Goudzoekers
Meerwerk in de bouw
Hoeveel verdienen bouwers aan het meerwerk bij grote en kleine projecten? Van grote infrastructurele projecten als de Noord-Zuid lijn in Amsterdam en de Betuweroute is bekend dat de kosten iedere keer weer de pan uit rijzen. Maar hoe zit dat met kleine projecten om de hoek? In Goudzoekers onderzoeken we of het ophogen van een straat; het aanleggen van een sportveld of de aanleg van een vaargeul dezelfde meerkosten kent als de grote projecten. Niet alleen grote, maar ook kleine- en middelgrote bouwprojecten hebben te kampen met forse overschrijdingen. De meeste gemeenten en provincies hebben echter amper overzichten van deze projecten of weigeren exacte cijfers te geven. Goudzoekers onderzocht daarom zelf zeventien projecten van gemiddeld 34 miljoen euro en rekende uit dat per project gemiddeld 50 procent wordt overschreden!
Maar wie verdient er nu aan? Zijn het de bouwers die overheden altijd te slim af zijn met hun lijstjes meerwerk? Of zijn het juist de overheden die bewust projecten te laag inschatten en later de meerwerk kosten voor lief nemen?
Bent Flyvbjerg, professor aan de Universiteit van Oxford, heeft op grote schaal onderzoek gedaan naar bouwprojecten door de jaren heen. Volgens Flyvbjerg doet iedereen, dus bouwers, overheden en consultants, voortdurend mee aan een schimmig spel: “we noemen het bewuste manipulatie van de cijfers. Maar het is eigenlijk gewoon liegen!”.
Goudzoekers is vernieuwd. Martijn Kieft en Pieter van der Wielen onderzoeken op participerende wijze waar het geld nou echt verdiend wordt. ‘Het geld ligt op straat’ is een gevleugelde uitspraak, maar waar dan precies? Om dat uit te zoeken volgt Goudzoekers de geldstromen om terecht te komen bij handelaren, ondernemers en bankiers die alles en iedereen net iets te slim af te zijn.