Accountant
Administratieconsulent. Specialist in het inrichten en controleren van boekhoudingen en administraties.
Accountantsverklaring
Verklaring waarin een controlerend accountant zijn oordeel uitspreekt over het gevoerd beheer, de balans en winst-en-verliesrekening van een onderneming. Wordt elk kwartaal door de c.e.o. en c.f.o. ondertekend (maar uiteraard door diegenen niet ook nog eens nagerekend, aldus Jack Welch)
AFM (afkorting van ‘autoriteit financiële markten’)
Orgaan dat toezicht houdt op het gedrag van de Nederlandse financiële markten, dus op sparen, beleggen en verzekeren. Voorzitter is Docters van Leeuwen (en poseerde die niet ooit als maffiabaas?)
Auditor
Financieel toezichthouder. Er wordt onderscheid gemaakt tussen ‘financial’ en ‘operational’, en tussen intern en extern. Als accounting en auditing door dezelfde persoon of firma wordt gedaan, dan is het oppassen geblazen.
Bonus
Prikkelinstrument om rendement van bazen en werkenden te vergroten. Bij gewone werkenden vaak in de vorm van een miniem percentage van het salaris, bij bazen in de vorm van riante opties (zie aldaar). Illustreert het verschil tussen werkvloer en beursvloer, want verschil moet er zijn, natuurlijk.
Business as usual
Engels voor ‘niets aan het handje’. Rookgordijntje dat in geval van echte fraude maar heel even werkt…
Code Tabaksblat
De Nederlandse gedragscode voor ‘deugdelijk ondernemingsbestuur’. Deze Nederlandse ‘corporate governance’-code werd gepresenteerd in december 2003. Wordt door kenners gezien als manmoedig in eerste aanzet, maar met te weinig slagkracht in de eindversie. Kwam tot stand onder ex-ceo Morris Tabaksblat, voormalig bestuursvoorzitter van Unilever, momenteel voorzitter van de raad van commissarissen bij Reed Elsevier, en verder commissaris bij Aegon en TPG. Tabaksblat blijft zelf met zijn 3 commissariaten binnen het nu vastgestelde maximum van 5. Vuursteen heeft er nog steeds 6 (voor hem is dan ook een uitzonderingsregeling gemaakt), en Moberg is nog aan het afbouwen tot onder de 5.
CEO
(afkorting van ‘chief executive officer’): voorzitter van de raad van bestuur van een onderneming. Staat soms voor een primus inter pares-situatie; in andere, meer schrijnende gevallen, voor regelrecht megalomane alleenheerschappij.
CFO
(afkorting van ‘chief financial officer’): beroep dat sinds Enron flink is opgestuwd in de vaart der volkeren. Hoogste boekhouder van een bedrijf, dus cijferende rechterhand van de CEO. Bijv. in de zaak Ahold worden toenmalig ceo Cees van der Hoeven en toenmalig cfo Michiel Meurs verantwoordelijk gehouden voor de grote dip van het concern.
Club Fed
Zie ‘minimum security prison’
Cookie jar
Plek waar meevallers worden opgeslagen die later handig zijn bij de creatievere fases van het kwartaallijke boekhouden.
Cooking the books
Engelse term voor ‘creatief boekhouden’
Consultancy
In dit verband staat consultancy voor het aanleveren van slimme telraam-truuks
CPO
(afkorting van: chief performance officer) nu CFO’s in diskrediet zijn verleggen grote ondernemingen de nadruk van het financiële aspect naar het ‘op juiste wijze in beeld brengen van de prestaties’ en wordt de CFO eigenlijk gewoon de CPO.
Crisis manager
Adviseur die wordt aangesteld als er stront aan de knikker komt. Is doorgaans goed thuis in het bewaren van goedbetaalde kalmte en het afschermen van de schuldigen tegen de media (dmv het opleggen van zwijgplicht en het repeteren van de mantra ‘geen commentaar’/’no comment’). Daarnaast is de crisismanager gespecialiseerd in psycho-therapie van de koude grond (‘Cees, het had iedereen kunnen overkomen; jij hebt nou net de pech dat....’)
Dividend
Periodieke uitkering van winst(deling) aan de aandeelhouders van een onderneming
Double digits
Verkorte weergave van het rendementsideaal van beursgenoteerde ondernemingen nl. 'dubbele cijfers', dus een jaarrendement (in gouden tijden zelf kwartaal-rendement!) voor aandeelhouders van tenminste 10%. Ter vergelijking: dat is tenminste 3x de huidige stand van de gemiddelde spaarrente. En het is 1% meer groei per ingelegde euro dan de huidige groei van de zo buitengewoon op stoom geraakte Chinese economie (9% per jaar). Is voor een bedrijf nooit héél lang vol te houden….
Ebitda
(afkorting van ‘earnings before interest, taxes, depreciation and amortization’) één van de vele varianten waarin cijfertoveraars de stand van zaken van beursgenoteerde ondernemingen kunnen weergeven.
Earnings per share per quarter
Winst per aandeel per kwartaal is tegenwoordig dé graadmeter voor de mate van succes (of falen) van een onderneming.
Financiële bijsluiter
Sinds juli 2002 (en ingegeven door World Online en andere malversaties) zijn alle aanbieders van een complex financieel produkt in Nederland verplicht dit document ter beschikking te stellen. Evenals in de apothekerij zou het moeten waarborgen dat gebruikers zich bewust zijn van mogelijke gevaren en bijwerkingen (in dit geval van beleggen en investeren).
Fusie
Eufemistische term voor ‘overname’ (zie aldaar)
Golden hello
Welkomstmiljoenen voor een nieuwe CEO.
Gouden handdruk
Afscheidsmiljoenen voor een uitgewerkte CEO.
Governance (corporate.../good....) Ondernemingsbestuur. Wat ‘good governance’ nog zou moeten/kunnen inhouden anno 2004 is behoorlijk troebel geworden.
Incentive
Prikkel. Komt veel voor in de kleur ‘groen’ of ‘optie-op-groen’.
Indictment
Aanklacht. Hoeft nog niks te betekenen.
Image doctor
Denk ‘Wag the Boss’.
LBP
(afkorting van ‘life before prison’) gevleugelde term bij nostalgische onderonsjes van ooit gesnapte CEO’s en CFO’s in hun ‘minimum security prisons’ (zie aldaar)
Level playing field
Codewoord voor gemakkelijke toegang tot nieuwe markten. Houdt in dat zwakke economieën en ‘developing markets’ zich dienen te conformeren aan handelsverdragen – denk WTO- die door het Westen (en dan met name de VS) zijn vastgesteld. Oftewel: ongezonde concurrentie van machtige multinationals. Oftewel: handig instrument voor ondernemingen die mondiaal willen groeien.
Minimum security prison
Luxe gevangenissen met zwembad, dvd-speler, een zeer lage omheining en ruime verlofmogelijkheden.
NMA
(afkorting van ‘Nederlandse Mededingings Auoriteit’): houdt toezicht op de uitvoering van de Mededingingswet (sinds 1998). Hierin is vervat: het verbod op kartels, het misbruik van economische machtspositie (want ‘marktpartijen hebben een natuurlijke neiging om te monopoliseren’) en de toetsing van fusies en overnames (zie aldaar).
Optie
Verkregen recht tot koop of verkoop van goederen, aandelen e.d. tegen een vastgestelde prijs.
Overname
Zo noemt de grootste (of oudste) partij in geval van een samenvoeging van bedrijven de overeengekomen fusie.
Payout
Wat de verzekering uitkeert als een ceo de mist in gaat (want ook dat ‘worst case scenario’ wordt door een slimme ceo uiteraard in zijn arbeidsvoorwaarden-onderhandelingen afgedekt).
Pump & dump
Geliefd spel in kringen van topondernemers. Zodra je bij een bedrijf aan het roer staat pomp je via diverse middelen (groei, overnames, fusies, ontslagen, winstwaarschuwingen) de koers op, waarna je je eigen aandelen/opties op een zo ideaal mogelijk punt in de curve weer vérkoopt. Ultieme vorm van ‘voorkennis’.
Raad van bestuur
Vormt het dagelijks bestuur van een onderneming.
Raad van commissarissen
Houdt toezicht (of zou dat moeten doen) op het reilen en zeilen van een onderneming op de wat langere termijn. Zie ook: old boys network.
Rank & yank
Werkwijze waarmee Jack Welch beroemd werd. Laat iedereen in het bedrijf elkaar beoordelen en wie daaruit het slechtst naar voren komt dient te verdwijnen uit de organisatie. Wordt verkocht als: ‘werk bij ons samen met de beste mensen!’
Road to recovery
Naam van de huidige strategie bij het Ahold-concern onder topman Anders Moberg (ex-Ikea).
RQ
Reputation Quotient. De laatste jaren in zwang naast intelligentie-(iq), emotie- (eq) en spiritueel (sq) quotient. Nederlands gezegde in dit verband: ‘reputatie komt te voet, en gáát te paard’. (Maar dan wel met inmiddels goedgevulde zadeltassen).
Sarbanes Oxley ('SOX')
In juli 2002 in werking getreden wet in de VS, vernoemd naar de twee indieners. Tracht via hervormingen het verantwoordelijkheidgevoel aan de top van beursgenoteerde ondernemingen te vergroten. De wet bestrijdt fraudes in bedrijven en gerommel met accountancy, o.a. middels de ‘Public Company Accounting Oversight Board’.
SEC
Security and Exchange Commission. De Amerikaanse veb, maar dan met een hoop meer sanctionerende bevoegdheden. Bijgenaamd: ‘The Investors Advocate’. Behartigt de belangen van beleggers en investeerders middels beroepen op een aantal wetten die sinds 1934 zijn aangenomen (o.a. de Securities and Exchange Act, de Trust Indenture Act, de Investment Company Act, en als meest recente de Sarbanes-Oxley act – zie aldaar)
Shareholders
Aandeelhouders. Het shareholders-model verwijst naar de Angelsaksische wijze van ondernemen, waarbij een bedrijf in wezen wordt gezien als een geldproduceermachine. Omdat het bedrijf voortdurend groeit en winst maakt levert het permanent hoog rendement (zie: double digits) voor hen die erin investeren middels aandelen.
Side letter
Document van gestold zelfbedrog. Probeert iets vast te stellen over heerschappij dat niet daadwerkelijk met de andere betrokken partij is overeengekomen.
Stakeholders
Belanghebbenden. Omvat meer dan alleen aandeelhouders. Verwijst naar het Rijnlandse model van zakendoen, waarbij ook werknemers, milieu en maatschappij een rol spelen in het totaal van de onderneming.
Trial strategy
Vooraf met adviseurs en advocaten uitgestippelde strategie voor ceo’s die in een rechtzaal moeten voorkomen. Gaat van gepaste kleding en dito gelaatsuitdrukkingen tot het zo kort mogelijk houden van verklaringen.
Uurloon
Kan verschillen van 5 euro (de ‘zwarte’ kinderoppas) tot 14.000 euro (Anders Moberg)
VEB
(afkorting van ‘Vereniging van Effecten Bezitters’). De club van Peter Paul de Vries. Sloeg wild arrogant om zich heen in de jaren negentig (want ‘wie niet belegt is dief van de eigen portemonnee’) en schreeuwt nu met kilo’s boter op het hoofd luidkeels moord en brand over valse voorstellingen van zaken, bonussen en ander ‘aangedaan leed’. De organisatie dreigt bijna wekelijks met het Kort Geding-wapen.
Winst
Alles voor de ….
Zondebok
De Italiaanse boekhouder van Parmalat die zelfmoord pleegde door van de brug af te springen.