De maatregelen rond CO2 en stikstof leggen de bouwwereld plat. Kan het ook anders? Ja, zegt de directeur van het Amsterdamse Hotel Jakarta, een klimaatneutraal hotel dat is opgetrokken uit CLT-hout. Waarom zet Harry Westers zich actief in om meer aan het milieu te doen dan wet- en regelgeving van hem verlangt?

Op de kade waar mensen tot halverwege de vorige eeuw hun eerste of laatste blik op Amsterdam wierpen, staat sinds vorig jaar Hotel Jakarta. Met een dertig meter hoge draagconstructie en prefab-kamers van het zogenoemde cross laminated timber-hout is het uniek in zijn soort in Nederland, of misschien wel wereldwijd.

Hout zou wel eens het bouwmateriaal van de toekomst kunnen zijn, gezien de vele voordelen: het bouwt onder andere snel, het is duurzaam, extreem brandwerend, en sterk.

Directeur Harry Westers van de WestCord Hotels-keten, waar Hotel Jakarta onder valt, zet zich actief in om meer aan het milieu te doen dan wet- en regelgeving van hem verlangt. Natuurlijk, hij kón ook daadwerkelijk investeren, maar dat betekent niet dat hij daartoe werd verplicht. Want, voor het bouwen met cross laminated timber (CLT) is nog geen regelgeving. Wat drijft Westers om hierin voorop te lopen?

‘Het is geen nieuws dat we anders om moeten gaan met de middelen die de aarde ons heeft gegeven, en hierin pak ik als ondernemer mijn verantwoordelijkheid. Zodat er ook een toekomst voor mijn kinderen en kleinkinderen op deze aarde is.'

'Ik ontmoette architect Bjarne Mastenbroek eigenlijk geheel toevallig. Mastenbroek houdt in zijn werk rekening met de natuur, wat voor mij reden was om hem te vragen voor een project op Ameland. Toen kwam de vraag voor een hotelplan op het Amsterdamse Java-eiland op ons pad. Samen met zo’n dertig andere ontwerpen van hotel-collega’s schreven we ons in 2013 in op de 'tender', een soort prijsvraag, die de gemeente Amsterdam uitschreef.'

© Amy van Leiden / bewerking: VPRO Tegenlicht

'Het moest gaan om een uniek plan, waarbij werd nagedacht over duurzaamheid en bewust gebruik van materialen. Met dit in het achterhoofd ontstond het plan voor Hotel Jakarta, met een CLT-houten draagconstructie en kamers, die als units zijn gebouwd in de fabriek. Een idee dat past in de wereld van nu. Daarnaast onderscheidt het zich: hout geeft een sfeer die beton en steen niet geven.'

'De units worden gebouwd in de fabriek en dan per stuk in een vrachtwagen geladen, wat bijvoorbeeld voor minder verkeersbeweging zorgt dan bij bouwen met beton. Dat maakt dat de stikstofproblematiek al minder aan de orde is dan in de traditionele bouw.'

'Als er op den duur meer op deze manier gebouwd gaat worden, dan zal dat na verloop van tijd ook goedkoper zijn dan traditionele bouw. In dit geval was dat nog niet zo. We hebben behoorlijk moeten investeren in de know-how voor het bouwen met CLT-hout. Maar nu we die know-how hebben, zal op deze manier een nieuw hotel bouwen juist geld bespáren en is een dergelijk project zeker voor herhaling vatbaar.'

wat is clt?

CLT (Cross Laminated Timber) wordt ook wel kruislaaghout genoemd, en is een gelijmde houtconstructie. Het wordt beschouwd als een innovatief houtbouwproduct. De massief houten constructieplaten zijn opgebouwd uit drie of meer lagen kruislings verlijmde vuren lamellen en zijn een volwaardige vervanging voor metselwerk of beton. 

Wie kruislaaghout (CLT) overigens gebruikt of promoot als bouwmateriaal, stuit op veel vragen en vooroordelen. Is het wel sterk genoeg, is het niet enorm brandbaar, en kun je wel opschalen? We zetten de 10 belangrijkste vragen en antwoorden onder elkaar.

 

'er is een omslag nodig bij aannemers, voor de opschaalbaarheid van houtbouw'

'De meeste aannemers denken trouwens wel na over prefab bouwen, maar dan voornamelijk met de grondstoffen die voorhanden zijn. Niet altijd per se duurzamer en juist zo goedkoop mogelijk. Er is een omslag in denken bij die aannemers nodig, wat zal zorgen voor een explosie in de bouw en de opschaalbaarheid voor het bouwen met CLT-hout.'

'Er wordt nu nog voornamelijk gebouwd met Amerikaans en Scandinavisch hout, maar ik denk dat bamboe een nog beter bouwmateriaal is. Het groeit één meter per dag, in plaats van jaren, zoals bij gewone bomen. Het moet weliswaar net zoals met Amerikaans en Scandinavisch hout vervoerd worden, maar we hoeven er geen bossen voor te kappen. Voor een nieuw project onderzoeken we dan ook of het mogelijk is om te bouwen met bamboe.'

'Er is vanuit de hele wereld belangstelling voor ons hotel. We geven regelmatig rondleidingen voor architecten en ontwikkelaars. Zo was er laatst een architect uit Canada die zei: “Het is geen voorbeeld voor Amsterdam of Nederland, maar voor de hele wereld!”, en daar word ik dan toch erg blij van, dat dat met dit hotel is gelukt.'

'Of ik een voorbeeld ben? Welnee, ik doe mijn werk en als dat dit soort bijkomstigheden heeft dan is dat mooi meegenomen.'

blijf op de hoogte van alles rondom bouwen en wonen