Zo veel mogelijk tweedehands kleding kopen, samen met anderen wonen en geen bloemen meer voor de sier: Sammy (26), Anner (27) en Merle (23) vullen ieder op hun eigen manier een duurzaam leven in. En ja, daar horen soms worstelingen bij.

Sammy (26): 'Volgens mij moeten we veel meer samen leven, voor onze (mentale) gezondheid en voor de aarde'

Tijdens corona is Sammy gaan werken op een biologische boerderij in Spanje. Daar ging een wereld voor haar open: 'Voor het eerst in mijn leven was ik met allemaal mensen die hun leven aanpasten vanwege het klimaat.'

Sindsdien is ze bewuster gaan leven. Zo kiest Sammy ervoor om niet alleen te wonen: 'In je studententijd woon je met mensen, na je studie is de eerstvolgende stap samenwonen of op zoek gaan naar een studioruimte. Als iedereen zijn eigen woonruimte heeft is dit niet alleen een verspilling aan ruimte, maar ook spullen. Niet iedereen hoeft een eigen wasmachine of auto te hebben. We willen allemaal een auto terwijl deze negentig procent van de tijd stil staat.'

En nee, ze doet niet alles rondom het klimaat perfect: 'Mijn beste vrienden wonen in het buitenland. Als je naar Barcelona gaat ben je met een treinreis vier dagen onderweg en 500 euro kwijt. Dus ik vlieg nog steeds af en toe. Ik ben ook niet heilig.’

Maar het samen wonen met anderen bevalt haar uitstekend:  ‘Onze generatie is erg op zichzelf, het liefst laten we onze boodschappen bestellen en ontvangen we ons pakketje de volgende dag. Alles zodat je de caissière niet meer in de ogen aan hoeft te kijken. Steeds meer leeftijdsgenoten hoeven hun buren niet te kennen. Volgens mij moeten we veel meer samen leven, voor onze (mentale) gezondheid en voor de aarde.'

Anner (27): 'Er is wereldwijd zoveel kleding dat er jaren geen kleding geproduceerd hoeft te worden'

'Door mijn werk in de zorg heb ik kunnen inzien dat niet iedereen de denkruimte en het budget heeft om stil te staan bij het klimaat. Cliënten die elke euro omdraaien kunnen soms beter diepvriesfrikandellen blijven eten, hoe stom dit ook klinkt. Ik heb de keuze om biologische eieren te halen.'

Mede hierdoor geeft Anner aan het belangrijk te vinden om zich bezig te houden met zijn ecologische voetafdruk. Soms is dit lastig voor hem: 'Ik koop bij de toko vaak producten, wetende dat deze vanuit China met de boot worden vervoerd. Deze producten kun je helaas nog niet lokaal kopen, ik probeer voor mijzelf te bekijken waar ik wel en geen invloed op heb. Niet alles hoeft perfect te gaan, zolang ik er maar bewust mee bezig ben.'

Waar hij vooral op let, is wat hij draagt. 'Vanaf mijn zeventiende begon ik tweedehands te winkelen, in eerste instantie omdat het goedkoop was. Nu is tachtig procent van mijn garderobe vintage. Als ik uitgekeken ben op een kledingstuk verkoop of doneer ik dit. Er is online zoveel tweedehands aanbod, we hebben op dit moment wereldwijd zoveel kleding dat er voor jaren geen kleding geproduceerd hoeft te worden.’

De Tegenlicht-aflevering 'Op volle retouren' schudde Anner wakker: ‘Het gaat over het terugsturen van je online bestellingen. Om dit mogelijk te maken wordt er vaak een tweede bedrijf ingeschakeld en wordt er veel kleding verbrand. Door je bestelgedrag bewuster te maken heb je veel meer impact dan je denkt.’

Merle (23): 'Onthoud dat iets zoals een "perfect" duurzaam leven haast niet voorkomt'

Merle krijgt sinds dit schooljaar meer onderwijs over ecologie, dit is voor haar interessant maar ook confronterend: ‘Ik schrok vooral toen ik mijn medestudenten zag lachen, ik had verwacht dat onze generatie het klimaat serieus zou nemen.’

Sinds deze lessen is Merle zich steeds meer gaan verdiepen in dit onderwerp. ‘Een paar maanden terug keek ik de documentaire Overal spullen. Hier zag je hoe iemand al haar spullen in een loods bracht om deze te tellen. Diezelfde avond kreeg ik enorme opruimwoede, het is belachelijk hoeveel spullen we hebben liggen waar je niks mee doet.'

Een simpel voorbeeld hiervan zijn bloemen, zegt Merle: 'Bloemen zijn een lief gebaar als cadeau, maar ze belanden uiteindelijk in de kliko. Ik probeer aan mijn omgeving mee te geven dat ik liever geen bloemen voor mijn verjaardag ontvang.’

Volgens Merle moeten we vooral niet ontmoedigd raken: 'Veel mensen voelen zich geïntimideerd als het om duurzaam leven gaat omdat het vaak lijkt alsof iedereen om je heen beter bezig is dan jijzelf. Maar onthoud dat iets zoals een "perfect" duurzaam leven haast niet voorkomt.'

'Kijk wat voor jezelf mogelijk is: als jij gek bent op vlees, probeer dan een dag minder in de week vlees te eten. Als we allemaal kleine, bewuste stappen zetten maakt dit samen een groot verschil.’