‘Als je vandaag geen zeehond vangt, dan morgen wel,’ zo legde de burgemeester van Ilulissat, in het westen van Groenland, mij zijn levensfilosofie uit.

Laat Lenie ’t Hart in Pieterburen het maar niet horen.

De burgemeester wil het leven van de zonnige kant bekijken, ondanks alle doemscenario’s die over zijn land en zijn stad worden verteld.

Wetenschappers zien in hun rekenmodellen dat de Jakobshavn-gletsjer bij Ilulissat de afgelopen vijftien jaar sneller slonk dan in de afgelopen eeuw hiervoor.

Tot 25 jaar geleden was het water tussen Ilulissat en het eiland Disko, vijftig kilometer ten westen van Ilulissat, van november tot april bevroren. Dat was de tijd dat bewoners hun hondensleeën van stal haalden en er op uit trokken.

Voorraadschepen konden de stad dan niet bereiken. Dus de Groenlanders zorgden dat met de herfst hun koelkasten vol lagen met vlees van rendieren, die ze in de bossen ten zuiden van de stad schoten. En zeehonden.

Het zeewater bij Ilulissat bevriest niet meer.

Het Groenlandse ijs smelt en dat zorgt ervoor dat de zeespiegel wereldwijd gemiddeld een millimeter per jaar stijgt.

Als al het ijs op Groenland zou smelten, en niemand weet wanneer dat gebeurt, zal het water in alle oceanen zeven meter hoger staan dan nu.

Wat er op Groenland gebeurt is van levensbelang voor ons allemaal.

Maar Ilulissat heeft het door al die verandering nog nooit zo druk gehad. ‘We werken hier nu 24 uur per dag. De haven, de fabrieken. Vissers bouwen nu zelfs hotels,’ zegt de burgemeester.

Er kwamen nog nooit zoveel toeristen naar Groenland.

‘Omdat de media maar niet ophouden over ons te praten. Alle premiers van de wereld willen opeens hier op bezoek. Klimaatverandering is een business opportunity.’

Groenland was altijd al een schateiland. Als je de kaart van Groenland bestudeert zie je tal van namen van buitenlandse treasure hunters, zoals het onbewoonde eiland Île-de-France of het onderwaterplateau de Belgica-bank.

Plaatsnamen als Kap Broer Ruys en Roodebaai bewijzen dat ook Nederlanders aan Groenland hebben verdiend.

Roodebaai ligt een half uurtje varen ten noorden van Ilulissat en werd zo genoemd door Nederlandse walvisvaarders. Die slachtten er zoveel walvissen dat de baai rood zag van het bloed.

De schatgravers van nu heten Bill Gates, Michael Bloomberg en Jeff Bezos, die miljarden hebben geïnvesteerd omdat er onder het smeltende ijs grote hoeveelheden nikkel en kobalt zijn gevonden.

Die mineralen hebben we nodig voor de batterijen in onze elektrische auto’s. Die moeten de planeet redden, maar dan moet er eerst nog flink wat Groenlandse natuur worden gesloopt.

‘Je moet natuur vernietigen als je geld wil verdienen,’ zegt de burgemeester daarover.

In de komende aflevering zien we dat niet iedereen in Ilulissat met de burgemeester kan meekomen.

Groenland kampt al lang met alcoholmisbruik, huiselijk geweld en heeft het hoogste aantal zelfdodingen ter wereld.

Op het moment dat wij Ilulissat bezoeken is de politie druk met het onderzoek naar een macabere vondst van een menselijk been op de vuilstort.

De dader en het slachtoffer blijken allebei moeilijk om te hebben gaan met alle veranderingen.

Kortsluiting.

De burgemeester zag hoe de moord de bewoners van zijn stad angstig heeft gemaakt. Maar, vindt hij, je moet niet te veel focussen op de verdrietige van het leven.

Je kunt altijd nog op zeehonden gaan jagen.

Frontlinie: De ijsmoord
Donderdag 27 oktober om 20.25 uur op NPO 2

• Ben je nieuwsgierig geworden naar Groenland? In zijn boek The Ice at the End of the World beschrijft Jon Gertner hoe Groenland is getransformeerd van een van de laatste aardsgrenzen naar het grootste wetenschappelijke laboratorium ter wereld. De Washington Post riep het boek in 2020 uit tot boek van het jaar.
• We blijven ook met de volgende tip op Groenland: in 2017 maakte Jan van den Berg de documentaire Silent Snow, over hoe pesticides als onzichtbare sluipmoordenaar via de oceaanstromingen en de wind de Inuit-gemeenschap op Groenland contamineren. De korte versie is gratis te zien op 2Doc.nl.
• Onze collega’s bij Bureau Buitenland houden ondertussen nauwlettendheid het verkiezingsgeweld in Amerika in de gaten. Elke week is er een nieuwe Midterm Show te beluisteren, over de midterm elections, die grote gevolgen kunnen hebben voor Biden nú en voor de presidentsverkiezingen in 2024.
• Tot slot, de onderzoeksjournalisten van Argos maken ook televisie. Eerder deze maand maakten zij nieuws met een uitzending over Nederlandse reizigers die bij terugkomst het land niet meer in mogen. Een onthutsende reportage, die je kunt bekijken op NPO Start.

Tot de volgende,
Bram Vermeulen