In India krijgen extremistische clubs steeds meer invloed. Nicolaas Veul maakt in de heilige stad Allahabad kennis met activistische jonge hindoe-nationalisten. Hij trekt er op met Divya, Ritesh en Vikrant. Zij strijden voor een hindoeïstisch India, en tegen invloeden van buitenaf.

Erik van den Berg

Met premier Narendra Modi is in het veelkleurige India een overtuigd hindoe-nationalist aan de macht. Zijn partij, de Bharatiya Janata Party (BJP) verkondigt een hardere lijn en een terugkeer naar traditionele waarden en herwaardering van typische hindoe-archetypen, zoals yoga en de koe. Hoe ver gaan de hindoe-nationalisten hierin?

Vimāna's noemden ze ze in het oude India. In de Veda's, de duizenden jaren oude klassieke geschriften van India, wemelt het van cryptische verwijzingen naar deze legendarische vliegende machines. Ze konden in de lucht, in de ruimte en onder water bewegen.

Dat het woord Vimāna ook iets heel anders betekende, namelijk een deel van een tempel, wordt voor het gemak vergeten door de hindoe-nationalisten. En dan vergeten ze ook even dat de getekende ontwerpen aantonen dat deze oervliegtuigen met geen mogelijkheid van de grond hadden kunnen komen, als ze al ooit bestaan hebben.

Het geeft niet. Het beeld dat de voorvaderen in poëtische taal nalieten, voedt het geloof in een eigen, krachtige identiteit. Aflevering 5 van De Westerlingen kijkt weg als een stiekeme undercover in een andere wereld. Zo onwerkelijk is dit India, dat met de westerse wereld niets te maken wil hebben. Ironisch genoeg werd het nationalistische gedachtegoed uit het Westen geïmporteerd...

Nicolaas Veul gaat op bezoek bij Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS), met zo’n 6 miljoen leden de grootste hindoe-nationalistische beweging in het land. Vrijwilligers van de beweging geven inzicht in hun praktijken en ideeën, waarvan het patent op een oervliegtuig nog onschuldig is. In dit verhaal enkele excessen van het hindoe-nationalisme voor wat urgente context bij de aflevering.

(lees verder beneden)

is het een vogel, is het een vliegtuig...?

De zonnegroetjes uit India

Het is misschien wel India’s belangrijkste exportproduct: yoga. De filosofie en gezondheidsleer is in het Westen vooral bekend als manier om ontspanning te vinden op een matje. Yoga wordt inmiddels in maar liefst 177 landen door miljoenen mensen beoefend. En wereldwijd gaan er miljarden om in de yoga-industrie.

India is trots op zijn erfgoed en dat mogen we weten. Premier Modi is zelf een fanatiek beoefenaar van yoga en lobbyde met succes bij de Verenigde Naties voor een International Yoga Day: sinds 2015 kunnen we op 21 juni, de langste dag, in de houding voor de zonnegroet en andere oefeningen. Hartstikke mooi nieuws zul je denken.

Maar het gaat verder. Toen Modi in datzelfde jaar een Minister van Yoga (en traditionele geneeswijzen als ayurveda) aanstelde in India en yoga verplichtte op openbare scholen, waren regeringspartij BJP, en de RSS in hun sas met deze - zoveelste - upgrade van hindoe-cultureel erfgoed. Religieuze minderheden waren minder blij: je kunt niet eisen van een moslim om de zon te vereren. En je kunt dit al helemaal niet als criterium stellen voor vaderlandsliefde, zo stelden critici.

Dit was niet alles.Toen de BJP in 2016 in de overwegend moslim-staat Uttar Pradesh de hindoepriester en yogi Adityanath aanstelde als hoofdminister, werd de dwang nog iets meer voelbaar. Adithyanath was klip en klaar over yoga: mensen die geen zin hadden om Surya Namaskar (de zonnegroet) te beoefenen, zouden zich volgens hem 'in de zee moeten verdrinken'. En wie niet aan yoga wilde doen, kon 'India ('Hindoestan') verlaten'.

Uber-Indiërs

Die nationalistische tendens strekt zich uit tot in de kraamkamers. De gezondheidsafdeling van de RSS wil eugenetica inzetten om Indiërs te helpen om ´superieure´ blanke kinderen met hoog IQ te krijgen. Ook als de ouders gemiddeld intelligent zijn, kort van stuk, en een donkere huid hebben.

Het project onder de naam Garbh Vigyan Sanskar vertaalt zich letterlijk als 'wetenschappelijke purificatie van de baarmoeder'. Door een combinatie van ayurvedische medicijnen en –behandelingen, dieetaanpassingen en andere adviezen zouden zaad en eicellen ‘gepurificeerd’ worden en de kroost genetisch opgewaardeerd.

Defecten in de genen zouden door de techniek worden verholpen, zo claimt het project. Belangrijkste doel is om een ‘samarth Bharat’, een sterk India, te creëren. Het plan wordt momenteel door tien afdelingen in het land ondersteund, en dat aantal groeit gestaag. De afdeling van de RSS claimt inmiddels geholpen te hebben bij het realiseren van 450 superbabies. En ze zet in op duizenden in 2020.

Het idee lijkt rechtstreeks uit een nazi-handboek te komen. Dat kan kloppen, gezien de historische sympathieën vanuit de RSS voor Hitler en het nationaal-socialisme. En dit was meteen ook de belangrijkste kritiek van Indiase media, die zich nadrukkelijk distantieerden.

Holy cow!

Zo bizar als de extremen zich aandienen in India, zo extreem kan het gewone soms ook al zijn. Wie er ooit op reis gaat zal ongetwijfeld een paar keer moeten fronsen, zo buiten menig comfort zone het land ligt. Niet in de laatste plaats om de koeien die zich op de meest onmogelijke plekken ophouden, rustig malend, terwijl dit niemand lijkt te hinderen. Een lieflijk gezicht, toch?

Die heilige koe is in toenemende mate het speerpunt van de hindoe-nationalisten. Zij hebben heuse milities van koeienbeschermers opgericht, die het dier met hand en tand verdedigen. Met maar liefst 80 procent hindoes, slechts 14 procent moslims en de overige 6 procent christenen, boeddhisten, sikh en jaïnisten is het pleit snel beslecht. India is een van de grootste exporteurs van koeienvlees, en vooral moslims profiteren van de koeienhandel.

Op social media gaat sinds 6 april een filmpje rond, waarin een woedende menigte in de deelstaat Rajasthan een 55 jaar oude melkboer en andere islamitische handelaars te lijf gaat. Naar verluidt omdat de boer koeien vervoerde. Hij overleed aan zijn verwondingen. De minister van de deelstaat liet na om de dood van de man te veroordelen; hij zei zelfs dat de koeienbeschermers een goede daad hadden verricht ‘door smokkel tegen te gaan’.

Sinds Narandra Modi in 2014 verkozen werd tot premier van India is dit soort aanvallen op religieuze minderheden toegenomen. Tientallen doden vielen er al. Hoewel Modi verzekerde dat minderheden zouden worden beschermd, nam het geweld toe. Ondanks zijn “Sab Ka Saath Sab Vikaas”, ontwikkelen met elkaar samen. Nu kleurrijk India zijn eigen diversiteit niet meer lijkt te tolereren, is het de vraag wie daaraan mee mogen doen.