Discussieer mee over eHealth

De toekomst van de gezondheidszorg wordt gekenmerkt door stevige bezuinigingen, een stijgende zorgbehoefte en een tekort aan gekwalificeerd personeel. Technologie kan uitkomst bieden. Door de nieuwste informatie- en communicatietechnologieën in te zetten in de behandeling van de patiënt, kunnen ziekenhuizen de zelfredzaamheid van de patiënten vergroten en de zorg doelmatiger organiseren. Welke belangrijke vragen roepen deze ontwikkelingen rond eHealth op?

De talloze health-apps en medische gadgets hebben ‘gezond zijn’ niet alleen tot een levensstijl verheven, maar geven mensen ook meer regie over zorg. Invoering van eHealth in de professionele zorg, leidt pas echt tot opschudding. Technologie heeft een transformatief karakter en is nooit neutraal. Hoewel eHealth de zorgpraktijk ongetwijfeld positief beïnvloedt, zijn er zeker kanttekeningen te plaatsen.

Was de patiënt vroeger vooral lijdend voorwerp in het behandelingstraject, nu maken eHealth-technologieën de patiënt deelgenoot in dit proces. Geheel in stijl met de door de regering gepredikte participatiesamenleving, kun je spreken van 'participatieve zorg'. In dit scenario is de patiënt mondig en betrokken. Het betekent dat de patiënt meer verantwoordelijkheid krijgt. Dit kan zijn om mee te denken over het genezingsproces en om de zorg meer in eigen handen te nemen. Grootschalig gebruik van deze technologieën impliceert dat het van patiënten wordt verwacht deze verantwoordelijkheid te nemen. Het is de vraag of iedereen wel aan deze verwachting kan en wil voldoen.

Niet alleen de rol van de patiënt verandert, de invoering van nieuwe technologieën en de positie van de patiënt in het behandelingsproces beïnvloedt ook de arts. Door meer verantwoordelijkheid voor de gezondheid bij de patiënten te leggen, moet de arts steeds meer optreden als coach. Bovendien is meer persoonlijke aandacht vereist, dit is inherent aan ‘zorg op maat’ die deze technologieën veronderstellen. Zelfmanagement levert de patiënt meer kennis op. Kennis betekent macht. eHealth beïnvloedt dan ook het beeld van de arts als autoriteit. De arts moet tegelijkertijd de verantwoordelijkheid tegenover de goed geïnformeerde, mondige patiënt overwegen.

De toepassing van deze eHealth-technologieën levert een berg informatie op. Aangezien dit vaak digitaal wordt opgeslagen, komt het privacy-vraagstuk om de hoek kijken. De weerstand rondom de invoering van het Elektrische Patiënten Dossier (EPD) doet vermoeden dat patiënten huiverig zijn voor de beveiliging van hun gegevens. Wie heeft er controle over de data die worden verzameld? Kun je er zeker van zijn dat deze data niet bij de zorgverzekeraar terecht komen? Welke consequenties heeft dat?

Behalve de algemene opslag en beveiliging van patiëntengegevens door grote zorginstellingen, kun je je afvragen of het al wenselijk is dat je naasten inzicht kunnen krijgen in je medische gegevens. Sommige technologieën gaan er juist prat op dat familieleden inzicht kunnen krijgen in je gezondheidsstatus en zo kunnen ingrijpen indien nodig. Dat lijkt prettig, maar niet al je medische gegevens zul je meteen met iedereen willen delen, zelfs niet met je partner. De beslotenheid van de spreekkamer van de dokter heeft ook voordelen.

Ben je blij met deze technologische ontwikkelingen waardoor je als patiënt een belangrijkere rol krijgt in je genezingsproces? Of geloof je meer in de klassieke, autoritaire rol van de arts? En wil jij meer gegevens over je eigen lichaam en gezondheid verzamelen? Of ben je bang voor wie die gegevens in kunnen zien? Reageer en doe mee aan de discussie over de invloed van technologie op jouw rol als patiënt.