Voor de nieuwe president van de VS Biden is het klimaat ‘topprioriteit’. Hij zou zich ervan bewust zijn dat er ‘ongekende maatregelen’ moeten worden genomen en dat er maar weinig tijd is.

America is back. Dat was de belangrijkste boodschap van Joe Biden in een toespraak donderdag over het buitenlandbeleid dat de nieuwe Amerikaanse president wil voeren. Dat Biden een totaal andere politiek voorstaat dan zijn isolationistische voorganger Donald Trump, bleek vorige week al tijdens de internationale (virtuele) klimaattop in Nederland. Onder toeziend oog van Mark Rutte, Angela Merkel, ex-VN-baas Ban ki-Moon en andere wereldleiders sprak klimaatgezant John Kerry geruststellende en ambitieuze woorden: voor Biden is het klimaat ‘topprioriteit’. Hij zou zich ervan bewust zijn dat er ‘ongekende maatregelen’ moeten worden genomen en dat er maar weinig tijd is.

De Verenigde Staten zijn terug aan de onderhandelingstafel en willen zelfs weer een leidende rol gaan spelen bij de reductie van de wereldwijde CO2-uitstoot.

Op het moment dat wij diep de winter in duiken en we onze huizen flink zullen moeten verwarmen, ziet het er voor het klimaat weer een stuk zonniger uit. In deze nieuwsbrief kijken we naar de duurzame toekomst die voor ons ligt, maar waarin we nog een belangrijke slag moeten slaan: het opslaan van al die steeds goedkopere duurzame energie. En de woningen die we de komende jaren móeten gaan bouwen, kunnen maar beter van hout zijn. De CO2-vriendelijke houtbouw heeft de toekomst.

En we brengen een nieuwe podcast in onze internetserie De Slag om het Internet. Over hoe China ons misschien wel digitaal de weg wijst en het einde van de gepersonaliseerde advertentie die we elke dag krijgen voorgeschoteld. Doet de EU wel genoeg?

Basalt, ijzer en zout...op naar de superbatterij!

De energietransitie in Nederland begint vorm te krijgen. Groene energie opwekken, kunnen we inmiddels wel. Maar als in 2050 écht klimaatneutraal willen zijn, zullen we die energie ook efficiënt en ingenieus moeten opslaan. De zon schijnt namelijk niet altijd en ook de wind wil nog wel eens afwezig zijn.

Om pieken en dalen op te kunnen vangen, werken opslagtechneuten en batterijpioniers aan verschillende manieren om duurzame energie op te slaan. Van het ontwikkelen van snelle batterijen tot het opslaan van warmte in basalt en zout. Soms zelfs heel low-tech, zoals we zien in Brabant, waar uitvinder Cees van Nimwegen een heel dorp op sleeptouw nam met zijn zelfontwikkelde systeem, waarbij warmte wordt opgeslagen in grote basaltblokken.

Deze week verkennen wij de nieuwe opslagmogelijkheden in de uitzending ‘De race om de superbatterij’ die nu al te zien is (en zondag 22.05u op NPO2)

Kun je niet wachten? Bekijk de aflevering alvast hier

Maak kennis met de opslagcowboys en batterijpioniers

Opslagtechnologieën zijn dus de ‘heilige graal om de energietransitie tot een succes te maken. En er valt nog bakken geld mee te verdienen ook. De markt ligt wat dat betreft wagenwijd open: in de hele wereld zijn opslagcowboys en batterijpioniers op zoek naar de meest efficiënte technieken om duurzame energie op te slaan.

Daarbij is er één perfecte manier: uiteindelijk zullen verschillende technieken een stabiel en productief energiesysteem moeten opleveren. We zetten daarom een aantal veelbelovende initiatieven voor je op een rijtje. We noemden net al Cees van Nimwegen met zijn basalt-warmtesysteem, maar wat als je alleen blokken, een hijskraan en zwaartekracht nodig hebt om energie op te slaan? Klinkt simpel toch…

Het duurzame paradijs is (met opslag) heel dichtbij

Het moet natuurlijk nog wel allemaal gebeuren. Durven politici, beleidsmakers en (energie)bedrijven ook echt te kiezen voor al deze opslagvormen? Want hoewel alle ingrediënten er zijn, verloopt de energietransitie nog niet soepel. Volgens de nationale energiecommissaris en ondernemer Ruud Koornstra is er in elk geval geen reden om te somberen over de duurzame toekomst.

De prijs van schone energie, zoals zonne- en windenergie, duikt al jaren met een enorme rotgang omlaag. Steeds beter weten we deze praktisch oneindige bronnen van energie op te vangen en door te zetten naar onze samenlevingen. Koornstra gelooft dat het duurzame paradijs dichterbij is dan ooit tevoren: ‘Schone energie zal voor iedereen daarom nagenoeg gratis worden.’ Hoe zit dat precies?

Snel en duurzaam bouwen in de houten eeuw

Nederland staat voor een paradoxale opgave: we hebben meer huizen nodig, maar we moeten, conform onze eigen Energiewende, ook minder vervuilen. Bouwen met beton en staal is enorm vervuilend. Het zorgt wereldwijd voor 9 procent van de CO2-uitstoot. Houtbouw lijkt de oplossing: een huis van kruislaaghout ('Cross Laminated Timber' of CLT) is even sterk als beton en staal, je zet het razendsnel neer en het dient ook nog eens als opslag voor CO2.

We maakten er eerder een uitzending over – die de gemoederen flink bezighield. En onze online redacteur Daan Kuys ontdekte in dit artikel dat de grootste (en rijkste) woningcorporaties nog niet of nauwelijks bekend zijn met hout als volwaardig bouwmateriaal. Wie moet de kar dán gaan trekken? Gelukkig is er nu een CLT-handleiding, opgesteld door bureau Inbo, waardoor architecten en bouwkundigen voortvarend aan de

slag kunnen met houtbouw. De mogelijkheden zijn groot, maar hoe schaal je op met hout, bijvoorbeeld in de gestapelde woningbouw?

 

Wat kunnen we doen tegen YouTube-algoritmes?

Natuurlijk waren we met meer thema's bezig deze week. Zo is er een nieuwe podcast van Roland Duong in onze internetserie ‘De Slag om het Internet’ – waarin hij onderzoekt hoe we het internet veiliger, democratischer en ook gewoon leuker kunnen maken.
 
Roland sprak in zijn zelfgebouwde podcaststudio met PvdA-europarlementariër Paul Tang. Een gesprek over de krachten die het beleid in Brussel bepalen. En wat kunnen Nederlandse burgers zelf doen om het internet democratischer te krijgen?

Het is zaak Big Tech snel te beteugelen. Schept China wat dat betreft een precedent? Allesbehalve een democratisch land natuurlijk, maar ze weten Big Tech wel buiten de deur te houden door eigen platforms en een machtige eigen digitale infrastructuur te bouwen. Roland spreekt daarom ook met China-expert Rogier Creemers over het hoe en wat van de Chinese strategie.

Woon een meetup bij

We mogen dan volop in een pandemische situatie zitten, onze Meet Ups in Pakhuis de Zwijger gaan gewoon door. Digitaal welteverstaan, maar dat betekent zeker niet dat je niet mee kunt praten of vragen kunt stellen.
 
Komende woensdag praten we door over de aflevering ‘De race om de superbatterij’. Met in het programma een gesprek met onder anderen de maker, Rob van Hattum, Ad Vlems van Ecodorp Boekel en Pallas Agterberg van netwerkbeheerder Alliander. Haar hoor je aan het eind van volgende week in onze podcast Future Shock over de grote druk op ons elektriciteitsnetwerk…