Een uur Ischa
Afl.1: Elisabeth Andersen
Ischa interviewt actrice Elisabeth Andersen over leven en werk.
INHOUD:
0'00"
Cor Galis kondigt het programma aan, daarna leidt de presentator "Een uur Ischa" in.
na 1'18"
Ischa Meijer begroet de toneelspeelster Elisabeth Andersen en vraagt hoe ze opgegroeid is. Andersen: "Als bourgeois-kindje in Den Haag." Ze vertelt over haar "angstig leuke papa" en de scheiding van haar ouders toen ze tien jaar was. Kwam vervolgens in huis bij Max Euwe, een vriend van haar vader.
na 6'10"
Andersen over haar middelbare school, waar ze onder andere samen met Joop Doderer "met toneelstukjes bezig was". Ging later bij de Vrijzinnig Christelijke jeugd Centrale onder Ben Albers toneelspelen. Door haar christelijke achtergrond ging ze niet zo gemakkelijk naar de "wereldse" toneelschool. Nu gelooft ze "absoluut niet meer".
na 10'14"
Andersen vertelt hoe ze in 1940, gestimuleerd door Martinus Nijhoff naar de Amsterdamse toneelschool ging. Na twee jaar "intensieve opleiding" viel de school door de oorlog uit elkaar. Interviewer vraagt wat mensen beweegt in de jaren '40 toneel te spelen. Andersen legt uit hoe ze pas rond 1943 merkte dat het "een totale puinhoop" werd. In die tijd leerde ze een Joods-duitse intellectueel kennen. Deze ondergedoken arts heeft haar "enorm gevormd" en kende haar beter dan zij zichzelf kende.
na 15'24"
Int. vraagt of Andersen de oorlog werkelijk beleefd heeft.
Dat heeft ze: "Via moeders familie alleen met Joodse kringen in aanraking gekomen." Over de Joodse intellectueel Werner: "We hadden een verhouding (...) ik noemde hem Pappie, hij mij Pinkie (...) hij was in alles mijn meerdere......"
Nadat hij naar Amerika was vertrokken trouwde ze in 1947 met Jan Retel.
na 20'16"
Andersen praat over Retel die haar "groot zelfvertrouwen" gaf. Ze kwam echter nooit van haar band met Werner los en heeft nog steeds contact met hem. Met Retel speelde ze bij de Haagse Comedie waar ze door Cees Laseur "werd gevormd als actrice". Ze vertelt veel geleerd te hebben van het spelen van blijspelen en "je kan nog eens lachen".
na 25'30"
Verkeersinformatie leidt tot enige consternatie bij pres.
na 26'32"
Pres. geeft als Izzy M. zijn "hoofdredactioneel commentaar vanuit L.A." op een recensie van "de neo-ouwe-communistische gehaktbal" Ruud Gortzak van de Volkskrant; muziekfragment.
na 28'40"
Andersen gaat in op de stelling: "Van alle kunstenaars mag de toneelspeler zich de minst begrepene noemen..." Andersen meent niet, zoals de int., dat "de beste acteurs (...) zich vroeg hebben leren schamen voor hun situatie".
"Niemand kent de grenzen van het vak", stelt de actrice.
na 32'07"
Andersen spreekt over het stuk 'Vrijdag' dat volgens de int. "een ommekeer" in haar leven moet zijn geweest.
Over vragen op het toneel en oude vrouwen die Ophelia 'moeten ' spelen zegt ze onder andere: "Toneelspelen is balanceren op de rand van het dakje."
na 35'32"
Andersen vertelt hoe ze repeteert en zich op een rol voorbereidt: "Ik ben dol op het woord." Toch ging ze spelen bij het "Aliterair" te werk gaande Globe van Gerardjan Rijnders: "Hij kleurt de stukken naar zijn levensopvatting (...) ik wilde weer eens wat interessants...." Over haar vertrek bij Haagse Comedie wil ze niet praten.
na 40'31"
"Het thuiszijn vond ik heerlijk". Andersen over de nieuwe start na afloop van haar tweede huwelijk. Verder over de broodnoodzaak van het spelen bij gesubsidieerd toneel. Van de ruim 110 rollen die ze gespeeld heeft zijn er hooguit tien waar ze "met grote liefde" aan terugdenkt. Hele slechte herinneringen heeft ze aan "Liefde op papier".
na 45'15"
Andersen heeft weinig schaamte gekend op het toneel. Nu ze gestopt is met spelen wil ze onder andere een cursus Russisch volgen. Aan haar "onvoldoende basisontwikkeling" heeft ze een complex overgehouden. Waarom Russisch? "Ik wil horen hoe die mensen zich geuit hebben, hoe dat nou klinkt", antwoordt ze.
na 48'59"
Andersen kijkt terug op haar loopbaan waarin ze veel literatoren heeft ontmoet. Ze gaat in op het samengaan van kinderen opvoeden en geëmancipeerd zijn. Over toneelspelers zegt ze: "Ze zijn lief en kwaadaardig tegelijk (...) ze zien vlijmscherp aanstellerij (...) elke scheve stap zien ze...";
muziekfragment.
na 58'18"
Cor Galis kondigt af;
eindtune;
Pres. met "mededeling voor Sonja Barend"; reclame en fade-out.