Carola Schouten in het kort

Carola Schouten

Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en viceminister-president Carola Schouten (1977) is op 16 augustus de vijfde gast in VPRO Zomergasten.

De hele aflevering is niet meer terug te kijken vanwege rechtenbeperkingen. Hierboven zie je een samenvatting in 20 minuten, de losse gesprekken zijn hieronder wel nog beschikbaar.

Carola Schouten maakte in 2011 haar entree in de landelijke politiek als kamerlid voor de ChristenUnie. In 2017 werd ze beëdigd als Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en vicepremier in het derde kabinet Rutte. Haar portefeuille brengt ingewikkelde dossiers en moeilijke keuzes met zich mee. In het kader van een rechterlijke uitspraak over stikstof werden dit jaar duizenden bouwprojecten stilgelegd en er volgden massale protesten van de bouwwereld en de boeren; emoties die ze als boerendochter als geen ander begrijpt. Het kabinet kwam met een aanpak, maar onlangs adviseerde de commissie Remkes nog veel meer te doen om de stikstofemissie voor 2030 terug te dringen.

snel naar:

'Als kijker geniet ik van Zomergasten als een gast mij meeneemt in zijn of haar denkwijze. Ik zie ernaar uit een kijkje te geven in mijn wereld, waar ik van kan genieten, wat mij bezighoudt. Daarbij horen ook zwaardere thema’s zoals ongelijkheid, verantwoordelijkheid, en tegelijkertijd mijn blijvende zoektocht naar vrijheid.'

- Carola Schouten

coronacrisis

Als vicepremier zit Schouten bij alle belangrijke overleggen van het kabinet. Zo was zij nauw betrokken bij het corona crisisoverleg en is ze steeds meer een boegbeeld voor haar partij. Schouten speelde als enige vrouw een grote rol aan de onderhandelingstafel van het huidige kabinet waar ze als jongste minister deel van uitmaakt. Sinds haar aantreden als minister is er veel gebeurd: 'De coronacrisis drukt ons met de neus op de feiten en toont feilloos aan waar we zaken zullen moeten veranderen; aan de kant van onze voedselproducenten én het milieu. Waar we eerder dachten dat we voldoende tijd hadden, zijn veranderingen nu bittere noodzaak.' 

boerderij

Carola Schouten bracht haar jeugd door op de boerderij van haar ouders in het Noord-Brabantse Giessen. Als 17-jarige verhuisde ze naar de Rotterdamse volkswijk Delfshaven om Bedrijfskunde aan de Erasmusuniversiteit te studeren. In het kader van een uitwisselingsprogramma vertrok ze naar Tel Aviv en keerde zwanger terug naar haar Rotterdamse studentenhuis. Sociale Zaken, waar ze eerder stage had gelopen, wilde haar graag terug als ambtenaar. Daar hield ze zich vooral bezig met de hervorming van de WAO en ontdekte ze dat ze liever aan de politieke kant terecht wilde komen, daar waar de beslissingen werden genomen.

stiekem

Als Kamerlid van de ChristenUnie hield ze zich vooral bezig met sociale en economische zaken en financiën. In 2011 werd ze door de parlementaire pers gekozen tot ‘Politiek talent van het jaar’. Ze werd gezien als lid van de ‘constructieve oppositie’, leidde de commissie Stiekem die als Kamercommissie onderzoek deed naar een lek binnen de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten en schreef hoogstpersoonlijk de paragraaf in het regeerakkoord over de schuldenproblematiek.

Schouten zegt streng voor zichzelf te zijn en zich voortdurend af te vragen of wat ze doet, goed genoeg is. Die wens om dienend te willen leven komt voort uit haar geloof; niet weglopen maar je afvragen wat je kunt betekenen voor een ander en je verantwoordelijkheid nemen.

fragmenten

uitgekozen door Carola Schouten

Tour de France

NOS, Sport TV Archief, 1989

Op 19 juli 1989 wint Gert-Jan Theunisse de zeventiende etappe van de Tour de France: van Briancon naar l’Alpe d’Huez over 161,5 kilometer. Dat doet hij door 130 kilometer in de aanval te rijden en de laatste 60 kilometer ook nog eens solo, een zeldzame prestatie. In dit fragment zien we hem in de laatste minuten voor de overwinning. Carola Schouten opent haar avond met dit fragment omdat ze sinds deze etappe een liefde voor het wielrennen heeft, en ze de beslissing van Theunisse om er in z’n eentje voor te gaan bewondert.

Terug naar boven ↑

7 Minuten

Koen Freijssen, RTV Rijnmond, 2016

Begin jaren negentig kampte de Rotterdamse wijk Spangen met drugstoerisme uit België, Frankrijk en Duitsland. Inwoner Annie Verdoold trommelde daarom haar buurt op dealers en junks buiten de wijk te houden. Maandenlang sloten ze de toegangsweg naar de wijk af. In deze reportage zien we Verdoold terugblikken op die tijd.  Carola Schouten woont sinds haar zeventiende in Spangen - met een korte tussentijdse periode in Tel Aviv. De multiculturele buurt met diverse bevolkingslagen door elkaar dient voor haar een reality check. Ze neemt een voorbeeld aan Verdoold, die als krachtige vrouw opkomt voor ‘haar’ wijk.

Terug naar boven ↑

The Biggest Little Farm

John Chester, Cinemien OUTtv, 2018

Documentairemaker John Chester en zijn vrouw Molly besluiten in 2011 om hun leven in de stad achter zich te laten en kopen tachtig hectare onvruchtbare woestijngrond. Het doel: een biologische boerderij opbouwen door de grond vruchtbaar te maken, het land te bewateren, fruitbomen te planten en kippen, wormen, eenden, schapen en nog veel meer dieren op het land te zetten. Maar de praktijk blijkt weerbarstig. Zo verzuurt het water door de aanhoudende droogte en eten de slakken de fruitbomen kaal. Chester legt dit proces vast in zijn documentaire The Biggest Little Farm. In dit fragment zien we hoe de oplossing wordt gevonden door uit te zoomen en naar het grote geheel kijken. Dan blijkt dat de natuur zelf uitkomst biedt. De eenden, die het water vergiftigen met hun uitwerpselen, worden losgelaten tussen de fruitbomen waar ze de slakken opeten. De eendenpoep dient vervolgens als mest. Schouten kiest dit fragment om de kracht van de natuur te laten zien. Met de natuur samenwerken levert meer op dan louter streven naar zo hoog mogelijke efficientie en effectiviteit.

Terug naar boven ↑

Zo zie je ’t nergens. Zo VPRO. Dankzij extra geld van enthousiaste kijkers maken wij Zomergasten waar. Geef om de VPRO. Doneer! →

Overstag

Louis van Gasteren & Joke Meerman, Spectrum Film, Euro Television Productions, 2009

Sicco Mansholt (1908-1995) was van 1945 tot 1958 als minister van Landbouw en Visserij. Onder het na-oorlogse adagium 'Nooit meer honger' voerde hij schaalvergroting, landbouwsubsidies en minimumprijzen in. Met de beste bedoelingen, maar uiteindelijk leidde dit tot boterbergen en melkplassen. Toen de catastrofale gevolgen ook voor de langere termijn duidelijk werden, erkende hij openlijk zijn ongelijk en luidde de noodklok. Dat zien we in dit fragment uit de reportage Overstag, gemaakt door Mansholts goede vriend en filmmaker Louis van Gasteren en zijn vrouw Joke Meerman. Carola Schouten wil met dit fragment aantonen dat de geschiedenis zich herhaalt: de vraagstukken en dilemma’s met betrekking tot de landbouw en de effecten daarvan op de natuur, zijn nog precies hetzelfde.  

Terug naar boven ↑

Countryside: The Future

De Telegraaf, 2020

Deze korte reportage gaat over deze tentoonstelling van het Office for Metropolitan Architecture, (OMA), mede opgericht door architect Rem Koolhaas, in het Guggenheim Museum in New York. De expositie toont de belangrijke ontwikkelingen die op het platteland plaats vinden en wil bezoekers na laten denken over mogelijke oplossingen die bepalend kunnen zijn voor de toekomst van onze planeet. De tentoonstelling toont op verschillende manieren hoe duurzaam, betaalbaar en gezond voedsel kan worden geproduceerd als de kracht en inventiviteit van de natuur gecombineerd wordt met de modernste technologische mogelijkheden. Voor Carola Schouten laat deze expositie zien dat op het platteland al zoveel gebeurt door hoogwaardige technologie te combineren met natuurlijke processen. De situatie met betrekking tot de toekomst van de landbouw lijkt problematisch, maar dit zijn zeer hoopvolle ontwikkelingen.

Terug naar boven ↑

Fyre

Chris Smith, Library Films, Netflix, 2019

Het Fyre Festival zou in 2017 zou het festival van de eeuw worden, een uitbundig meerdaags festival op de Bahama’s, de ultieme festivalervaring voor rijke millennials. Althans, dat werd beloofd door influencers in een gelikte social mediacampagne. In deze documentaire zien we hoe Fyre uiteindelijk een regelrechte mislukking werd. De artiesten zeiden af, de beloofde luxe villa’s bleken noodtenten die eerder gebruikt waren na een orkaan, en de exquise gerechten waren slappe broodjes kaas in een fastfood doosje. Carola Schouten wil hiermee laten zien hoe graag we allemaal willen geloven in de sprookjeswereld zoals die ons vaak op social media wordt voorgespiegeld.

Terug naar boven ↑

Golda

Sagi Bornstein, Udi Nir, Shani Rozanes, gebrueder beetz filmproduktion, 2019

Golda Meïr was de eerste en enige vrouwelijke premier van Israël, van 1969 tot 1974. In 1973, tijdens de belangrijke joodse feestdag Jom Kippoer, werd het land aangevallen door een Arabische alliantie. Meïr had het dreigende gevaar niet erkend, terwijl ze aan alle kanten was gewaarschuwd. Ook was ze van mening dat Arabieren niet te vertrouwen waren en weigerde ze met hen in overleg te treden. De documentaire Golda bestaat uit niet eerder vertoonde beelden, zeldzaam archiefmateriaal en getuigenissen van voor- en tegenstanders, en vertelt het verhaal van Meïrs minister-presidentschap. Aan de hand van dit fragment wil Schouten zien stil staan bij de vraag wat goed leiderschap van je vraagt. Soms moet je, net als Golda, pretenderen dat je weet wat je te doen staat. En voortdurend moet je jezelf afvragen of je eigen koppigheid je functioneren niet in de weg staat. 

Terug naar boven ↑

Primo Levi: Ritorno ad Auschwitz

Daniel Toaff, Emmanuelle Ascarelli, RAI, 1982

De Italiaanse scheikundige Primo Levi overleefde het concentratiekamp Auschwitz en beschreef in het autobiografische boek Is dit een mens met wetenschappelijke precisie hoe mensen zich gedragen onder deze extreme omstandigheden. In dit fragment uit Primo Levi: Ritorno ad Auschwitz (1982) keert Levi voor het eerst terug naar het concentratiekamp en vertelt hij hoe het hele systeem erop gericht was mensen, zowel gevangenen als bewakers, te 'ontmenselijken'. Carola Schouten herleest het boek regelmatig met als doel zichzelf eraan te herinneren hoe belangrijk het is dat we onze medemensen als mens blijven zien.

Terug naar boven ↑

The Two Popes

Fernando Meirelles, Netflix, 2019

De Netflixfilm The Two Popes is gebaseerd op de abdicatie van paus Benedictus XVI (Anthony Hopkins) en de verkiezing van paus Franciscus (Jonathan Pryce) in 2013. We zien een fragment waarin Benedictus vertelt dat hij in Franciscus zijn opvolger ziet, maar Franciscus weigert. Hij acht zich niet geschikt voor deze belangrijke functie, als gevolg van de controversiële rol die hij speelde onder de Argentijnse militaire dictatuur van de jaren zeventig. In een flashback zien we hoe hij zijn mede-geestelijken op een omstreden manier probeert te beschermen door op bezoek te gaan bij een hooggeplaatste admiraal. Maar paus Benedictus vergeeft hem. Voor Carola Schouten heeft dit fragment een  betekenis die haar diep raakt: de vraag 'ben ik wel goed genoeg?' en de genade, van God en voor elkaar.

Terug naar boven ↑

Stad van verlangen

Marcel Prins, Interakt, EO, 2019

Stad van verlangen is een documentaire over de invloed van de architectuur van Bauhaus, een Duitse academie voor architecten en kunstenaars,  op de Israëlische stad Tel Aviv. Toen de nazi’s hun academie sloten, vluchtten veel Bauhaus-architecten naar Tel Aviv en en bouwden daar in korte tijd meer dan 4000 bouwwerken. In dit fragment zien we hoe deze witte ‘speelse en sympathieke gebouwen’ tot doel hebben de mensen een gevoel van saamhorigheid te geven, met oog voor de geschiedenis. Tel Aviv staat bekend als een stad waar mensen zich vrij voelen te doen, te zeggen en te denken wat ze willen. Carola Schouten heeft in Tel Aviv gewoond en gestudeerd en een deel van haar familie woont er. Ze bezoekt de stad regelmatig om het unieke gevoel van vrijheid dat Tel Aviv haar geeft, te ervaren.

Terug naar boven ↑

For Sama

Waad Al-Kateab, Edward Watts, Periscoop Film, 2019

De prijswinnende documentaire For Sama reisde in 2020 langs bioscopen en festivals over de hele wereld en beleeft direct na Zomergasten met Carola Schouten zijn Nederlandse televisiepremière. Deze indrukwekkende documentaire toont vijf jaar uit het leven van de Syrische burgerjournalist Waad Al-Kateab en haar pasgeboren baby Sama in Aleppo. Jaren waarin de revolutie wordt neergeslagen, en de stad wordt belegerd en onder vuur komt te liggen. In dit fragment wordt het ziekenhuis waar de man van Al-Kateab als chirurg werkt, gebombardeerd. Collega’s komen daarbij om. Maar we zien ook hoe een nieuw ziekenhuis wordt gestart, met naar het lijkt onverwoestbare veerkracht en doorzettingsvermogen. Voor Carola Schouten is deze film zo belangrijk omdat het gaat over de liefde, en over de hoop. Over veerkracht die je niet kunt breken. Daarom is For Sama haar keuzefilm. 

Terug naar boven ↑

Vertigo 2005: U2 Live from Chicago

Hamish Hamilton, Erica Forstadt, Line by Line Productions ,Universal Music, 2005

In 2005 toerde U2 door Chicago met hun Vertigo Tour. In dit fragment zien we een registratie van een akoestische versie van het nummer ‘Yahweh’. Zanger Bono zingt op een cirkelvormig podium temidden van het publiek terwijl gitarist The Edge hem begeleidt. Carola Schouten hoorde als 12 jarige een nieuwjaarsconcert van U2, de muur was net gevallen, en Bono hield zijn publiek voor 'Forget about the pas, Celebrate the future, Dream out loud!'. Woorden waar ze keer op keer opnieuw naar luisterde op een grijsgedraaid casettebandje. Ze sluit haar avond af met dit optreden van de Ierse band en koos voor het nummer 'Yahweh' dat voor haar bijna een avondgebed is.

Terug naar boven ↑