Er zijn van die weken waarin je niemand anders wil spreken, dan Rudi Vranckx. De muren in Hilversum kwamen op me af. Ik leefde nog half in de tijdzone van de Stille Oceaan. Direct na terugkomst uit Nieuw-Caledonië zat ik twee weken achtereen met editor Paul Delput opgesloten voor de montage van de Frontlinie-uitzending van vanavond, 'De strafkolonie'.

Terwijl de verhalen van die andere wereld nog in mijn lijf zaten -de klamme tropen, de geur van een onafhankelijkheidsstrijd, traangas en koeienstront- ging het in Hilversum vooral over Hilversum.

Hoe deed Rudi Vranckx dat, na veertig jaar oorlogsverslaggeving voor de Vlaamse omroep VRT? 'Onrust is mijn brandstof. Als een gekooid beest in de dierentuin loop ik soms rondjes om de bureaus', schrijft hij in zijn boek Mijn kleine oorlog.

'Maandenlang op de redactie rondhangen zal wel altijd een kwelling blijven. De halve waarheden die er met veel aplomb gedebiteerd worden, de nutteloze spelletjes om invloed, de benauwdheid om met te veel collega’s samen in een enge ruimte te zitten. Sarajevo, Kosovo, de oorlog in Rwanda, Congo, een fascinatie voor het Oosten, China, Cambodja, Korea. De stam van de reporters bestaat uit zwervers, nomaden, en daar voel ik mij het best bij.’

Rudi moest reizen. Thuis was enger dan elders. De lokroep van de oorlog klonk voor het eerst aan de keukentafel in Leuven. Hij groeide grotendeels op in het huis van opa Alfons Vranckx. Burgemeester ten tijde van de Duitse bezetting, verzetsstrijder. Rudi stelde vragen: 'En heb je toen geschoten?’ Opa zweeg. Om de antwoorden op de moeilijke oorlogsvragen toch te vinden, ging hij het conflict maar achterna.

De vraag waar zijn vader was in dit hele verhaal, bleef boven ons gesprek hangen. We hebben het er maar even over gehad, helemaal op het einde van de opname. Over die tegenstelling, van soms bloedstollende reizen die juist rust geven. Waarom de strijd van anderen makkelijker te verslaan is, dan die van thuis.
 
'Wat maakt een goede oorlogsverslaggever?’, vroeg ik. Zonder aarzelen: 'Empathie’. Oorlog is afstotelijk, we scrollen er het liefst voorbij. Dus hoe zorg je er dan voor dat niemand wegschakelt en de vlucht neemt naar amusement op een andere zender? 'Ik ga steeds meer op zoek naar de kracht.’ Kleine helden aan het front, zoals de muzikanten van Mosul die hun instrumenten uit handen van IS wisten te houden. De bloemen in het puin.

De onafhankelijkheidswens van de Kanak bedreigt grote Europese belangen. Het eiland heeft een van de grootste nikkelvoorraden ter wereld, een essentiële brandstof voor batterijen en accu’s in elektrische auto’s, en dus voor Europa’s groene transitie. Frankrijk is als de dood dat het Nieuw-Caledonië verliest aan China of andere concurrerende grootmachten. We lieten in onze eerdere uitzendingen in Niger en de Centraal Afrikaanse Republiek zien hoe de Franse militaire macht in die oud-koloniën ook al werd weggejaagd.

De invloed van Europa kalft wereldwijd harder af dan we hier beseffen. Daarom gaan we zo graag op reis.

• Kijk vanavond natuurlijk naar de nieuwste aflevering van Frontlinie, 'De strafkolonie', om 22:05 uur op NPO2. Nu kan je alvast een sneakpeak krijgen in de Volkskrant, waarvoor ik een stuk schreef over de situatie in Nieuw-Caledonië. Met prachtige beelden van cameraman en fotograaf Sven Torfinn.
• Le Monde schrijft over een andere vuile strijd om de grondstoffen die nodig zijn voor de groene revolutie. In de Democratische Republiek Congo (DRC) vrezen de Amerikanen de strijd om lithium en kobalt ook te verliezen van China. Daarom overwegen ze nu een deel van de sancties op te heffen tegen een zeer omstreden Israëlische zakenman die zeer goede toegang heeft in de DRC.
• Terwijl de Oeganda-deal en andere nepoplossingen voor migratie hier dagelijks de voorpagina’s en talkshows domineren, legt The New York Times uit hoe dat in Amerika werkt.
• Onze collega's van Bureau Buitenland hebben in aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen de lijnen opengezet voor alle vragen die u mogelijk heeft over Trump, Harris, het kiesstelsel, de invloed van de media of wat dan ook. Amerika-deskundigen Laila Frank en VRT's Björn Soenens staan klaar om deze te beantwoorden in hun rubriek de USA Q&A. 

Tot de volgende,
Bram Vermeulen