De grote boze wolf is terug. Maar is hij wel zo boos? De terugkeer van de wolf vertegenwoordigt de ontwikkeling en groei in het ecosysteem van Nederland: onze natuurgebieden worden beter beschermd en dus weer leefbaar voor lang verdwenen wezens als de wolf. Niet in de laatste plaats vanwege het werk van de plattelandspioniers. Hoewel niet iedereen blij is met de wolf, doorbreekt hij als een echte pionier de gevestigde orde door stug zijn eigen gang te gaan.
In de aflevering 'Plattelandspioniers' volgen we individuen die belangrijk zijn voor de toekomst van het platteland. Lees hieronder meer over hun werk en ideeën.
De pionierswolf
©
VPRO
Carola Schouten
Als minister van landbouw, voedselkwaliteit, en natuurbeheer probeert Carola Schouten het nodige te veranderen in het Nederlandse agrarische landschap. Als boerendochter kent Schouten het boerenleven. Dat is ook wel nodig in haar positie, waar zij vaak moeilijke beslissingen moet maken over de boerensector en het milieu. Twee sectoren die dikwijls (maar niet noodzakelijkerwijs) botsende belangen hebben.
©
VPRO
Schouten pleit voor een betere verbinding tussen de stad en het platteland, en ook voor het beter integreren van natuur bij alles wat we doen: ‘We hebben de afgelopen jaren een scheiding aangebracht tussen wonen, werken, landbouw, en natuur. Natuur was dus eigenlijk een apart onderdeel in alles wat wij aan het doen waren. Nu wordt het toch steeds meer een integraal onderdeel van al die andere functies.’
‘We hebben de afgelopen jaren een scheiding aangebracht tussen wonen, werken, landbouw, en natuur. Natuur was een apart onderdeel in alles wat wij aan het doen waren.'
Geert van der Veer
Geert van der Veer wil met zijn Herenboerderijen mensen weer verbinden met hun voedsel. Herenboerderijen zijn kleinschalige coöperatieve boerderijen in eigendom van de investeerders: 'De coöperatie is ondernemer geworden. Het ondernemerschap ligt hier bij de leden. Zij maken de bedrijfskeuzes, zij kiezen of de koeien die we hebben nog goed zijn en of er een ander ras moet komen. Maar ze kiezen ook of er wel of geen spruitjes de grond ingaan, en zij beslissen mee over de productiemethode.' Ze eten dat wat hun boer in loondienst op hun verzoek verbouwt.
Van der Veer's team bestaat uit vijf mensen die anderen helpen met het opstarten van hun eigen herenboerderij. In Nederland werken al duizenden mensen aan dit nieuwe voedselsysteem. Op die manier proberen ze het Nederlandse buitengebied én veel boeren vooruit te helpen.
©
VPRO
‘Het ondernemerschap ligt bij de leden.
Zij maken de bedrijfskeuzes.'
Frans Pool en Pieter de Kroon
Frans Pool en Pieter de Kroon hebben hun eigen klimaatdoel gestart: Wijnjewoude Energie Neutraal in 2025: WEN er maar aan! Het doel voor Wijnjewoude is om in 2025 volledig energieneutraal te zijn. Het grootste deel van de dorpsbewoners draagt enthousiast bij. Zij zetten zich in voor besparing en het opwekken van de benodigde groene stroom: 'In Wijnjewoude doen we het met zijn allen'. En de boeren, die zijn de belangrijkste energieproducent voor hun dorpsgenoten. Naast het opwekken van zonne- en- windenergie produceren ze gezamenlijk ook groen gas uit koeienmest.
©
vpro
future shock: een podcast over de toekomst met makers, doeners en denkers
Plattelandspioniers en de toekomst
#28
→ Beluister de podcast over de plattelandspioniers
Tegenlicht-redacteur Tom Reijner gaat in gesprek met Pieter de Kroon (WEN) en met journalist en schrijver Karel Smouter (NRC, De Correspondent), die deel uitmaakte van de jury van de plattelandspioniers-verkiezingen.
Abonneer je hier: Apple Podcasts, Stitcher of RSS-feed
Wouter van Eck
In Brabant bouwt Wouter van Eck het grootste voedselbos van Europa. Deze manier van voedselproductie heeft vele voordelen: de bodem verbetert, de natuur keert terug in lege velden en er hoeft geen gebruik gemaakt te worden van kunstmest, gif of extra water.
En dus hoeft Van Eck's voedselbos bijna niet te worden onderhouden: 'We hoeven niet te ploegen, eggen, zaaien, spuiten, en irrigeren; zo bezien zijn wij luie boeren.' Terwijl de opbrengst in vergelijking met reguliere landbouw bijna tien keer zo hoog is. Ook helpt Van Eck boeren die geïnteresseerd zijn met het opzetten van hun eigen voedselbos en geeft hij cursussen over zijn voedselbos aan belangstellenden.
©
VPRO
'We hoeven niet te ploegen, eggen, zaaien, spuiten, en irrigeren.
Zo bezien zijn wij luie boeren.'
Martin Drenthen
Martin Drenthen werkt als universitair hoofddocent filosofie aan het Institute for Science in Society van de faculteit natuurwetenschappen van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Als milieufilosoof houdt hij zich veel bezig met de relatie tussen mens en natuur. Hij heeft onderzoek gedaan naar de ethische kwesties rondom het opkomen en terugkeren van grote dieren, voornamelijk de wolf: 'Het besef dat jij in een bos rondloopt waar iets anders rondloopt wat jou in principe zou kunnen opeten, verandert alles. Nu hebben wij niks te vrezen van de wolf — er zijn maar weinig wolven aanvallen bekend — maar het is ook niet honderd procent uitgesloten.'
©
VPRO