'Herkenning, verbinding en empathie, op dat idee werden mensen verliefd'

Dus we gaan iemand van de hulpdiensten zien in de serie?
‘Nou, er zit een kwartet in het programma en daarvan werkt een van de mannen bij de brandweer. Maar die heb ik niet gevonden via de gedachtegang die ik net heb beschreven. Dat is het ook, je bedenkt iets, daar ga je naar op zoek en dan kom je meestal andere dingen tegen,’ lacht Eden. ‘In dit geval was het gegeven dat twee huwelijken samenkomen en één relatie vormen heel interessant. Het leuke bij het kwartet is het domino-effect van reacties die je krijgt omdat er vier mensen op elkaar reageren in plaats van twee.’

Hoe verlopen die eerste gesprekken?
‘Tijdens eerste gesprekken probeer je uit te vinden wat voor mensen het zijn, wat de dynamiek tussen beiden is en wat voor karakters er naast elkaar zitten. Wat speelt er tussen deze mensen, zowel de mooie dingen als de moeilijke, en past dit bij het programma? Het is heel intuïtief werk. Daarnaast leg ik mensen zo transparant mogelijk uit wat onze intentie is met het programma. Ik ben ook heel duidelijk geweest over wat er allemaal aan bod zou kunnen komen tijdens de draaidag, dus ook intimiteit en seks. Je wilt dat ze echt weten waar ze ja tegen zeggen en zich hier goed bij voelen om over in gesprek te gaan op tv.’

‘Als ik eenmaal bij mensen thuis langsging was dat ook een soort try-out, zowel voor hen als voor mij. Zo konden zij voelen hoe het was om met een derde zulke thema’s te bespreken. Daarnaast filmden de andere redacteuren en ik mensen ook een stukje tijdens de researchgesprekken. Dat deden we om de redactie een stukje bewegend beeld te kunnen laten zien, maar was ook voor de stellen om te kunnen voelen hoe het is als je gefilmd wordt. Dan veranderde er al best veel, ook omdat we dat in de slaapkamer op bed deden. Heb je toch weer een heel ander gesprek dan wanneer je op de bank blijft zitten.’

de tekst gaat verder na de afbeelding

Ben je er ook achter gekomen waarom mensen hieraan mee wilden doen?
‘Ik denk dat er verschillende redenen waren voor mensen om mee te willen doen. De meesten vonden het denk ik een mooi idee om bij te dragen aan een integer programma wat zeer intieme thema’s bespreekbaar maakt. We willen verbinding en herkenning de wereld insturen met Naar bed. Op dat idee werden veel mensen wel verliefd. En ik denk dat sommigen het ook gewoon heel leuk vonden om op tv te komen!’

‘Daarnaast heb ik gemerkt dat het mensen ook veel geeft. Dat ze het leuk vonden om door vragen van mij met elkaar in gesprek te gaan. Dat is toch een ander gesprek dan je normaal samen voert, juist met degene met wie je elke dag in bed stapt. Dat was van toegevoegde waarde, dat was spannend. Zo hebben Jeannette en Exsell, een prachtig stel wat al 58 jaar samen is, nieuwe dingen kunnen uitspreken naar elkaar, juist in die interviewsetting. Iets waar ze erg blij mee zijn, hebben ze ons laten weten. Dat is hartverwarmend.'

Dat klinkt allemaal lief en gezellig maar sommige stellen zijn ook pijnlijk eerlijk.
‘Zeker. Dat was soms wel een spanningsveld voor ons, als iets pijnlijk was. Het schuurt nou eenmaal tussen mensen, zeker als je al heel lang bij elkaar bent kun je elkaar soms niet luchten of zien. Er is sprake van oud zeer, er is al veel gebeurd, er speelt natuurlijk van alles in zo’n relatie. Maar dat is meestal ook waar het gesprek interessant wordt.'

'Tijdens de redactievergaderingen werd het altijd snel duidelijk als een stel eigenlijk ‘te perfect’ was. Dat is heel fijn voor hen natuurlijk, maar dan gebeurt er niet zo veel op beeld. Er moet iets spelen in de relatie, in het hier en nu. Dat hoeft allemaal niet heel groot en zwaar te zijn, maar dat zijn de stukjes van het leven die we meestal niet van elkaar te zien krijgen. In Naar bed wel. Het is de andere kant van het rooskleurige verhaal. Dat harde, die eerlijkheid, daar kunnen mensen zich ook aan spiegelen.’

‘De stukken waarin het erg schuurt zijn uitvoerig besproken. We willen niemand voor de leeuwen gooien en dus is er steeds gekeken of het ’t verhaal ondersteunt. Zo hebben we er ook stukken uitgelaten die misschien wel ‘juicy’ zouden kunnen zijn maar die niet per se nodig waren voor het verhaal. Soms zijn er naast het verhaal ook gewoon goeie ‘characters’. Die wil je horen praten samen. Bijvoorbeeld bij Caroline en Ronald. Hij zegt dat zij niet zo fraai is aan de buitenkant maar wel een prachtig mens vanbinnen. Dat komt loeihard over. Toch accepteer je het als je het stel leert kennen en ziet hoeveel liefde er is.’

Was iedereen die je benaderde meteen enthousiast?
‘Ik heb zulke verschillende reacties gehad op mijn vraag. Ik merkte dat ik als ik op pad ging, naar buurthuizen en dergelijke, ik in eerste instantie vooral vrouwen aansprak. Sommigen waren meteen heel enthousiast en haast vereerd dat ik ze vroeg en anderen waren wantrouwig. Een vrouw die ik sprak in een café in Amsterdam Noord wilde wel meedoen maar zei dat ze haar man zo gek niet zou krijgen. "Dat is echt zo’n stugge noorderling" zei ze. Toen ik hem eenmaal aansprak, stopte hij maar niet met praten. "Volgens mij kun je ons nummer wel vragen," zei ze toen.’

‘Het is een heel verschillend palet aan mensen geworden, zowel qua achtergrond als leeftijd, religie en soort relatie. Ondanks de verschillen heb je vooral veel overlappende thema’s. Iedereen kent die kleine kneuterige kuttigheid die bij een relatie hoort, of de humor, de kleine dingetjes, de ingewikkeldheden en de schoonheid.’

Welk stel is je het meeste bijgebleven?
‘Ik denk Anja en Nico. Ze zijn nog erg jong, begin 60, en Anja is dementerend. Nico is nu mantelzorger van zijn vrouw en zijn moeder. Hun verhaal voelde echt als een oude film, zo’n prachtige geschiedenis, ze zijn al samen sinds ze twaalf zijn. Nico heeft het gevoel niet meer te participeren in de maatschappij, voelt zich onzichtbaar, een nummer. Maar toch doet hij het met liefde voor zijn vrouw, die veel te jong niet meer de oude is. Dit wilde hij laten zien. Het is pijnlijk en mooi tegelijk.’