Het Spoor
Portugal 2
Tweede deel van een driedelige serie reisverslagen die Fieneke Diamand en Peter Flik maakten van de reis naar Portugal in het gezelschap van de Portugees-Nederlandse schrijver Jose Rentes de Carvalho.
Deze aflevering gaat over de periode Salazar, met gesprekken van de verslaggevers Peter Flik en Fieneke Diamand met schrijver Rentes de Carvalho over de bijna 50 jaar durende dictatuur en de gevolgen daarvan voor Portugal. Opnames zijn gemaakt onder meer bij het graf van Salazar in Vimeiro, bij de oude school van de schrijver in Oporto en bij het vroegere PIDE gebouw (Portugese geheime dienst), eveneens in Oporto.
----
Portugal (deel 2).
Tweede deel van een driedelige serie reisverslagen die Fieneke Diamand en Peter Flik maakten van de reis naar Portugal in het gezelschap van de Portugees-Nederlandse schrijver Jose Rentes de Carvalho.
Centraal in de (soms verhitte) discussies en gesprekken tussen de reporters en Rentes de Carvalho staan de regeerperiode van de fascistische dictator Salazar, de schoolt ijd van Rentes de Carvalho in Oporto, idealisme en actievoeren.
Geïllustreerd met voorgelezen fragmenten uit het boek 'Portugal, de bloem en de sikkel' en met geluidsfragmenten uit toespraken van Salazar.
Beschrijving
0'00" Programmatune inclusief inleiding door presentator. De Portugees-Nederlandse schrijver José Rentes de Carvalho spreekt over de verschillen in de leefwijze tussen Portugal en Nederland: Portugezen zijn minder materialistisch maar wel gelukkiger dan Nederlanders.
Presentatietekst over het einde van de regeerperiode van dictator Salazar.
na 4'32" Geluidsfragment uit een toespraak van Salazar. Pres. Fieneke Diamand over het Portugese landschap en de periode-Salazar.
na 6'56" Peter Flik en Rentes spreken, bij het geboortedorp Vimieriro van Salazar, over het hotel waarin de reporter en Rentes verblijven (eens een ontmoetingsplaats van fascisten) en over de stereotypen waarin Nederlanders denken.
na 11'36" fragment uit het boek 'Portugal, de bloem en de sikkel' van Rentes over de periode-Salazar. Inleiding over de zoektocht van het drietal naar het graf van Salazar.
na 15'36" Peter Flik en Fieneke Diamand discussiëren met Rentes over de aard van het fascisme onder Salazar en over het verschil tussen Hitler en Salazar.
na 22'30" Geluidsfragment uit een toespraak van Salazar.
na 25'00" Interviews op weg naar het graf met dorpsbewoners. Discussie met Rentes over het onbegrip van Nederlanders voor de situatie in Portugal.
na 28'54" Discussie met Rentes over de eerbied voor Salazar die in Portugal wel en in Nederland niet bestaat. Rentes zegt over Flik± "Het is dat hij niet wil begrijpen (...) Hij wil de Nederlander uithangen." Rentes nuanceert de typering van de periode-Salazar als "50 jaar fascisme", terwijl Flik Salazar met Hitler vergelijkt.
na 39'18" Fragment uit een boek van de schrijver waarin zijn mening over Salazar tot uiting komt.
na 41'50" Geluidsfragment uit een processie.
na 44'10" fragment uit 'Portugal, de bloem en de sikkel'.
na 51'46" Afkondiging eerste uur
na 55'57" Flik, Diamand en Rentes spreken in Oporto, waar Rentes op school zat, over zijn schooltijd. Rentes is lovend over zijn leraren op het lyceum en vertelt dat een leraar hem al in 1939 over uitwassen van het nazisme in Duitsland vertelde.
na 65'40" Het gesprek gaat weer over de aard van het fascisme in Portugal. Flik, Diamand en Rentes spreken verder over de wijze waarop het volk de fascistische tijd onderging en over de minachting van Salazar voor het volk.
na 71'27" gesprek over Rentes' jeugd in Oporto. De schrijver vertelt over het opstandige karakter van de bevolking van Oporto en omgeving.
na 75'27" Tekst over Rentes' route van huis naar het lyceum. Flik, Diamand en Rentes lopen een gedeelte van de route. Ze komen langs het gebouw van de geheime dienst ten tijde van Salazar, PIDE, waar altijd huilende mensen stonden. Ze spreken verder over verklikkers in het Salazar-tijdperk en over de manifestatie in mei 1945 ter gelegenheid van het einde van de Tweede Wereldoorlog.
na 83'23" Flik, Diamand en Rentes spreken over de psychische gevolgen van het opgroeien in de fascistische tijd. Rentes vertelt over zijn huidige verzet tegen nepotisme, domheid en corruptie. Gesprek over Rentes' schooltijd. Rentes vertelt over de selectie van kinderen op school naar sociale en politieke achtergronden.
na 90'16" Flik, Diamand en Rentes spreken over de activiteiten van de jeugdbeweging en de voordelen die het lidmaatschap ervan had. Rentes beschrijft het lyceum.
Na 93'17" het drietal bevindt zich in het lyceum. Rentes vertelt Flik en Diamand over zijn verwondering dat er weinig veranderd is. Discussie over idealen en actievoeren en over de problemen die de terugkeer van emigranten veroorzaakt.
na 98'23" Afkondiging
Samenstelling Fieneke Diamand en Peter Flik, presentatie Wim Noordhoek.