De confrontatie tussen onze wereld en die van de vluchtelingen heeft een nieuw stadium bereikt. We kunnen niet langer om die ‘anderen’ heen en doen alsof ze er niet zijn. Maar de politiek lijkt vooralsnog niet in staat tot echte oplossingen. Veel burgers willen zich niet meer afwenden van de humanitaire ramp en komen zelf in actie. Welke nieuwe ideeën en oplossingen worden er ontwikkeld voor de toenemende vluchtelingenstroom?

Dagelijks komen dode lichamen en overvolle boten aan op de Europese stranden. Vanuit de Balkan proberen vluchtelingen massaal te voet de grens met Oostenrijk over te komen. In Calais worden elke nacht pogingen ondernomen om Engeland te bereiken. Waar de politiek niet in staat lijkt echte oplossingen te vinden, nemen steeds meer burgers zelf het initiatief voor hulp aan vluchtelingen.

Hoe kunnen we ons op een constructieve manier verhouden tot de tragedies van deze tijd, maar vooral ook tot elkaar? VPRO Tegenlicht toont nieuwe antwoorden, geïnspireerd door zowel pragmatisme als naastenliefde, en biedt praktische handvatten aan iedere kijker die zelf iets wil doen.

VPRO Tegenlicht volgt initiatieven van verschillende mensen, zoals twee Amsterdamse kunstenaars bij hun schoeneninzamelingsactie voor Calais. Of een Urks christelijk echtpaar dat al meer dan een jaar hun huis deelt met een gevluchte Iraanse Koerd. En Alexander de Groot en modeontwerper Bas Timmer, die in de bossen bij Enschede een atelier hebben waar Syriërs van de achtergelaten slaapzakken op Lowlands ‘Sheltersuits’ maken voor vluchtelingen die in kampen zitten.

In Duitsland, waar de geschiedenis mee kijkt, gaat er vanuit de burgerinitiatieven een grotere druk uit op de politiek. Zo reist de organisatie Sea-Watch met een viskotter uit Harlingen naar de Middellandse zee om te patrouilleren voor de kust van Libië, waar veel meer vluchtelingen blijken te verdrinken dan volgens de officiële tellingen. Een Duits collectief biedt vakantiegangers een ‘starter kit’ aan om op de terugweg een vluchteling mee te nemen op de achterbank en begraaft in het hart van Berlijn opnieuw vluchtelingendoden, die anoniem aan de buitengrenzen zijn gestorven.

Deze aflevering wordt uitgezonden tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, waar de wereld van morgen centraal staat met slimme oplossingen en inventieve ontwerpen.

Bekijk meer inspirerende initiatieven, zoals TakecareB&b, over huisvesting van vluchtelingen bij particulieren; Universal Unconditional over het uitlenen van burgerschap; en de Limbo Embassy, een ambassade voor ontmoetingen met -uitgeprocedeerde- vluchtelingen.

Regie: Bregtje van der Haak
Research: Henneke Hagen/Halil Ozpamuk
Productie: Marie Schutgens
Eindredactie: Marije Meerman/ Doke Romeijn