Mitch Henriquez

In het huidige social media-tijdperk zijn we onderhevig aan een vreemde nieuwscyclus. Veel actualiteit en achtergrondanalyses komen tegenwoordig via Facebook tot mij, waardoor ik nogal gevoelig ben voor wat in mijn sociale netwerkkringen viraal is. Soms denk ik dat deze social justice-kwesties dan ook het wereldnieuws domineren. Ten onrechte, want als ik weer eens een ouderwetse krant lees, blijkt dat niet zo te zijn.

Gisteren en vandaag is iedereen in mijn social media-kringen totaal van slag over de dood van de Arubaan Mitch Henriquez in Den Haag afgelopen zaterdagnacht. Hij was op bezoek bij zijn familie in Nederland en verheugde zich op een concert van UB 40 in het park. En toen ging het mis.
Er zijn verschillende versies over de toedracht van zijn dood. Volgens het eerste bericht van het Openbaar Ministerie riep Henriquez dat hij een wapen had en hij zou zich verzet hebben bij zijn arrestatie waardoor de politie geweld moest gebruiken. Daarna is Henriquez ‘onwel’ geworden in het politiebusje en naar het ziekenhuis gebracht, alwaar hij overleed. Deze versie werd gisteren door het OM naar buiten gebracht en online media zoals NU.nl en NOS.nl nemen dit persbericht klakkeloos over.

Maar zie hier de macht van de camera en van social media. Verschillende omstanders filmen de arrestatie en via het antiracisme netwerk verspreidt het beeldmateriaal zich razendsnel. Op de filmpjes is te zien hoe vier a vijf agenten Henriquez hardhandig tegen de grond gedrukt houden. Zijn benen vertonen in eerste instantie nog stuiptrekkingen, maar na verloop van tijd is zijn lichaam bewegingsloos. Vervolgens duwen de agenten hem omhoog, slaan hem wat in het gezicht en voelen in zijn nek of hij nog een hartslag heeft. Je ziet de politiemannen wat vertwijfeld rondkijken. Wat te doen? Ze slepen het bewusteloze lichaam het busje in.

Op Facebook lees ik verklaringen van getuigen die zeggen dat Henriquez niets riep over een wapen, enkel wat grapjes maakten met zijn vrienden, waarop er een groep agenten in zijn nek sprongen. Getuige Esther de Ruijter schrijft: ‘Ik heb het begin gezien.. ze rende op hem af…besprongen hem van achter.. het was een hele groep agenten. Hij viel op de grond en zeker zes agenten zaten op hem.. een agent met een knuppel bleef slaan op zijn hoofd en benen. (…) We riepen niet slaan niet slaan maar ook wij.. mijn man.. een vrouw en nog een paar mensen werden weggestuurd en er werd op ons ingelopen door agenten.”

Het reguliere nieuws blijft zondagavond stil over de zaak (buiten de eerder genoemde berichten die simpelweg een kopie zijn van het persbericht van het OM). Er wordt geen item in het NOS journaal aan gewijd. Ook geen verontwaardigde koppen in de dagbladen maandagochtend. Waarom schrijft de media niet over deze zaak: extreem politiegeweld met de dood als gevolg? Als het in Amerika gebeurt is het voorpaginanieuws. En het Haagse politiekorps heeft al een slechte naam wat betreft racistisch politiegeweld. Wanneer spreekt de politiek zich hierover uit?
Ondertussen is #MitchHenriquez trending op twitter en veel prominenten van het ‘black twitter’ netwerk (Sylvana Simons, Quinsy Gario, Anousha Nzume) spreken zich verontwaardigd uit over het gedraai van het OM en het uitblijven van media-aandacht voor deze zaak.

Vandaag verandert het OM het persbericht: Henriquez is niet meer ‘onwel geworden in het politiebusje’. Nu staat er: ‘de aanhouding en het daarop volgende onwel worden’. Ik bel met het OM. Volgens de persvoorlichter was het eerste persbericht gebaseerd op ‘summiere informatie’ omdat ze het bericht snel naar buiten wilden brengen. Als ik vraag of die ‘summiere informatie’ bij de politieagenten vandaan komt, reageert de voorlichter gepikeerd: ‘Ik weet waar u naar toe wilt! Wij kunnen niks zeggen, want het onderzoek is nog gaande. Ik kan u wel vertellen dat Henriquez in de bus nog pols en ademhaling had.’
‘Maar als iemand duidelijk gewond en bewusteloos is, zoals te zien in het filmpje, waarom wordt er dan geen onmiddellijke medische hulp verleend?’ vraag ik. ‘Kennelijk is er een inschatting gemaakt dat de man vervoerd kon worden. En of dat terecht is geweest, dat is deel van het onderzoek.’

Ik spreek met Gerbrig Klos van Amnesty International. Zij heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar discriminatie bij de politie. Amnesty concludeerde in 2013 dat de Nederlandse politie stelselmatig racistisch gedrag vertoont. Gerbrig is ontzet. ‘Uit het filmpje blijkt dat meerdere agenten zien en voelen dat de arrestant niet (volledig) bij bewustzijn is,’ zegt ze. ‘Niet meteen medische hulp (laten) verlenen vind ik niet alleen onbegrijpelijk maar zou in dit geval ook misschien zelfs wel strafbaar zijn. Volgens mij volgt dat uit art. 2 van de Politiewet in combinatie met art. 255 van het Wetboek van Strafrecht. Dat laatste artikel luidt: "Hij die opzettelijk iemand tot wiens onderhoud, verpleging of verzorging hij krachtens wet of overeenkomst verplicht is, in een hulpeloze toestand brengt of laat, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie".

Waarom bericht mainstream media tot nu toe mondjesmaat over deze zaak? En waarom namen ze klakkeloos het persbericht van het OM over? Ik bel met Wouter Bax, plaatsvervangend chef NOS24. Bax: ‘Het persbericht van het OM is de info die we op dat moment hadden. Je moet het doen met de bronnen die beschikbaar zijn.’ ‘Maar in jullie bericht staat dat de man onwel is geworden in het busje. Die informatie wordt door de NOS neergezet als feit. Je had ook aanhalingstekens kunnen gebruiken,’ zeg ik. ‘Ik begrijp wat je bedoelt. Je hebt daar wel gelijk in,’ geeft Bax toe. ‘Het nieuws is nu dat het nieuws niet blijkt te kloppen, dat het anders is dan het werd voorgesteld door het OM en de politie.’

Ik snap zelf niet dat de politie dacht dat het OM met het oorspronkelijke bericht – arrestant wordt onwel in busje- weg konden komen. Immers, iedereen is tegenwoordig waakhond met minicamera op zak. Politiegeweld in de openbare ruimte kan niet meer zo gemakkelijk in de doofpot gestopt worden.
En gelukkig worden de reguliere media bij de les gehouden door kritische social-mediagebruikers. Meer democratie en power to the people.

RIP Mitch Henriquez.