

Wim de Bie schreef vanaf 2002 zes jaar lang op zijn weblog, Bieslog. Met aanstekelijk enthousiasme schreef Wim verhalen, gaf commentaar op de politiek, maakte muziek, legde verzamelingen vast, deed interviews, filmde en fotografeerde, gaf culturele tips en wees volgers op de toen nog nieuwe mogelijkheden van het internet. De zesduizend berichten en originele audio- en video-items van het destijds grensverleggende internetproject zijn nu weer online beschikbaar.

In 1998 gingen Kees van Kooten en Wim de Bie als duo uit elkaar. Wim is daarna nog een tijdje alleen doorgegaan op tv. Door de opkomst van online weblogs kwam het idee op om een eigen ‘krant’, met audio en video, op internet te gaan maken. Een voorstel dat door de VPRO met open armen werd ontvangen. Daarmee kreeg Wim zijn eigen programma op internet, een overstap die voor tv-makers destijds een unicum was.

Bieslog draaide op techniek die zo verouderd was dat de site in 2013 niet meer in de lucht kon blijven. Het is financieel onmogelijk om alle websites die de VPRO de afgelopen 25 jaar gemaakt heeft online te houden. Maar de ontsluiting van digitaal erfgoed gaat de VPRO wel aan het hart.

Een groot deel van het oeuvre van Van Kooten en De Bie is online beschikbaar via YouTube, Spotify of als gedigitaliseerd drukwerk (Het Grote Bescheurboek). Daarom mag het van oorsprong al digitale Bieslog niet ontbreken.

Bieslog ziet eruit zoals de site er destijds uit heeft gezien. Dat betekent dat plaatjes klein zijn en de video niet de hoge kwaliteit heeft die we nu gewend zijn. Sommige functies werken niet meer en op mobiel doet de site het ook niet goed. Bieslog geeft wel een mooi beeld van een periode waarin het internet nog niet gedomineerd werd door grote platforms als Facebook, Instagram of YouTube.

de grote alles-dat-je-wilt-weten-over-Bieslog-q-&-a

Wat was Bieslog?

Bieslog was een dagelijks door Wim de Bie gevuld weblog. Wim begon er voor de VPRO mee in 2002 en is er nonstop tot in 2008 mee doorgegaan. Zes jaar lang, gemiddeld drie stukjes per dag, in totaal circa 6000 stukjes.

Waarom is Wim de Bie begonnen met bloggen?

In 1998 gingen Kees van Kooten en Wim de Bie als duo uit elkaar. Wim is daarna nog een tijdje alleen door gegaan op tv. Door de opkomst van online weblogs kwam het idee op om een eigen ‘krant’ op internet te gaan maken. Na een half jaar uitproberen en proefdraaien is Wim naar de VPRO gegaan met het voorstel om een weblog mét audio en video te starten. Dat werd daar met open armen ontvangen. Daarmee kreeg Wim zijn eigen programma op internet, een overstap die voor een televisiemaker destijds een unicum was.

Waarom was Bieslog zo bijzonder?

Begin 2000 was er nog geen YouTube, nog geen Facebook of Twitter. Er waren weblogs en omgevingen als Blogger, waar iedereen dat makkelijk zelf kon gaan doen. Maar zélf eenvoudig audio en video online zetten was daarmee niet mogelijk.

Bieslog bood Wim de Bie volledige vrijheid met een redactielokaal dat in een rugzak paste. Alles dat nodig was om inhoud te maken, inclusief audio- en videoopname-apparatuur paste in een rugzakje, wat voor die tijd ongekend was.

Het enthousiasme van Wim om alles in eigen hand te hebben werkte aanstekelijk om deze nieuwe mogelijkheden actief uit te dragen. Met zijn Bieslog-rugzakje is hij bij meerdere kranten geweest om het aan hun buitenlandcorrespondenten te laten zien.

De jury van de Zilveren Prichett-prijs bracht het in 2005 als volgt onder woorden: 'De Prichett Prijs voor Bieslog is bovendien, dat kunnen we zonder overdrijving zeggen, een historisch eerbewijs. In 1985 werd een Ere-Zilveren Nipkowschijf uitgereikt aan Kees van Kooten en Wim de Bie, waarmee het duo voorgoed was toegetreden tot de absolute topklasse van de Nederlandse televisie. Dat één van hen precies twintig jaar later op eigen kracht de winnaar is geworden in een medium dat destijds nog niet eens was uitgevonden, mag des te bewonderenswaardiger heten.'

Waarom is Wim ermee gestopt?

Acht jaar lang circa zesduizend stukjes, bijna zonder onderbreking, begonnen hun tol te eisen. Op Twitter bleef Wim meningen en commentaar posten, maar achter Bieslog werd een punt gezet. 

Waarom kunnen websites niet altijd online blijven?

Op plekken als archive.org kan je pagina’s van oude sites door de tijd heen bekijken, maar volledig werkende sites, met audio en video, zijn afhankelijk van veel andere systemen. Browsers veranderen en oude sites moeten telkens worden aangepast om ze te laten werken. Vaak kan software waar de site op draait niet meer geüpdatet worden waardoor er beveiligingsrisico’s ontstaan.

Het Instituut voor Beeld en Geluid en de Koninklijke Bibliotheek zijn bezig met het archiveren van dit digitaal erfgoed, maar dat betekent niet dat die sites ook online blijven. Soms zijn ze alleen daar ter plekke te raadplegen.

Waarom heeft de VPRO nu toch Bieslog weer online gezet?

Het is niet mogelijk om alle websites die de VPRO de afgelopen 25 jaar gemaakt heeft online te houden. Daar ontbreken de middelen voor, we richten ons primair op de huidige titels en sites. Maar de lastige ontsluiting van digitaal erfgoed gaat ons wel aan het hart. Een groot van het Koot en Bie-oeuvre is online beschikbaar via YouTube, Spotify of als gedigitaliseerd drukwerk (Het Grote Bescheurboek). Het is vreemd dat juist het van oorsprong digitale gedeelte dan ontbreekt. De manier waarop we Bieslog bewaard hebben maakte het mogelijk om de site met hulp van Babette Wagenvoort en Marco Raaphorst weer online te zetten.

Hoeveel werk is dat geweest?

Het meeste werk is erin gaan zitten om alle afbeeldingen, audio en video toegankelijk te maken zonder dat dat afhankelijk is van andere servers of systemen. Daarnaast stond alle audio en video in het Real-formaat op de site, wat vroeger de standaard was, maar dat nu niemand meer kan afspelen. Dat hebben we omgezet naar mp3 en mp4, een formaat dat met de huidige browsers direct afspeelbaar is.

Tijdens deze klus bleek overigens veel audio en video verdwenen of beschadigd te zijn. Gelukkig gooit Wim nooit iets weg en is het missende materiaal allemaal weer teruggevonden op oude harde schijven. Door de tijd heen was er ook het nodige misgegaan met het tonen van speciale karakters. Zo waren alle aanhalingstekens een ? geworden. Dat maakt een stuk tekst met een dialoog lastig leesbaar (?Waarom zeg je dat nou???, vroeg zij.) Die overtollige vraagtekens moesten met de hand verwijderd worden. 

En doet alles het?

Je ziet Bieslog zoals de site er destijds uit heeft gezien. Maar dat betekent ook dat plaatjes klein zijn, en video niet in HD te zien is. Sommige functies werken niet meer (abonneren op de nieuwsbrief of zoeken) en op goed mobiel gebruik is de site ook niet berekend. En er zullen veel verwijzingen zijn naar externe sites die al lang niet meer bestaan...