De grens tussen echt en onecht vervaagt, of het nu krantenfoto’s, designer tassen of het menselijk lichaam betreft. Digitale kopieën van schilderijen zijn nauwelijks van echt te onderscheiden en de virtuele wereld loopt steeds vaker naadloos over in de echte wereld. Wat betekent dat voor de waarheid? Tegenlicht-regisseur Bregtje van der Haak ging op zoek naar de verschuivende grenzen tussen echt en onecht in de journalistiek en in de kunst.
VPRO Tegenlicht
Hoe echt is echt
De grens tussen echt en onecht vervaagt. Wat betekent dit voor de waarheid?
We willen dat alles zo echt mogelijk is. Echte boter, echte groente, eerlijke en natuurlijke materialen. Alles moet puur zijn en echt. Maar houden we onszelf niet een beetje voor de gek? Want hoe echt is ‘echt’ eigenlijk nog? Volgens filosoof Koert van Mensvoort, oprichter van Next Nature, moeten we de zucht naar ‘echte dingen’ loslaten en op zoek gaan naar een beter begrip en gebruik van simulatie en kopie. Van Mensvoort:”De tegenstelling tussen echt en onecht is heel diep verankerd in onze samenleving. Echt is goed en nep is slecht. Dat is onzin, dat hele idee moet gewoon het raam uit.”
Het bedrijf Next Media in Taipei ontdekte een gat in de markt en is sinds kort wereldleider in een nieuw soort nieuws: de animatie. Het bedrijf heeft 600 animatoren in dienst die 24 uur per dag de ontbrekende nieuwsbeelden scheppen. Die beelden worden wereldwijd gedistribueerd via Reuters. Next Media CEO Kith Ng:”Over twee jaar zijn onze nieuwsanimaties 100% realistisch en niet meer van echt te onderscheiden.” Ng voorspelt dat de virtualisering van nieuws en sociale relaties op zeer korte termijn een grote vlucht zal nemen. Het bedrijf heeft een database waarin nu al 30.000 echte mensen als virtuele karakters zijn opgeslagen en gebruikt Hollywood technologie om ze te laten praten en hun gezichtuitdrukkingen te manipuleren.
Verder in deze aflevering: een ontmoeting met Nederlanders in Taipei, die digitale scans van Vermeer aan de man brengen, de bezieling van digitale pionier Yin-Fang Lin van Bright Ideas, die 1000 jaar oude kunst door middel van digitale technologie tot leven brengt, virtuele therapie voor soldaten op de Amerikaanse legerbasis, Ramstein in Duitsland, een robot interview en Nonny de la Peña's nieuwe journalistiek in een virtuele gevangenis op Guantanamo Bay, waar geen echte journalist mag komen.
Regie: Bregtje van der Haak
Research: Chris Vijn
Productie: Marie Schutgens
Eindredactie: Henneke Hagen & Frank Wiering