MEIKE: Ik kom ietsje dichterbij zitten want anders.. mijn armen zijn niet zo lang. Uhm.. nou we gaan gewoon. We hebben nu nog 10 minuten, dus ik hoop dat we het daarin kunnen doen. Zou je kunnen beginnen met jezelf voorstellen?

GERJAN VASSE (woordvoerder NS): Ja, mijn naam is Gerjan Vasse. Ik ben woordvoerder bij de Nederlandse Spoorwegen.        

MEIKE: Ja, ik ben bij de NS voor een interview. Want ik had nog wat vragen na mijn reportage over Exterion, die dus digitale reclamezuilen met camera’s erin op de heel veel NS-stations heeft staan. 

En er zit dus een persvoorlichter voor me. Die me trouwens meteen op mijn kop geeft omdat ik met de auto en niet met de trein ben gekomen.

Ik wilde het liefst iemand spreken die er in de praktijk ook verantwoordelijk voor is, maar ik mocht alleen deze persvoorlichter interviewen. Ik hoop maar dat hij goed genoeg op de hoogte is om mijn vragen te beantwoorden. We beginnen bij het begin: wat voor afspraken heeft de NS met Exterion gemaakt?

GERJAN VASSE: Exterion mag dat soort zuilen bij ons gewoon plaatsen. Die mag gewoon reclame maken bij ons op het station. Ze moeten gewoon doen aan wet- en regelgeving. Zo niet dan gaan we met ze in gesprek. 

MEIKE: Ja, want, jullie hebben al heel lang met hen een reclameovereenkomst begreep ik. Ook voordat die digitale schermen er überhaupt waren?

GERJAN VASSE: Ja dat klopt.

MEIKE: En wat is daarin opgenomen over die digitale schermen? Is daar toen al iets over afgesproken?

GERJAN VASSE: Nee. Het precieze weet ik er niet van. Maar wel dus wat ik net ook al zei dat ze moeten voldoen aan wet- en regelgeving. En wij hebben geen reden om daaraan te twijfelen dat ze dat niet doen. 

MEIKE: En hoe ging dat op het moment dat zij die schermen gingen plaatsen. Daar is wel met jullie over gecommuniceerd denk ik?

GERJAN VASSE: Hoe daarover is gecommuniceerd, dat weet ik niet. Ik weet wel dat op het moment dat er commotie ontstond, zijn we wel gelijk op de lijn gekomen. Jongens, wat is het precies? En leg het eens even uit. Want wij willen gewoon geen commotie hebben bij onze reizigers over dit soort dingen. 

MEIKE: Maar er is niet vooraf... toen zij begonnen met het installeren. Want sommigen stonden er bijvoorbeeld al een halfjaar.. er is niet vooraf contact geweest over: wat gaan jullie dan precies met die camera's doen?

GERJAN VASSE: Ik ben woordvoerder in dezen en dat heb ik zo niet tot in detail nagevraagd. Maar ik ga er vanuit dat er wel zeker contact is geweest. Want er moet wel infra naartoe. Want zo'n ding draait dus. Heeft ook stroom nodig. Dus er is op allerlei manieren  is natuurlijk gewoon dingen aangelegd. Dus ik kan me voorstellen dat er zeker wel contact over is geweest.   

MEIKE: Maar het zijn jullie stations. Dus je zou kunnen denken dat jullie ook een verantwoordelijkheid hebben en moeten checken: ok, Exterion wil dit gaan doen. Is goed voor hun bedrijf. Is goed voor hun adverteerders om dat soort informatie te hebben. Maar ja, wat hebben wij als NS daaraan. Laten we eerst checken of het inderdaad niet privacygevoelig is, bepaalde grenzen over gaat. 

GERJAN VASSE: Maar dat is toch wat ik nu aangeef: als het voldoet aan wet- en regelgeving dan is het algemeen. Het is niet iets voor NS. Het is niet iets voor Exterion. Het is gewoon iets waar we in NL duidelijkheid in moeten krijgen. Misschien zelfs wel in Europa. En dan weet je wat met dat soort camera's en sensoren gedaan mag worden.           

MEIKE: En de Autoriteit Persoonsgegevens heeft vervolgens aangegeven onderzoek te gaan doen. Wat vinden jullie daarvan?

GERJAN VASSE: Nou, ik ben alleen maar blij met dit soort onderzoeken natuurlijk. Dat geeft alleen maar duidelijkheid. Exterion is gewoon een gerenommeerde partij met wie we al jarenlang zaken doen. Die geeft aan dat ze daaraan voldoen. Wij twijfelen daar ook niet aan. Maar het is wel goed op het moment dat daar enige ruis ontstaat, dat er duidelijkheid in komt. Dus alle duidelijkheid is welkom. 

MEIKE: Waar ligt voor jullie de grens? Wat mag Exterion volgens jullie wel meten en wat niet?

GERJAN VASSE: Nou, wat ik heel fijn vind is wat zij de hele tijd heb aangegeven, is dat de privacy gewaarborgd is en dat alle gegevens anoniem zijn. Wat ik heel jammer vind en dat merkte ik zelf vanuit de NS ook. Dat wel wat duidelijker had mogen zijn wat wel en niet wordt geregistreerd. Dat gaf Exterion natuurlijk gelijk ook aan: we hadden gewoon duidelijk moeten communiceren. En dan was die commotie ook niet zo aanwezig geweest.   

MEIKE: Waarschijnlijk zijn we nog aan het begin van de ontwikkeling van die camera's. Nu doet Exterion dit. Wellicht dat ze over twee jaar nog iets anders ermee kunnen of willen. Gaan jullie dat dan in de gaten houden? Wat ze precies doen met die camera's?

GERJAN VASSE: Nou het is volgens mij niet meer dan logisch dat je gewoon in goed gesprek bent met de mensen die je dichtbij je hebt. En we hebben in dezen, zeker met Exterion, afgesproken dat zolang er geen uitspraak komt, gaan die camera's niet meer aan. Of sensoren, nogmaals. Ja, dus op het moment dat er meer duidelijkheid is dan gaan we ook kijken: ok, wat kun je er dan nog meer mee meten. En dat soort zaken. Die privacy van onze reizigers vinden we enorm van belang.

MEIKE: Want Exterion zei dat ze ze binnenkort weer aan wilden gaan zetten.

GERJAN VASSE: Nou, wij hebben even contact gehad met Exterion. Dat gerucht is ook bij ons terecht gekomen. En dat gaat niet gebeuren.    

MEIKE: Daar gaan jullie een stokje voor steken?

GERJAN VASSE: Ik zeg niet een stokje voor steken maar dat gaat gewoon niet bij ons op de stations gebeuren.

MEIKE: En stel, de Autoriteit zegt dadelijk dat het mag. Maar uit jullie reizigersonderzoeken blijkt dat de reizigers het eigenlijk niet fijn vinden. Geen fijn idee vinden. Het eigenlijk niet oké vinden.. wat dan?

GERJAN VASSE: Stel-dat-scenario's.. Ja, daar heb ik geen behoefte aan om op te reageren. Het kan alle kanten op. Dus...

MEIKE: Waarom niet? Want dat is uiteindelijk wel de essentie. Het gaat om de reiziger...

GERJAN VASSE: Ik ben de woordvoerder in dezen. Dit is beleid maken. En als woordvoerder maak ik geen beleid. Dus op het moment dat er allerlei dingen veranderen dan gaan er allemaal mensen over nadenken hoe we er mee om moeten gaan. En dan wordt er iets gepresenteerd. En dan vertel ik het graag.                                                                                 

VOICE OVER MEIKE: Ik zal je hier niet mee vervelen maar ik heb zeker een paar minuten doorgevraagd. En ik krijg maar geen duidelijk antwoord op de vraag of de NS een eigen afweging heeft gemaakt over de privacy.

GERJAN VASSE: Zolang als de Autoriteit geen uitspraak heeft gedaan, kunnen wij heel moeilijk allerlei dingen gaan uitzoeken. En ik heb niet echt behoefte om dit allemaal nu te gaan uitzoeken, want ik vind het vooral belangrijk dat onze reizigers geholpen zijn. Op dit moment zijn de camera's uit. En die blijven uit zolang als die uitspraak nog niet is gedaan. Dus ik wil met alle liefde allerlei dingen op gaan zoeken, maar ik zie er vanuit de NS geen toegevoegde waarde in.

VOICE OVER MEIKE: Maar ik laat niet zomaar los.

MEIKE: Dus ik zou je nogmaals willen vragen: zou je dat nog na kunnen vragen bij je collega, dat we daar nog even later kort contact over hebben?

GERJAN VASSE: Ja, nu moet ik wel ja zeggen. Ik ga het even voor je navragen.                    

VOICE OVER MEIKE: Met deze belofte ga ik weer naar huis. En na een lange rit naar Brabant zie ik thuis dat ik al een mail van Gerjan heb gekregen. Hij heeft het toch nog even nagevraagd bij zijn collega en er is contact geweest met Exterion over privacy, voordat de schermen geplaatst werden. 

Maar de NS lijkt er dus niet echt bovenop te zitten en vertrouwt vooral op de Autoriteit Persoonsgegevens. En daar heb ik binnenkort een interview afspraak mee. Want zij zijn natuurlijk uiteindelijk degenen die hier echt toezicht op moeten houden.