OVT
OVT 11 juni 2023
Het is zowat zomer en weer tijd voor de grote tweedehands boekenmarkten. Terwijl je langs honderden meters kraampjes schuifelt ontstaat misschien het beeld dat je deelneemt aan een oude ontspannen traditie, maar het echte begin van de boekverkoop op straat is een eeuwenoud verhaal van armoede en afzien. Marten Minkema duikt in de geschiedenis van de straathandel in boeken in Het Spoor Terug.
Verder in OVT: dambreuk: een militaire strategie?, topchoreograaf Hans van Manen, de column van Micha Wertheim, de Indische doofpot, historische boeken en jonge veteranen over de sporen van oorlog.
Dambreuk: een militaire strategie?
Afgelopen dinsdagnacht werd een belangrijke stuwdam in het zuiden van Oekraïne verwoest. Rusland wijst met de beschuldigende vinger naar Oekraïne, Oekraïne wijst naar Rusland. Wie er verantwoordelijk is voor de grote overstromingen die de dambreuk tot gevolg heeft, blijft vooralsnog in het ongewisse.
Het is niet voor het eerst dat dammen worden doorbroken in een oorlogsgebied, zo weet historicus Ivo van de Wijdeven. Maar heeft deze tactiek militair nut? En mag dit alles onder het mom oorlogsvoering? Van de Wijdeven is te gast over de geschiedenis van deze militaire strategie.
Topchoreograaf Hans van Manen
Hans van Manen (1932) wordt door velen beschouwd als de belangrijkste naoorlogse choreograaf ter wereld. Hij stond aan de wieg van grote veranderingen in de danswereld, creëerde meer dan 150 balletten en ontving talloze onderscheidingen.
Maar hoe werd de kleine Amsterdamse straatvechter met slechte papieren grootmeester van de hedendaagse dans? Sjeng Scheijen dook in het bewogen leven van Van Manen en schreef de biografie Gelukskind.
Tweede Kamer-debat Onafhankelijkheidsoorlog Indonesië
Aanstaande woensdag debatteert de Tweede Kamer over de reactie van het kabinet op het onderzoek naar de Onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië 1945-1950. Een langverwacht debat, ook voor Maurice Swirc, die deze week de Brusseprijs won voor zijn boek De Indische doofpot.
Maurice Swirc hoopt dat in dat debat ook eindelijk aandacht komt voor de ‘Verjaringswet’ uit 1971. Die wet stelde vast dat oorlogsmisdaden niet konden verjaren, met een uitzondering voor die gepleegd in Indonesië tijdens deze dekolonisatieoorlog. Een juridische doofpot, stelt Swirc. Hij is te gast bij OVT en blikt vooruit.
Hoe werkt oorlog door in het leven van veteranen?
Over twee weken is het weer ‘veteranendag’. Vooruitlopend op die dag verschijnt het boek Sporen, Veteranen na hun missie. Het boek bevat de verhalen van 26 veteranen over hun oorlogservaring en de doorwerking daarvan in hun leven. Met het boek willen de schrijvers het clichébeeld dat van de veteraan bestaat doorbreken.
Een gesprek met Niels Roelen, een van de twee auteurs van het boek, zelf veteraan, ondermeer actief geweest in Afghanistan en Arnold Jansen op de Haar, die onderdeel uitmaakte van Dutchbat in Joegoslavië.
Historische boeken met Lotfi El Hamidi
Elke week bespreken we de nieuwste historische boeken met afwisselend Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Nadia Bouras, Annelien de Dijn en Sanne Frequin.
Deze week is de beurt aan historicus Lotfi El Hamidi. Hij bespreekt:
- Francio Guadeloupe e.a., Rotterdam, een postkoloniale stad in beweging
- Claudia Rankine, Citizen, Amerikaanse lyriek
- Marc David Baer, De Ottomanen: Khans, keizers en kaliefen
Het Spoor Terug: de Boekenmarkt
Het is zowat zomer en tijd voor de grote tweedehands boekenmarkten. Terwijl je langs honderden meters kraampjes schuifelt denk je misschien dat je deelneemt aan een oude ontspannen traditie, maar het echte begin van de boekverkoop op straat is een eeuwenoud verhaal van armoede en afzien.
Rond 1600 was de handel in tweedehands boeken vooral van Joodse handelaren die niet bij het boekverkopersgilde mochten komen, maar wel door dat gilde werden ingezet om populaire lectuur voor het volk te verkopen. Dat waren geïllustreerde verhalen en liedjes, maar ook drukwerk dat te link was om in de eigen winkel te leggen, zoals politieke pamfletten en pornografie. Tegelijk reisden marskramers in weer en wind stad en land af met almanakken, waarvan jaarlijks wel honderdduizend werden gedrukt.
Marten Minkema duikt in Het Spoor Terug: de Boekenmarkt in de geschiedenis van de straathandel in boeken. Hij portretteert oude en moderne boekenmarkten als op het Spui, die in gevaar zijn door de opkomst van de e-reader, de ontlezing en de verkoop van boeken via internet.
Eindredactie: Katinka Baehr, productie: Dini Bangma, eindmix: Alfred Koster