Vrijdag 25 november 2016 overleed op 84-jarige leeftijd de Amerikaanse componiste en accordeoniste Pauline Oliveros. Zij speelde een centrale rol in de ontwikkeling van de elektronische en experimentele muziek. In 1962 won Oliveros de Gaudeamus Prijs, en 54 jaar later, nauwelijks twee weken voor haar dood, trad zij nog op in Utrecht tijdens Le Guess Who?, op uitnodiging van Gaudeamus Muziekweek. Ze was een van de oprichters van het San Francisco Tape Music Center in de jaren '60,  en kreeg bekendheid als docente, als auteur en dankzij haar baanbrekende muziektheorieën waarmee ze nieuwe vormen van muzikale ervaring analyseerde. De bekendste voorbeelden van dat laatste zijn het zogeheten 'Deep Listening' en wat zij noemde 'sonic awareness'.

'Deep Listening' was aanvankelijk ook letterlijk 'luisteren in de diepte', toen Oliveros de term bedacht voor een onderwater-geluidsopname. Het idee ontwikkelde zich tot een esthetisch principe, gebaseerd op improvisatie en meditatie, en bedoeld om musici te oefenen in en te inspireren bij geconcentreerd luisteren. De Deep Listening Band, in 1985 door Oliveros opgericht, gaf performances en maakte opnamen in klank- en galmrijke ruimtes als grotten en kathedralen.

'Sonic awareness' is een term van Pauline Oliveros waarmee zij het vermogen bedoelde om welbewust de aandacht te richten op omgevingsgeluiden en muziek - een combinatie van alertheid in psychologische zin, van de fysieke concentratie als in de Japanse vechtkunst, en van het sociologisch inzicht van het feminisme.

Pauline Oliveros ontving tijdens haar leven verschillende belangrijke muziekprijzen. Over haar werk verscheen onder meer de boeken 'The Music of Pauline Oliveros' van Heidi Von Gunden en 'Sounding Out: Pauline Oliveros and Lesbian Musicality' van Martha Mockus.

Meer over Pauline Oliveros is te vinden op > de officiële Pauline Oliveros-website, en op onder meer deze websites:

• Deep Listening Institute
• The Sonic Rituals of Pauline Oliveros, artikel Ron Drummond
• Interview op ESTWeb
• Pauline Oliveros op UbuWeb Sound
• Uitvoerig televisie-interview ArirangTV