In Texas wordt hard gewerkt aan een nieuw Covid-19 vaccin. Het lijkt op bestaande vaccins, maar wijkt op een belangrijk punt af: er komt hoogstwaarschijnlijk geen patent op.

Het vaccin dat door een onderzoeksteam van een Texaans kinderziekenhuis wordt ontwikkeld, onder leiding van Dr. Peter Hotez en Dr. Maria Bottazzi, heet officieel Corbevax, maar wordt onofficieel het ‘Covid-19 vaccin van de wereld’ genoemd. In een persbericht laat het team weten dat het doel is dat het vaccin overal goedkoop en makkelijk kan worden gefabriceerd en verspreid. Juist in landen waar de vaccinatiegraad laag is en de financiële middelen om de huidige vaccins aan te schaffen schaars.

Vaccinpatenten

De technologie die Bottazzi en Hotez gebruiken is niet uniek. Het wordt op dit moment volop gebruikt voor de ontwikkeling van Covid-19 vaccins. Waarom hebben zoveel landen dan nog steeds slechte toegang tot vaccins?

In één woord: vaccinpatenten. Aan het begin van de Covid-19 crisis werd door overheden en farmaceuten niets afgesproken over het delen van patenten en technologie. Zo werd de kennis om een mondiale gezondheidscrisis op te lossen een commercieel product. Op dit moment heeft een kleine groep farmaceuten het vermogen om vaccins te produceren in handen. Vooral de minder welvarende landen vissen daardoor achter het net. 

 

'Het team werkt vanuit een geloof in medemenselijkheid'

Het 'Covid-19 vaccin van de wereld'

Dat is precies waar het Texaanse onderzoeksteam verandering belooft. Bottazzi vertelt in een interview met The Guardian dat ze vanuit een geloof in medemenselijkheid en het publieke karakter van de wetenschap het vaccin niet gaan patenteren. Niet alleen is het vaccin dus makkelijk en goedkoper te repliceren en vervoeren, het staat iedereen vrij om het te produceren. 

Op deze manier moet het vaccin toegankelijk worden voor landen die het zwaarst getroffen zijn en waar de kans op het ontstaan van nieuwe varianten groot is door een lage vaccinatiegraad. Dit betreft vooral landen waar geen geld beschikbaar is voor onderzoek en productie. Het breed beschikbaar stellen van zowel de technologie als de vaccinaties is de sleutel om zo snel mogelijk uit deze pandemie te komen en een nieuwe te voorkomen.

Makkelijk te repliceren

De methode die de Texaanse onderzoekers gebruiken is makkelijk te repliceren. Volgens Botazzi hoeven producenten alleen in staat te zijn een hepatitis B vaccin te maken of microbiële eiwitten zoals gist te produceren. Bovendien hoeft Corbevax niet bij een bijzonder lage temperatuur te worden vervoerd, zoals bij Pfizer wel het geval is. Het kan in een gewone koelkast worden bewaard. 

Een belangrijke stap in de richting van een eerlijker vaccinbeleid

Nog even geduld

We moeten nog wel even geduld hebben. De klinische onderzoeksgegevens van Corbevax moeten nog worden vrijgegeven en de werkzaamheid tegen de Omicron-variant wordt onderzocht. In het persbericht delen de onderzoekers dat het vaccin meer dan negentig procent effectief is tegen het oorspronkelijke virus en meer dan tachtig procent tegen de Delta-variant. Ook laten ze weten dat India het vaccin al heeft goedgekeurd voor gebruik. Ze verwachten dat andere ‘achtergestelde landen’ zullen volgen. Het onderzoek vormt hoe dan ook een belangrijke stap in de richting van een eerlijker vaccinbeleid - een die losbreekt van financiële motieven.