Stel, je bent vijf jaar oud, je staat in de keuken en je vader torent boven je uit. Hij vraagt: heb jij een snoepje uit de pot gepakt? En op dat moment popt er ineens een gedachte in je hoofd op. Een gedachte die je nog nooit eerder hebt gehad, maar die je nu niet meer loslaat. Wat als ik niet de waarheid vertel?

Nee hoor, papa, zeg je met je puppy-ogen. En dan... niks. Hij lacht, zegt ‘oke!’

En dat was het.

Niemand leert je dat je kunt liegen, je vindt het zelf uit. Maar wat als je er nooit mee stopt?

Wat als je op die manier de wereld vormgeeft, precies zoals jij wil? Een wereld waarin verzinsels de boventoon voeren; een wereld waarin je een academische titel hebt en ooit internationaal geroemd tennisser was. Een wereld waarin je ook nog arts bent, maar dan wel zonder daar jaren voor gestudeerd te hebben.

Dit is een podcast over een serieleugenaar – over bedrog, vertrouwen en je beter voordoen dan je bent.

Maar ook een podcast over schaamte. Schaamte bij degenen die erin trapten, en het zwijgen dat daar telkens op volgt.

Ik ben Michelle Salomons en ik ben Hansje van de Beek. We zijn journalisten en dit is een podcast over een man die zichzelf Dr. Bones noemt. 

Manuela: Ik ben er met beide ogen ingetrapt bij die man. Ik zag het gewoon niet aankomen. Het was gewoon echt wel een prettige man. Echt geen nare man.

Manuela van Roden zal nooit vergeten hoe een man haar een volkomen verzonnen verhaal op de mouw speldde. De man geeft zich uit voor forensisch patholoog, en gaat door het leven onder zijn zelfbedachte bijnaam dr. Bones. Hij geniet een glanzende carrière: hij wordt wereldwijd ingevlogen om te helpen na vliegtuigrampen. Want hij is van de weinige forensisch pathologen in Nederland en helpt bij de identificatie van slachtoffers.

Manuel: Het was toevallig dat ik in Azië zat voor mijn vakantie en toen was er een vliegtuig van Air Asia van de radar afgegaan. Dezelfde dag dat wij ook vlogen met Air Asia. En toen appte hij me op een gegeven moment van joh, ik moet naar Indonesië toe want er is een vliegtuig neer gegaan en hij zou ook bij dat het Rampen Identificatie Team.  zitten voor Defensie.

Manuela: En weet je, je gelooft het ook gewoon want we wisten dat dat vliegtuig van de radar was verdwenen. Op een gegeven moment begon hij natuurlijk over de MH17, en toen bleef hij wel wat op de vlakte omdat hij wist dat de jongens van het gerechtelijk laboratorium daadwerkelijk daarheen zijn gegaan.

Dr. Bones, die eigenlijk gewoon Peter heet, is helemaal geen patholoog, en heeft dat al die tijd verborgen met nep-titels, valse diploma’s en mooie praatjes.

Michelle: Weet je eigenlijk zeker dat hij daar dan niet is geweest?

Manuela: Nou Indonesië is hij niet geweest, dat heeft hij uiteindelijk bij de rechter ook toegegeven. De rechter had een heel lijstje van wat hij allemaal gedaan had. Hij heeft gewoon het lijstje opgenoemd. Heeft u dat gedaan: nee, nee, nee. Dus de Bijlmerramp had hij ook niet gedaan. Enschede had hij ook niet gedaan. Toen heeft hij ook ruiterlijk toegegeven dat hij niet bij de MH17 is geweest. En bij sommige moest hij ja op zeggen, want bij Germanwings is ‘ie daadwerkelijk ja gezegd. Toen dacht ik, die man gaat echt over lijken. Dat is echt letterlijk in dit vak, maar hij gaat echt over lijken.

Wanneer Manuela in het nieuws hoort dat Peter helemaal geen patholoog is, probeert ze meteen met hem contact te krijgen. Ze kent hem goed en ziet hem vaak bij de beroepsvereniging van obductie-assistenten, de mensen die een patholoog ondersteunen. Ze heeft vragen, ze wil zijn kant van het verhaal horen. Maar ze krijgt hem niet meer te pakken, want hij zit al in voorarrest. Pas vier jaar later ziet ze hem weer, in de rechtszaal.

Manuela: Ik kwam toevallig tegelijk met hem het pand binnen en ik herkende hem ook niet. Nee. Hij zei in een keer hoi tegen mij. Ik denk, nou oke. Ik kijk nog een keer. Ik denk oke. Ja, hoi.

Michelle: Zag hij er dan heel anders uit?

Manuela: Nou, hij hing tegen een paal aan te hijgen en alles. Voor mij was dat totale façade. Het paste helemaal in de vorm van hoe hij zich tijdens de rechtszaak gedragen heeft. Het ene moment kon hij bijna niet antwoorden want was hij heel zielig en heel zwak en het andere moment was hij heel fel.

Manuela gaat achterin de zaal zitten. Ze heeft 2,5 uur in de auto gezeten om hierbij te zijn.

Rechter: Gaat u zitten.
 
Verslaggever Omroep Gelderland: De zitting begint met de tenlastelegging van de officier van Justitie waarin de verdachte onder andere wordt verweten diploma’s te hebben vervalst. Peter B. maakt een timide indruk en ontwijkt de vragen van de rechtbank met lange en onduidelijke antwoorden.
 
Rechter: wilt u daarop reageren?

Peter B.: (onverstaanbaar)

Dit geluid, uit een reportage van Omroep Gelderland, is het enige geluid dat we van Peter hebben.

Rechter: Dat het er staat klopt, maar dat u forensisch patholoog...

Peter: nee.

Rechter: Dat klopt niet?

Peter: nee.

Rechter: en ook geen arts.

Peter geeft hier dus toe dat hij geen forensisch patholoog is en krijgt hier 21 maanden gevangenisstraf voor. Zo’n patholoog, dat is iemand die overledenen onderzoekt als de doodsoorzaak niet duidelijk is. Peter heeft in die hoedanigheid zelfs contact gehad met de ouders van een Nederlandse jonge vrouw. Een vrouw die om het leven kwam bij een vliegtuigramp in 2015. Het ging om de zelfmoordactie van co-piloot Andreas Lubitz. Hij liet een toestel van luchtvaartmaatschappij Germanwings neerstorten, in de Franse Alpen. Dit komt ook ter sprake tijdens de rechtszaak. De Officier van Justitie leest een brief van haar moeder voor.

Officier van Justitie: Hij heeft ons een haarlok gegeven maar we twijfelen nu of dit wel haar echte haren zijn. Ook twijfelen we aan alle informatie die hij ons gegeven heeft. Hij vertelde dat er in zestien jaar tijd duizenden lichamen door zijn handen waren gegaan.

Niek: Nou ja, en dan houdt de rechter hem voor van goh, de nabestaanden zijn toch wel helemaal in verwarring, wat is nou allemaal waar van je gezegd hebt.

Dit is Niek Opten, een journalist van dagblad De Gelderlander, hij zit ook in de zaal. Hij schrijft rond de rechtszaak een paar artikelen over Peter.

Niek: Is het wel gegaan als je verteld hebt? Want je vertelt zoveel dingen die niet kloppen. En dan zegt hij: ‘Ja, vanuit mijn hart verklaar ik hierbij dat wat daar is gebeurd, wat ik hen heb verteld, dat dat precies zo is gegaan.’
 
Niek: En hij zegt ook: ‘Er zijn teamleden’, van dat team waar hij werkte, ‘die kunnen dat bevestigen’.

Niek: En dan zegt hij ‘Ik ben trots op wat ik daar heb gedaan.’ En dan breekt hij en dan slaat slaat hij zijn hand voor de ogen en dan moet hij even snikken en dan neemt hij een slokje water en dan is het stil. En dan gaan ze over naar een ander onderwerp.

Niek: En bij de GGD was hij net begonnen. Daar liep hij nog een beetje mee met iemand, om alles nog een beetje te leren kennen.

Bij de GGD werkte hij niet als patholoog maar daar ging hij aan de slag als forensisch arts. Een arts die onder andere helpt op het politiebureau. En dan valt hij door de mand. Hij kan een van de simpelste taken van een arts niet uitvoeren: hij kan geen bloeddruk meten. De GGD-arts met wie hij meeloopt schrikt zich rot en slaat alarm. En later, nadat ze zijn bevoegdheid nog eens goed checken, wordt de ICT-afdeling van de GGD gewaarschuwd. Ze krijgen een mail:

Voorgelezen mail: ‘Collega’s, door omstandigheden die ik straks zal toelichten moet per direct 1) de account, 2) de iPhone en 3) de toegangspas van Peter worden geblokkeerd.’

Een GGD-medewerker belt na het weekend de Politieacademie, want ze weten bij de GGD dat hij daar al een tijdje lesgeeft.

We vragen ons af hoe iemand in het goed georganiseerde Nederland zich kan voordoen doen als patholoog en arts? Ook al komen we erachter dat er in Nederland maar zes forensisch pathologen zijn. En je moet een speciale registratie hebben, die jij en ik met een muisklik kunnen checken. Daar kom je dan toch niet mee weg?

Als we berichten lezen over de rechtszaak raken we gefascineerd door een man die we niet kennen. En die we nu, nadat we maanden met hem bezig zijn geweest, waarschijnlijk nog steeds niet op straat zouden herkennen.

Een man, van wie we alleen dat korte geluidsfragment van net hebben.

We komen terecht in een wereld waar klein en groot bedrog elkaar moeiteloos afwisselen, bedrog dat soms maar lastig van de werkelijkheid te onderscheiden is.

We praten met mensen die doorhadden dat Peter over van alles loog, maar er niks over zeiden en we komen een enkeling op het spoor die wél zijn mond open heeft gedaan. Maar telkens eindigt het in zwijgen.

Ook mensen die door zijn eerdere leugens prikten en het maar lieten gaan. Als Niek, de journalist die je net hoorde, bezig is met een artikel, houdt het niet op – als een draadje waar je eindeloos aan kunt trekken.

Niek: We kwamen bij een beveiligingsbedrijf in Enschede uit waar hij gewerkt heeft. Volgens mijn collega van de regio, die wist dat hij ook wel in de politiek, de lokale politiek had gezeten en dat hij daar vroegtijdig weg moest omdat hij had gelogen over zijn meestertitel, omdat die dus helemaal geen titel had. Een ander lijntje was dat hij had gezegd dat hij een hele goede tennisser was, dat hij voor Portugal de Davis Cup had getennist. Heel rare opmerking.

Dat klopt dan ook niet. We spreken een handjevol oude tennismaten en zij vertellen ons dat Peter best een balletje kon slaan, maar dat verhaal van de Davis Cup hebben ze nooit geloofd.

Peter doet ons aan iemand denken…

Vrouw: Hello, welcome to the bank
Leonardi Di Caprio: How may I help you? I’d like to cash this check here. I would like to take you out for a steak dinner.

Leonardo Di Caprio in de Hollywoodfilm Catch me if you can. Di Caprio speelt de hoofdrol in het waargebeurde verhaal over een van de bekendste oplichters ter wereld: Frank Abagnale.
In de jaren zestig doet de Amerikaanse Abagnale zich voor als piloot, zodat hij gratis kan vliegen. Hij vervalst diploma’s zodat hij wordt aangenomen als advocaat én hij doet alsof hij een kinderarts is.

Peter deed zich ook voor als meester in de rechten en als patholoog dus. En daar stopte het niet. Hij zei bijvoorbeeld dat hij luitenant kolonel was en dat hij verbonden was aan het Britse Koninklijk Huis.

Telefonist: Good afternoon, Buckingham palace.

Hansje: Good afternoon, this is Hansje van de Beek speaking. I am a Dutch journalist. Maybe, this is a bit of a strange question. I am making a podcast story called Dr. Bones. It is about a man called Peter B.

Hansje en ik kijken elkaar op dit moment met grote ogen aan. We hadden eigenlijk niet verwacht dat we iemand van het paleis aan de lijn zouden krijgen.

Hansje: We’re checking if he worked for you, he said he did. And we wanted to check this with you.

Telefonist: So you’re checking if somebody worked with us?

Hansje: Yes

Telefonist: I will check our HR department, just one moment, thank you.

En even lijkt het alsof we hier daadwerkelijk antwoord op gaan krijgen…

Telefonist: We’d need his consent, before we can give out any employment information I am afraid. So I wouldn’t be able to confirm it over the phone.

Hansje: And you can’t deny it either?

Telefonist: Haha. No unfortunately not.
Sommige verhalen zoals deze zijn zo absurd dat ze bijna niet waar kunnen zijn. Maar het is moeilijk te bewijzen. Helemaal omdat er soms toch een stukje waarheid in schuilt. Hij had dan niet de Davis Cup gewonnen, maar hij kon wel goed tennissen. En Peter zou de beveiliging van Wilders doen, dat klopt niet, maar hij werkte wel degelijk in de beveiliging.

Vaak, maakt hij het verhaal gewoon groter, en doet hij zich beter voor dan hij is. Maar zijn leugens worden strafbaar als hij zich voor gaat doen als patholoog.

Zijn eerste stappen in die wereld zet ‘ie waarschijnlijk wanneer hij rondloopt op een uitvaartbeurs in Gorinchem. Daar loopt hij langs het kraampje van Manuela, die je eerder hoorde. Ze is obductie-assistent, dat is eigenlijk de rechterhand van een patholoog.

We zoeken haar op. En als we aankomen bij het Universitair Medisch Centrum Groningen, staat ze buiten een sigaretje te roken. Via het mortuarium lopen we naar boven, en gaan we zitten in de kantine.

Manuela: Wat willen jullie drinken: koffie, thee, warm water, koud water?

Het is een vrolijke vrouw met veel passie voor haar vak en een bad-ass uiterlijk: overal tatoeages en fel geblondeerd haar. Ze begint meteen te vertellen over hoe ze Peter voor het eerst ontmoette.

Manuela: Wij hadden een uitvaartbeurs. Dat is een keer in de vier jaar, dan hebben we een hele grote landelijke uitvaartbeurs en daar staan wij ook als standhoudertjes. En toen kwam hij bij ons, en hij stelde zich voor. En hij had heel veel interesse in het vak.

Hansje: Hoe stelde hij zich voor op dat moment?

Manuela: Nou ja eigenlijk gewoon nog als Peter, nou ik heb wel interesse. Toen heeft hij zich ook meteen aangemeld.

Hij meldt zich bij Manuela aan voor de opleiding tot obductie-assistent. Manuela is een van de docenten, ze geeft theorielessen. Het is een eenjarige opleiding, en voordat je begint moet je minimaal tien obducties hebben gedaan.

Manuela: Ja, ik heb hem zelf lesgegeven, want ik geef les aan de opleiding.

Michelle: En wat voor student was hij?

Manuela: Nou, weetje, gewoon een normale student. Niet heel apart, en niet aanwezig. Heel rustig op de achtergrond. Nou ja hij riep dus, dat is wat ons bekend was, dat hij bij Defensie zat. Nou die leiden ook mensen op, dat hebben we wel vaker gehad, dus dat vonden we niet zo heel raar. Dus toen vertelde hij ook dat hij uitgezonden was naar Afghanistan en ik geloof nog ergens anders. En hij liep ook gewoon, in een legerpakkie kwam ie binnen. Als hij naar de les ging.

Michelle: In een legerpak?

Manuela: Ja, want hij werkte voor Defensie, want dat kwam hij rechtstreeks van werk af zei hij.

Hansje: Maar camouflage...

Manuela: Ja wat dragen militairen?

Hansje: Zo groen…

Manuela: Ja, gewoon zo'n groen pak. Zo kwam hij af en toe op de opleiding. De ene keer liep ie gewoon in een keurig pakkie, in een net pak of in zijn gewone spijkerbroek en de andere keer kwam ie in zijn tenue binnen.

Hansje: En wat vertelde hij over zijn tijd of over wat hij deed voor Defensie?

Manuela: Nou de beginperiode niet veel, maar op een gegeven moment bood hij zelf aan, ook vlak daarna in 2013, want ik organiseerde hier in dit ziekenhuis een heel groot congres, en daar zei die van: weetje, ik wil wel een lezing geven over mijn ervaring in Afghanistan.

Manuela: En hij heeft die lezing gegeven, nou echt met tranen in zijn ogen en ook best wel heel veel indruk gemaakt bij heel veel collega's van ons, dat hij in een bomaanslag terecht was gekomen. Dat z’n halve lichaam onder de scherven zat, dat ze hem voor de dood hebben weggehaald, dat hij daar drie maanden van moest herstellen. Ik kan je de verhalen zo geven. Maar we geloofden het ook allemaal, want wij hebben nog nooit de reden gehad om te twijfelen aan dit soort mensen.

Leonardo di Caprio: I am a doctor

Man: Harvard medical school, top of your calls. Southern California Children’s Hospital. That’s a pretty impressive resume Dr. Connors.

Leonardo: Well in the past they have always let me choose my own nurses.

Di Caprio schept hier – in de rol van meesteroplichter Frank Abagnale – op over zijn uitgebreide cv. Net als Peter dat deed over zijn carrière.

Maar niet iedereen trapte in Peters praatjes. Hij wilde bijvoorbeeld de functie van trainingscoördinator bij een grote hockeyclub aan zijn cv toevoegen.

Nicole: Dit is de beruchte kamer waar hij toen zijn sollicitatiegesprek gevoerd heeft.
Michelle: Oh! Met jou?

Nicole: Ook. En het bestuur toen.
  We zijn op de hockeyclub in Wageningen. We volgen een vrouw naar een kamer boven de kantine. Het is Nicole Jonk

Nicole: en bij WMC ben ik technisch coördinator, technisch manager van de club, inmiddels ruim 11 jaar, bezig met het twaalfde seizoen. En tijdens en daarvoor ook al spelend lid, vanaf de jeugd ook al.

Nicole kent Peter omdat hij hier wel eens op de hockey kwam. En opvallend is dat zij prikte wel door zijn praatjes heen prikte.

Nicole: Hij had bij ons de wildste verhalen. Dat hij de beveiliger van de koningin was, dat hij nergens over mocht vertellen maar precies dat nog wel, en dat hij ook in Engeland aan de slag was geweest. Hij heeft de raarste verhalen verteld. Ook militaire...

Hansje: Hoorde ik je net beginnen met AIVD?

Nicole: Ja, daar heeft hij het ook altijd over gehad, want hij moest voor de AIVD aan de slag. Hij zat helemaal in die scene, of in die wereld, en daar mocht hij dan niks over vertellen, maar dat deed hij dan net weer... nou ja, om je nieuwsgierigheid te triggeren zei hij dan net wel iets, waardoor je wel wat dingen opving, maar helemaal tot in detail kon hij het dan niet vertellen, of mocht hij het niet vertellen – net hoe je het noemen wil.

Hansje: Wat voor soort man is ‘t? Hoe zou jij hem beschrijven?

Nicole: Een beetje afwachtend in eerste instantie, hij oogt heel rustig in zijn bewegingen. En wilde op bepaalde momenten ook wel graag gezien worden. Bijvoorbeeld, ik kwam hem een keer tegen met een 5 mei-viering, had hij een Schotse kilt aan. Heel opvallend. En dan loopt hij heel rustig door het hele publiek, loopt hij dan rondjes, maar wel met een soort van air, van goh zie mij eens. Hij vond het wel leuk om gezien te worden.

Michelle: We liepen hier net de kamer binnen en toen zei je: dit is waar Peter zijn sollicitatie had gehad. Waar solliciteerde hij precies voor?

Nicole: Voor de functie van trainingscoördinator. Eigenlijk hetzelfde als wat ik op dat moment ook deed.

Hansje: Wist die iets van hockey dan?

Nicole: Nou hij gaf toen aan van wel. Later bleek dus van niet. Hij gaf aan dat hij daar wel de nodige ervaring en dergelijke in had, maar om heel eerlijk te zijn had ik daar zelf wel mijn bedenkingen bij.

Michelle: Hoezo had jij twijfels bij zijn kennis of bij wat hij wist over hockey?

Nicole: Op het moment dat wij het gesprek voeren met mensen, dan vraag je door op bepaalde dingen, ook op hockey-technisch gebied, tactisch gebied. En de antwoorden die daarin kwamen, matchte niet met hetgeen wat hij zou moeten kunnen.

Hansje: Ja, dus als je zegt – ik heb dan een halve dag gehockeyd – ze moeten wel een keer kunnen flatsen in de A, dan zit je gewoon fout.

Nicole: Ja precies.

Michelle: Is flatsen serieus wat?

Hansje: Ja, haha. Ik vind het ook een vies woord, flatsen.

Michelle: Is flatsen dan een techniek die je moet kunnen als F-jeugd-speler?

Nicole: Nee als F-speler willen we liever dat ze een goede push hebben.

Michelle: Een goede push, oke.

Hansje: Wij zijn dit onderzoek aan het doen, en hij heeft zich ook voorgedaan als forensisch arts.

Nicole: Ik hoorde het.

Hansje: En daar komt hij door de sollicitatie heen. Ik vind het toch wel interessant dat jij op hockeyniveau hem er wel doorheen prikt, maar als arts... Kon je je voorstellen dat andere mensen er wel intrapte?

Nicole: Oh jawel. Ja, zeker wel. Jawel, zeker wel. Hij gelooft zijn eigen leugens, en als je in je eigen leugens gelooft, kan je het natuurlijk wel heel overtuigend vertellen. En op hockeygebied heb je natuurlijk ook dat je dingen kunt laten zien of voordoen, of waaraan je ook kunt zien dat het niet oké is.

Als we Peter benaderen voor een gesprek, zit hij nog in de gevangenis. We schrijven hem een brief, want we willen zijn verhaal horen. Zijn advocaat stuurt onze brief naar hem op. En diezelfde avond krijgen we nog een reactie terug: hij wil niet met ons praten. We zijn niet de eerste die hem benaderen, want ook Niek, de journalist van de Gelderlander, deed een poging.

Niek: Als je nou eens jou verhaal vertelt, biedt dat misschien een heel ander licht op jouw zaak. Dus ik had een brief geschreven, waarin ik dat had opgeschreven. Toen ben ik naar zijn huis gegaan. Het was mooi weer, hij zat op een bankje in het zonnetje, dat weet ik nog en ik liep op hem af. Hij was natuurlijk nieuwsgierig, ‘wie ben jij’, zei hij. En toen ik al zei ik dat ik journalist was, toen hij ook heel moeilijk opeens overeind van z’n bankje, weet ik nog. Opeens dat hij in een rol zat van ‘Uh, oh ja. Ik ben ziek en ik kan me moeilijk verplaatsen of zo. Opeens was hij weer minder kwiek, tenminste zo kwam het op mij over. En hij heeft de brief aangenomen en hij zei ‘nou ik zal hem lezen, maar ik wil nu verder niks zeggen en ik wil graag dat je gaat.’ Nou dat heb ik dat gedaan. En hij heeft nooit geantwoord op de brief en via zijn advocaat hebben nog wel een paar keer gevraagd van nou, een verzoek om voor een interview. Maar de advocaat zei ook van nou, dat wil hij niet en ik zal hem daar ook niet in aanmoedigen om het wel te doen.

We proberen met mensen die Peter kennen in contact te komen, maar we blijven in de buitenste schil hangen. We spreken wel mensen, maar dat zijn eigenlijk allemaal kennissen. En ook online is hij nauwelijks vindbaar. We vinden bijvoorbeeld een ex maar die wil niet praten. Alle sporen naar Peter of mensen die écht dichtbij hem staan lopen dood.

Maar dan…

Michelle: Ik kreeg net een LinkedIn-berichtje van iemand die zei: ben jij de Michelle Salomons die een podcast aan het maken is over dr. Bones, want ik kan je wel wat meer vertellen dan dat je nu weet.

Hansje: Wat!

Michelle: Ja, dus ik ga hem zo bellen. Ik kan nog helemaal geen link vinden met hem, dus ik ben heel benieuwd. Ik weet het echt niet.

Hansje: Bizar. Wat spannend dit. Oké, succes!

Michelle: Dank je wel. Doeg!

En dan hang ik ineens aan de telefoon met een paar familieleden. Ze hadden een aankondiging van deze podcast gezien en wij mogen bij ze langskomen. Ze hopen dat Peter nooit meer iemand belazert, en willen ons daarom meer over hem vertellen. Als we binnenkomen staat er een grote schaal koekjes op tafel. Daarnaast ligt een volgeschreven A4. En daarop staan allemaal verhalen die Peter zijn familie heeft verteld. We krijgen een kop thee en gaan zitten. Ze willen niet met hun naam of stem in de podcast, dus we kunnen niet precies zeggen om wat voor  het gaat. Daarom hoor je nu twee acteurs.

Acteur 2: Echt bizar dat je zo kan leven. Ik kan niet eens een leugentje volhouden

Acteur 2: Maar hij heeft het geleerd van de beste. Zijn vader…

Acteur 1: Die had ook allerlei verhalen en dat is ook vaak uitgekomen, maar daar werd nooit over gesproken in de familie. En die wisten dat hij de boel in de maling nam. Ja als hij er niet bij was, dan werd erover gesproken. Maar niet rechtstreeks, van goh wat heb jij nou gedaan. Dat bleef altijd binnenskamers. Ik weet niet hoe dat kwam.

Acteur 2: Zijn vader was best wel een imponerende man, een grote vent met een bulderstem. Zoals ik me herinner.

Acteur 1: Ja, ja klopt. Zijn vader vertelde van alles, heeft van alles gedaan. Hij was bijvoorbeeld directeur van een wc potten-fabriek, dat is écht waar, en hij is – tenminste dat wist hij te vertellen – locoburgemeester van Purmerend geweest.

Acteur 1: Ze hebben ook veel samen gedaan, Peter en zijn vader. Ze zijn een bedrijf in decorbouw begonnen. En daarna zijn ze samen in nieuwe Amerikaanse auto's gaan werken.

Acteur 2: Zoveel bedrijven…

Acteur 1: Ik ben nog niet klaar, haha. En daarna hebben ze een internationale handel in lampen gehad, speciale lampen. Ik weet niet wat voor lampen.

Acteur 2: En Peter, die heeft vroeger een opleiding bij de spoorwegpolitie gedaan. En hij is beveiliger geweest bij verschillende bedrijven. Persoonsbeveiliging, daarbij had hij een leidinggevende functie

Acteur 1: Ik was ook niet verbaasd toen ik het verhaal las dat hij opgepakt was. Hij vertelde mij op een gegeven moment dat hij aan het studeren was voor patholoog-anatoom. Maar dat is een specialistische opleiding… daar moet je jaren voor studeren. Ik vond het al raar: jij kan toch niet in een avondstudie nog even patholoog.... En toen zei hij: Nee maar dat is een speciale studie en ik heb een hele goede basis gehad. Nou ik zeg: ik vind het raar.

Acteur 2: Hij heeft gewoon geen morele code ofzo, wat hij met die vliegtuigramp heeft gedaan, vind ik echt bizar. Dat is echt heel erg als je dat doet. Daarom vind ik dat hij gestopt moet worden. Dat is ook de reden dat we hier nu aan tafel zitten.

Toen zijn familie hoorden dat hij gearresteerd was, waren ze niet verrast. Peter maakte zich altijd al groter dan hij was. Ze waren vooral heel geschokt over hoe ver hij is gegaan en hoeveel mensen hij wist te overtuigen van zijn zogenaamde kwaliteiten als patholoog.

Manuela: Hij wist wel veel hoor. Hij had ook wel medische kennis. Waar hij die heeft opgedaan, ik weet het niet. Wat je eigenlijk als leek zijnde niet kunt weten, en dat maakte ook wel dat hij heel geloofwaardig was.

Dit is Manuela weer. Samen proberen we te reconstrueren hoe het Peter lukte, maar ze begrijpt het niet. Hij overtuigde haar zelfs zodanig dat hij na zijn opleiding voorzitter van de beroepsvereniging werd

Manuela: En naar de leden toe was hij ontzettend vriendelijk. Als we een bijeenkomst hadden, ging hij ook gewoon keurig die leden even langs om zich voor te stellen, gewoon eens even een babbeltje maken. Hij schreef ook artikelen. En toen vroeg ik me ook al af, hoe heeft hij zijn artikelen, want dat plaatsten wij dan in ons blad, en achteraf blijkt dat heel veel artikelen heeft die van de Interpolsite afgehaald. Ja, nou ja.

Manuela twijfelt nu aan alles. Ze weet nog steeds niet wat hij bij de vliegrampen heeft gedaan. En wat Peter nu precies voor zijn opleiding gedaan heeft, weet niemand. Manuela weet wel dat hij het theoretische gedeelte van de opleiding tot obductieassistent heeft gevolgd. De politie vond ook een paar medische boeken bij hem thuis. Maar of hij daadwerkelijk een lijk kan ontleden.

Manuela: Dat weten we dus niet. Dat weten we echt niet. Want ja, Defensie heeft daar de deur ook voor dichtgegooid. En ook bij de rechtszaak is de Politieacademie ook niet geweest. Die hebben zich ook allemaal niet verdedigd. Ja, iedereen deed die deur op slot, dus dan weet je gewoon ook niet meer wat werkelijkheid is en wat niet.

Want wat ze nog steeds niet weet is of hij wel echt praktijkervaring heeft opgedaan bij Defensie. Het valt ons ook op: vrijwel alle instanties waar Peter voor werkte, of waarvan hij zei dat hij ervoor werkte, houden hun mond.  

Manuela: De GGD heeft hem ook aangenomen, die heeft hem laten werken. Daar schrok ik echt van toen ik dat hoorde. Dan denk ik van ja, het is zo jammer dat die dus nergens over willen praten. Als dat soort instanties al hun mond houden.

En Peter lichtte nog een bedrijf op, een Amerikaans bedrijf: Kenyon. Dit bedrijf wordt ingehuurd na grote rampen, en Peter werkte voor ze bij twee vliegtuigcrashes in Frankrijk en Namibië. Zou die daar daadwerkelijk als forensisch patholoog hebben gewerkt? En hoe doe je dat als je helemaal geen praktijkervaring hebt?

Als we via via de aanklacht van het Openbaar Ministerie in handen krijgen, lezen we dat ook dit bedrijf de lippen stijf op elkaar houdt. Ze verbieden hun medewerkers op een gegeven moment zelfs met de politie te praten.

Manuela: Ja, ik snap het aan de ene kant wel, want het is natuurlijk echt een gezichtsverlies van hier tot Tokyo, maar ik baal er ook wel van. Want er is natuurlijk best leed aan mensen aangedaan en dat ik denk van ja dat is niet goed te praten door allemaal je mond te houden.

Wij zijn een van de weinige die alles vrij hebben gegeven, omdat we denken dit moet wel in de openheid gebracht geworden. Het is gewoon heel schadelijk. Het is voor ons vak heel schadelijk, maar zeker voor de nabestaanden. Dat kun je niet goedpraten. Ik heb die ouders gesproken, toen bij de rechtszaak, ze zei: ja, het is jullie voorzitter geweest. Ik zeg nou: dat doet echt in het niet met wat hij jullie heeft aangedaan. Daar schaam ik me diep voor.

In de volgende aflevering van Dr. Bones zoeken we uit wat Peter heeft gedaan op de rampplekken van vliegtuigcrashes. Want hij verkondigt overal grote verhalen, maar wat is daarvan waar? We proberen in contact te komen met oude collega’s van Peter.

Michelle: Bijna iedereen heeft het over die NDA. Iedereen heeft het over die Non-Disclosure Agreement. Dus ik weet niet hoe we die door die NDA gaan heenkomen.

Alleen we lopen tegen een muur op. Iedereen heeft een zwijgcontract getekend.

Michelle: Oh!

Hansje: Oh my god hij heeft hem ontmoet.

Maar dan hebben we ineens beet.

Gary: Hello, Gary Howard. I am a crime scene invesigator, crime scene mangaer.

Dit is een podcast van Argos en werd gemaakt door Michelle Salomons en door mij, Hansje van de Beek.

Eindredactie werd gedaan door Eric Arends, productie door Jorinde Hiddema en Sanne van der Peijl, audionabewerking door Hens Zimmerman, we kregen dramaturgisch advies van John Appel en de muziek die je hoort gemaakt door Tornado Beat! Met dank aan Harry Lensink en alle meeluisteraars.

Deze serie is mogelijk gemaakt door het Fonds Bijzondere Journalistiek Projecten.