Deze volkeren hebben met elkaar gemeen dat ze vroeger talrijk waren en tegenwoordig verschrompeld zijn. Eén oorzaak is dat ze hun incourante geloof niet propageren. De Mandaeërs bestaan 2000 jaar, ze beroepen zich op Johannes de Doper, maar het zijn geen christenen. De Samaritanen wonen op de Westelijke Jordaanoever en zijn geen Joden. Ze beschouwen zich als de ware Israëlieten, dat schijnt weer iets anders te zijn – zo leer je soms wel degelijk iets van de televisie. Maarten van Rossem heeft bijvoorbeeld deze week in het dagelijkse spelletjesprogramma uitgelegd waarom de klassieke Koude Oorlog nooit zal terugkomen. Ik wist dat niet, hij heeft mijn kennis vermeerderd.
De Mandaeërs die door Kefah Allush bezocht werden, wonen in de Islamitische Republiek Iran. Dicht bij een rivier, want de doop is de kern van hun leven. Dertig dagen na hun geboorte worden ze voor het eerst gedoopt, maar niet voor het laatst, het dopen gaat hun hele leven door, niet alleen bij belangrijke mijlpalen, ook bij onbelangrijke.
Allush is een Palestijn en spreekt Arabisch. Hij is geboren in Nablus en na een jaar met zijn ouders naar Nederland vertrokken. Toen ik las dat hij een christen is, verbaasde me dat niet, want ik zie hem altijd in programma’s van de eo. Dat deze gevolgtrekking niet waterdicht is, bewijst Maarten van Rossem, die zich ooit door de eo naar Amerika heeft laten sturen om een serie over dat land te maken, en die waarschijnlijk ook elke avond op de televisie zou komen als het spelletje door die omroep gemaakt zou worden. Pas als zijn dochter ingrijpt, vertoont hij zich niet meer.
Er zijn zo weinig Mandaeërs over dat het heel moeilijk is een kosjer huwelijk te organiseren. Men schat dat het er maar tien per jaar zijn. Allush trof het, hij mocht wat vragen stellen bij het fotograferen van een huwelijkspaar. Hij stelde een paar ratelende vragen in het Arabisch, waarop summier geantwoord werd. Ineens zei iemand dat ze eigenlijk niet begrepen wat hij zei, ze spraken een ander Arabisch. Later bleek dat de meeste Mandaeërs in Amerika en Europa wonen, want ze worden in Iran officieel gediscrimineerd.
Toen Kefah Allush een uitzending maakte over het Samaritaanse volk, was ik niet verrast, de Samaritanen waren mij bekend door het woord ‘barmhartig’. Toen hij een week later met een uitzending over de Mandaeërs kwam, lagen de kaarten anders – nooit van gehoord.