Talloze partijen koesteren grote ambities om de ruimte te verkennen voor toerisme, transport en grondstoffen. Het is een race waarbij langzaam maar zeker de noodzaak van heldere spelregels voor het betreden en gebruik van die ruimte duidelijk wordt. Ruimtejurist Frans von der Dunk is momenteel een van de weinigen op de wereld die daarin duidelijkheid probeert te scheppen.

Op een zonnige morgen in 1889 stonden honderden huifkarren aan de start voor een race. Onder het motto ‘wie het eerst komt wie het eerst maalt’ konden kolonisten een eigen stukje land claimen. Deze Oklahoma Run liep totaal uit de hand. Vandaag de dag staan we aan de vooravond van een nieuwe kolonisatie; die van de ruimte.

De race naar de ruimte gaat over de claims die gemaakt kunnen worden, op de ruimte zelf, op de verschillende planeten en op asteroïden. Iedereen lijkt nu wel naar de ruimte te willen. Of je nu de nationale vlag van China, Tsjechië of Israël wilt planten of grondstoffen wilt winnen. Of je bedrijf Deep Space Industries of Planetary Resources is of dat je Elon Musk dan wel Richard Branson heet. Landen hebben strategische en politieke belangen, bedrijven hebben commerciële belangen en steeds meer vermogende avonturiers willen op ruimteontdekkingsreis.

Tot nu toe is de ‘Space Treaty’ uit 1967 als uitgangspunt genomen voor het ‘ruimterecht’ maar die zijn totaal verouderd. De massale en onomkeerbare wedloop die nu voor de ruimte in de startblokken staat schreeuwt om nieuwe en voor iedere betrokkene heldere wetgeving. Frans von der Dunk is professor Space Law aan de University of Nebraska en heeft het eerste handboek voor de ruimte geschreven. Hij hoopt hiermee het eerste echte standaardwerk voor de nieuwe ruimtewetgeving te hebben geschreven.

Als pionier op ruimterechtgebied wordt hij nu overal ter wereld geconsulteerd door bedrijven en landen die buitenaardse ambities. De belangrijkste vragen gaan over het oplossen van conflicten voor het ontginnen van grondstoffen. Over dat laatste staat een belangrijk en mogelijk historisch moment op de agenda. De goedkeuring van de zogenaamde Asteroid Act in de Amerikaanse Senaat.

Met deze wet willen de Verenigde Staten Amerikaanse commerciële bedrijven de mogelijkheid geven grondstoffen te winnen in de ruimte. Met deze nationale wet geeft Amerika andere landen het nakijken met risico op internationale conflicten tot gevolg. Werk aan de winkel dus voor Frans von der Dunk.

VPRO Tegenlicht reist een maand mee met ruimtejurist Frans von der Dunk. Zijn agenda staat vol met spannende en verrassend diverse ontmoetingen in de wereld van de ruimtevaart: van Wenen tot Washington, van Abu Dhabi tot Jeruzalem.

Met o.a.: Frans von der Dunk (ruimte jurist & professor Space Law aan de University of Nebraska), Buzz Aldrin (tweede man op de maan) en Peter Marquez (voormalig adviseur Space Policy voor president Bush en Obama en nu vice- president Planetary Resources.

Regie: Kees Brouwer
Research: Halil Özpamuk
Producer: Jeroen Beumer
Eindredactie: Marije Meerman/Doke Romeijn