Met een verwoest en door burgeroorlog geteisterd Syrië aan de zuidgrens, houdt Turkije in ruil voor miljarden euro’s van de Europese Unie de grenzen dicht. Vele Syriërs, Irakezen en Afghanen weten toch door de poreuze grenzen heen te komen en trekken naar Istanbul: de poort tot Europa. Blijven ze of is de oversteek naar Europa té aantrekkelijk? 
 
Duizenden mensen verdronken het afgelopen jaar tijdens de oversteek naar Europa. Na het akkoord tussen Turkije en de Europese Unie zijn de controles aan de grenzen en de patrouilles langs de kust toegenomen. Turkije treedt harder op tegen mensensmokkelaars. Afgelopen jaar zijn er honderden opgepakt. Toch lukt het niet om de oversteek naar Europa in zijn geheel te voorkomen. ‘De stroom van vluchtelingen naar Europa zal nooit ophouden. Als de ene weg wordt geblokkeerd vinden we wel een andere’, aldus een mensensmokkelaar uit Istanbul.

De miljoenenstad Istanbul is inmiddels een half miljoen Syriërs, Afghanen, Iraniërs, Somaliërs en Pakistanen rijker. Dat is zo’n vijf procent van de totale populatie, en dit blijft stijgen. Aleppo en Damascus leven voort in de straten en wijken van Istanbul. Van Syrische juweliers, restauranthouders en makelaars tot boekwinkels en scholen. Velen willen blijven, maar de miljarden euro’s van de Europese Unie lijken te weinig om alle vluchtelingen een levensvatbare toekomst te bieden in Turkije. Hoe worden al deze vluchtelingen opgevangen en wat betekent opvang in de regio in de praktijk?

Basaksehir is één van de stadsdelen van Istanbul waar door lage huizenprijzen veel Syriërs zijn neergestreken. Voor iedereen blijft het een dilemma om te kiezen tussen een nieuw bestaan opbouwen in Istanbul of alles op alles te zetten voor de vlucht voorwaarts naar Europa. De dertienjarige Syrische jongen Cuwan zit niet op school, maar werkt zeven dagen in de week, twaalf uur per dag in een telefoonwinkel. Zijn vader is vertrokken naar Duitsland en hoopt op gezinshereniging met zijn vrouw en kinderen.

Dit in tegenstelling tot Rostam, die een naaiatelier begonnen is en zingt op bruiloften. Voor hem is Istanbul geen tussenhalte. Hij ziet zijn toekomst in Turkije. Voor de Syrische broers Ahmet en Mahmut is Istanbul wel een tussenstop. Ze hopen zo snel mogelijk geld te verdienen in naaiateliers om de smokkelaar te kunnen betalen die hen kan helpen bij de oversteek. De twee broers delen één droom: Europa!
 
Is Istanbul de beloofde stad of de laatste halte op weg naar Europa?

Regie Shoresh Kalantari
Research Halil Özpamuk
Productie Jolanda Segers
Eindredactie Marije Meerman Doke Romeijn