Herken jij de geschiedenis als je er middenin zit? Op onze oproep om je eigen sleutelmoment in te sturen kregen we zeer uiteenlopende reacties.
De redactie las, vergeleek, stemde en koos er alvast één uit die wordt beloond met een gesigneerde versie van het nieuwe boek van Geert Mak, Grote Verwachtingen.

De beste sleutelmomenten

De variatie aan ingezonden sleutelmomenten is groot en ze gaan vaak over dezelfde grote onderwerpen als de serie In Europa: van klimaatontkenning en kredietcrisis, tot de opkomst van de radicale Islam en hernieuwde pleidooien voor kernenergie.
Als redactie zijn we vooral op zoek naar kleine, persoonlijke momenten of belevenissen, die achteraf een voorteken bleken voor iets groters dat we toen niet zagen, of nu nog niet vermoeden.

We lichten de meest originele inzendingen uit deze eerste ronde eruit.
Je kunt nog steeds sleutelmomenten blijven insturen.

Sluiten bankautomaten

Voor Irwin Budding is het 's nachts sluiten van de bankautomaten een sleutelmoment. Die maatregel ging per direct in na overleg van minister Hoekstra met de Vereniging van Nederlandse banken op zondag 16 december.

De aanleiding was het toenemende aantal plofkraken met steeds zwaardere explosieven. Maar zit er niet meer achter, vraagt Irwin zich af. Voor banken zijn de automaten een kostenpost, en hoewel de overheid het recht op betalen met cash geld zegt te garanderen, wordt het steeds moeilijker gemaakt.

Irwin: ‘Hoewel aangekondigd dat de sluiting alleen ‘s nachts plaats zou vinden, blijkt dit ook overdag te gebeuren. In ieder geval op zondag 22 december bij de ING bank op de Noordermarkt in Amsterdam. Voor veel mensen zal het niet veel uitmaken. Maar voor mensen die de eindjes aan elkaar knopen wel. Door salaris te pinnen en zo met cash de maand door te komen, kunnen ze eerste levensbehoeften voorrang geven boven het betalen van schulden. Hebben we hier een kantelpunt?  Hebben banken een stap weten te zetten naar verdere digitalisering en het verlagen van hun kosten? 

Werkweek Achmea van 36 naar 34 uur

Op 20 december 2019 leest Linco Nieuwenhuyzen uit Dordrecht over een kortere werkweek bij Achmea tegen hetzelfde salaris. Dat is zijn sleutelmoment.

Linco constateert een levendig debat in de media over ons 'economisch model, dat sterk neo-liberaal gekleurd is'. Hij ziet de pleidooien voor eerlijker delen en een betere kwaliteit van leven, voor een maatschappij die meer over 'wij' gaat in plaats van over 'ik'. Toch dacht hij tot nu toe dat dat vooral een show was voor de bühne. Het bericht over Achmea brengt daar volgens hem verandering in.

Linco: 'Dit nieuwsbericht laat zien dat er echt iets verandert: een grote groep werknemers komt met hun - grote - werkgever overeen om minder te werken: kwaliteit krijgt voorrang boven meer geld. Men wil meer tijd voor zichzelf. Een trend die op individueel al een tijd zichtbaar was, zie het grote aantal deeltijdwerkers.
Bijzonder is dat die nu bij Achmea ook collectief wordt gemaakt. Het is ook een verschuiving van machtsbalans van werkgever naar werknemer en zijn wensen, die onder invloed van vergrijzing met bijbehorende personeelstekorten alleen maar groter gaat worden.'

Aylan Kurdi op het strand van Bodrum

Als geschiedenisdocent is Nick Brabers vorig jaar een project gestart met leerlingen van havo 3, waarbij ze zelf een hoofdstuk moesten maken over recente geschiedenis en daarbij horende sleutelmomenten. Hij zag dat de meerderheid van de leerlingen de huidige tijd typeren als een tijd van 'angst, terrorisme en sociale media'.

Nick: 'In het werk van diverse leerlingen viel mij het volgende op. Zij verwezen veelvuldig naar de dramatische foto van Aylan Kurdi, de aangespoelde peuter op het strand van Bodrum. Slachtoffer van de vluchtelingencrisis. 
Naast de impact van de tragische foto op de leerlingen constateerden leerlingen een directe link met de sociale media en sfeer in het land. De polariserende sfeer, vaak aangwakkerd door de sociale media, heeft zijn sporen nagelaten bij onze jongste generatie. 
Door het oordeel van leerlingen is de tragische foto, in combinatie met de kracht van sociale media, naar mijn inzien te beschouwen als een historisch sleutelfragment.'

Hé, een intellectueel

Een zeer originele inzending vond de redactie die van Han (geen achternaam). Na het bekijken van de eerste aflevering van In Europa constateerde hij dat hij zelden nog op de televisie zoveel informatie en diepzinnige duiding tegenkomt. 

Han: 'Mijn sleutelmoment was de opkomende gedachte: " Hé, hier spreekt een intellectueel. Dat maken we eigenlijk niet meer mee." En dan bedoel ik 'intellectueel' in de oorspronkelijke betekenis, niet als cynisme bedoeld.

Ondertussen vraag ik mij ook af wat dit nu betekent. Staan we er in de media echt zo slecht voor? Op de radio is soms nog wel iemand te horen die spreekt met kennis van zaken of visie. Soms ook op tv bij bijvoorbeeld Zembla of Tegenlicht. Maar verder is het zeldzaam aan het worden. Ik vraag mij dus af wat dit over deze tijd zegt. 
Politieke kopstukken, mediapersoonlijkheden, kunstenaars, ik zie weinig intelligentie of verdieping meer in hun optreden, in wat zij communiceren. Weinig kennis, weinig verdieping, heel veel gepraat, weinig actie.

Een sprekend voorbeeld hiervan vind ik de stikstofcrisis. In het hele debat is Johan Vollenbroek de enige intellectueel. De regering komt al maanden, nee, al járen niet op het idee om een lange termijn beleid te formuleren, waarbij de hele landbouw in een jaar of zeven omschakelt naar de normen voor grondgebonden biologische landbouw en het landschap hersteld wordt. We hebben er geld genoeg voor en we zullen er alleen maar rijker van worden. Er is natuurlijk nog veel meer over te zeggen...

Vandaar mijn moment van verbazing: Hé, een intellectueel.

Dank je wel Han!

Winnaar boek 'Grote Verwachtingen'

Het sleutelmoment van Keetje van der Koogh is de winnaar van deze eerste ronde. Een op het eerste oog sympathiek plan, maar alles staat of valt met de wijze van uitvoeren, zoals zij terecht opmerkt.

Het Rotterdamse Masterplan Ouderen

Keetje van der Koogh zocht voor het sleutelmoment naar een artikel over AOW'ers die niets meer zouden bijdragen aan de maatschappij en kwam terecht op de site van het Instituut voor Vastgoed & Duurzaamheid (IVVD.nl). Met stijgende verbazing nam ze kennis van het volgende:

Op 18 december 2019 wordt trots gemeld dat Rotterdam ouderenproof wordt.

  1. Er worden rondom verpleeghuizen wijken (ouderenhubs) gecreëerd met voorzieningen voor ouderen;
  2. Vrijkomende woningen worden bij voorkeur toegewezen aan ouderen;
  3. Ouderen worden gemotiveerd zich bij dezelfde zorgaanbieder aan te sluiten (fijn, dezelfde gezichten, ouderenzorg naar een hoger niveau);
  4. Er komen seniorenmakelaars die ouderen helpen te verhuizen. Dat draagt bij aan de doorstroming in de stad, want ouderen blijven nu soms alleen achter in woningen die meer geschikt zijn voor anderen.

Keetje van der Koogh: 'Ik zou zeggen: Hek eromheen en camera’s erop (voor uw eigen veiligheid), één zorgaanbieder, om u nog beter van dienst te zijn en om kosten te besparen.
Zijn wij hier mogelijk getuige van de geboorte van het ouderengetto? 
Blijven wij buiten of gaan wij er in?



Het door Geert Mak gesigneerde exemplaar van 'Grote Verwachtingen' wordt z.s.m. aan Keetje toegestuurd. 

Dank voor alle inzendingen en blijf ons mailen met sleutelmomenten!