CD Checking Out (Kemo) - Paul van Kemenade International Quartet
Vier keurige heren op ruimschoots middelbare leeftijd, die je gerust (maar zeker niet al te serieus) éminences grises mag noemen op hun vakgebied. Die zich er niets aan gelegen laten liggen dat je heden ten dage ook als heer van ruimschoots middelbare leeftijd geacht wordt hip en beeldig te wezen. Die het duidelijk aan hun laars lappen dat van iedereen maar verwacht wordt dat je meedoet met modieuze trends. Integendeel. Van Kemenade en zijn door de wol geverfde makkers Ray Anderson (trombone), Han Bennink (slagwerk) en Ernst Glerum (bas) spelen hun eigen muziek. Zonder crowdpleasing, maar mèt diep respect voor en doorvoelde ervaring met de jazzgeschiedenis - Andersons hommage aan (free jazz drummer) Charles Moffett is van dat laatste een in het oog springend voorbeeld. Met een gemak, een spelplezier en een ingetogen virtuositeit waar je alleen maar een diepe buiging voor kan maken - en met open mond naar kan luisteren. AvN

CD Thomas Ades, Per Norgard, Hans Abrahamsen (ECM) - Danish String Quartet
Ze zien er jong en hip uit, de mannen van het Danish String Quartet. Met vlot gesneden pakken en baarden en alles. Fijn dat de muziek op hun nieuwe cd ook zo klinkt: hip en vlot gesneden. In 19 snelle, lekker korte delen loodst het Deense strijkkwartet je door modern werk van Thomas Ades, Per Norgard en Hans Abrahamsen. Vroege werken van de drie componisten zijn het, stijlvol bij elkaar gezocht. Vooral het stuk van Abrahamsen is elegant en indrukwekkend. The Guardian noemt het ‘exploding landscapes’, deze kleine en explosieve stukjes die Abrahamsen componeerde als ware het korte verhaaltjes. Een treffende omschrijving, die ik bij dezen dan ook even onbeschaamd gap, en van harte onderschrijf bovendien. Luister maar eens. Maar niet op Spotify, want daar is de cd niet te vinden…

CD Nomade Orquestra (Far Out Recordings) - Nomade Orquestra
De muziek van het Nomade Orquestra doet aan van alles denken, behalve aan muziek uit Brazilië. De bigband komt uit de miljoenenstad São Paulo, is in 2012 opgericht, en brengt een spaced out ratjetoe van jazz, funk, soul en afrobeat. Het klinkt als een reis in het verleden met hier en daar een souvenir uit een vakantieland. Oh nee, dat klinkt een beetje te blij. Het is meer een psychedelische brij met spirituele invloeden opgepikt uit de melkweg. Het is gelukkig geen ellendige jam. Het zijn goeie arrangementen, er wordt uitstekend gemusiceerd en het is lekker groovy. CC

Olanda in Due (Novara Jazz) - Michiel Braam & Bo van de Graaf
Heen en weer geslingerd worden tussen uitbundige vrolijkheid en diepe melancholie, moeiteloos schakelend tussen bandeloze improvisatie en vrolijke deuntjes uit Ja Zuster, Nee Zuster (!) of een aria van Giuseppe Verdi. Je moet het maar durven - en waaorm zouden ze ook niet, Braam en Van de Graaf? Live opgenomen in Italië, waar de krant de ‘Olanda in due’ kenmerkte met de vette kop ‘nel cuore della musica’ (‘in het hart van de muziek’). Terecht, want precies de beweeglijkheid tussen die emotionele uitersten maakt muziek tot wat het is, toch? Spelen, spelen, spelen! En dat je dan een smartlap van André Hazes weet om te toveren tot een tongue-in-cheek muzikale circusact, dat tekent alleen maar de virtuositeit van deze twee bijzondere ‘Olanda in due’. AvN [tekeningen: Irene van Rooij, animatie: Michel Holla]

CD Four for three, music of Terry Riley (Channel Classics) - Ragazze Quartet, Slagwerk Den Haag, Kapok
Een oerwerk van de Amerikaanse componist Terry Riley (vorig jaar nog eregast tijdens het World Minimal Music Festival) uit de eerbiedwaardige school van het minimalisme (wat helemaal geen school is, en waartoe Riley trouwens ook helemaal niet gerekend wil worden) - In C. Het is inmiddels in ontelbare varianten uitgevoerd, van een concertzaal vol kinderen tot een combinatie van Afrikaanse slagwerkensembles, maar het blijft een fascinerend, en toch waarempel echt wel ‘minimal’, stuk muziek. Een reeks korte motieven, naar believen door de musici te herhalen, naar eigen inzicht (of dat van een eventuele dirigent of muzikaal leider) in te zetten en te beëindigen, het klinkt simpel maar om het spannend te maken heb je meer nodig dan ‘zo maar’ in het wilde weg die nootjes spelen. Het gezelschap op deze fraai vormgegeven nieuwe CD weet het voor elkaar te krijgen, met een tergend langzame opbouw wordt opgebouwd naar een climax die dat uiteindelijk toch niet is - de hypnotiserende herhaling had nog makkelijk uren kunnen duren. Bijzonder. Van het andere stuk op de CD, het voor het Kronos Quartet geschreven Sunrise of the Planetary Dream Collector, zagen we al een live-uitvoering in Vrije Geluiden op NPO1. AvN

CD Mediterraneum. Ramon Llull: crònica d’un viatge medieval (Licanus) - Capella de Ministrers / Musica Reservata Barcelona olv Carles Magraner
Raimundo Lulia, of Raymond Lully zoals hij in het Engels wordt genoemd, was een 13e eeuwse geleerde, geboren op Mallorca, en tot op hoge leeftijd actief rondreizend door de toen bekende wereld. Dit jaar wordt zijn 700e sterfjaar herdacht, en in dat kader werden inmiddels drie CD’s uitgebracht met stukken uit de 13e en vroege 14e eeuw, muziek die Lulia persoonlijk gehoord zou kunnen hebben en die in elk geval representatief mag worden geacht voor de plaatsen die hij bezocht: Cyprus, Armenië, Jeruzalem, Noord-Afrika, Pisa, Parijs, Sicilië… Vocale en instrumentale muziek met een bonte mengeling van invloeden: Afrikaans, Andalusisch, Grieks, Catalaans, allemaal fraai uitgevoerd en doordesemd van een mediterrane sfeer. Wat Lulia er zelf van gevonden zou hebben is niet met zekerheid te zeggen; zijn belangstelling ging alleen uit naar sacrale muziek (die is dan ook goed vertegenwoordigd op de CD). AvN

CD Socrate (Winter & Winter) -  Reinbert de Leeuw (piano) en Barbara Hannigan (sopraan)
Jarenlang durfde Reinbert de Leeuw een opname van een van Erik Satie’s laatste stukken niet aan. Hij kon de juiste zangeres niet vinden. Satie schreef Socrate een paar jaar voor zijn dood, in 1919. Vaak is de muziek van Satie tamelijk eenvoudig van opzet, die eenvoud is meestal ook de kracht, maar Socrate is lastig voor degene die het zingen moet. Niet in de laatste plaats omdat de partituur afstand en rust vraagt. Je moet je ego opzij zetten, en de partituur zingen alsof je ‘m leest, volgens de voorschriften van de componist. Niet iedereen kan dat. Barbara Hannigan kan het wel, en dat hoor je op deze nieuwe release. Geflankeerd door een drietal andere stukken van Satie voor piano en sopraan klinkt Socrate gloedvol, warm en afstandelijk tegelijk. Alsof een bevlogen dichter een willekeurig artikel uit de krant voorleest. Reinbert de Leeuw is de hele cd lang een discrete en dienstbare begeleider, maar ondertussen hoor je zijn nimmer roestende, ouwe liefde voor de muziek van Erik Satie door alle tracks heen. TK