Pride begon ooit als protest tegen onderdrukking en discriminatie van de queer community, maar deze boodschap sneeuwde met de jaren steeds meer onder door de commercie rondom Pride. In de jaarlijkse Pride Walk is het activistische karakter behouden. Deze tocht is dit jaar des te belangrijker voor de zichtbaarheid van de LHBTQIA+-community.

Dit jaar bestaat Pride Amsterdam 25 jaar, maar de feestelijke viering laat nog even op zich wachten. Door de coronamaatregelen wordt de week dit jaar opnieuw sober gevierd, een domper voor de zichtbaarheid van de LHBTQIA+-gemeenschap. Gelukkig staat de Pride Walk sterk in haar schoenen en gaat deze wél door. Op zaterdag 7 augustus wordt er lopend gedemonstreerd voor gelijke rechten van de wereldwijde regenboog-community. En dat is ook in 2021 nog steeds hard nodig.

Nederland loopt achter

Voor een land dat zichzelf geregeld schouderklopjes geeft voor haar tolerantie en acceptatie doet Nederland het helemaal niet zo goed op het gebied van LHBTQIA+-rechten. In de ILGA regenboogindex van 2021 staat Nederland op de twaalfde plek. Hierin worden alle Europese landen gerangschikt op basis van wetten en beleid en de impact hiervan op de LHBTQIA+-gemeenschap. Nederland scoort hier dus een schamele 61 procent op. Krap voldoende. In 2017 had Nederland een score van 64 procent en dat was de laatste keer dat Nederland in de top 10 stond.

Nederland kan haar score verbeteren door onder meer beleid door te voeren dat alle LHBTQIA+ hate crimes en hate speech veroordeelt, stelt ILGA Europe. Ook moet er een eerlijk en transparant juridisch kader ontwikkeld worden op basis van wettelijke gendererkenning. Dit op basis van zelfbeschikking en zonder vereisten als een genderidentiteitsstoornis-diagnose of een leeftijdsgrens, inclusief een non-binaire of derde genderoptie. Daarnaast adviseert ILGA Europe om medische interventies bij intersekse jongeren te verbieden, als dit geen medische noodzaak heeft, en uit te stellen tot de persoon zelf wettelijk toestemming kan geven.

negatieve reacties

Niet alleen uit de index blijkt dat Nederland achterloopt op het gebied van progressiviteit en LHBTQIA+-rechten. Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat slechts een derde van de LHBTQIA+’ers tevreden is met hoe het in Nederland gaat, terwijl vorig jaar nog bijna de helft van de ondervraagden tevreden was. Nederland is allang geen gidsland meer, maar staat sinds de openstelling van het burgerlijk huwelijk stil, volgens de gemeenschap. Landen als Israël, Zweden, IJsland en Malta, hebben Nederland inmiddels ruimschoots ingehaald op het gebied van acceptatie.

LHBTQIA+’ers hebben dagelijks met negatieve reacties op straat te maken. De helft van hen voelt zich niet vrij om hand in hand te lopen of een kus op straat te geven aan hun partner.

Een op de vier heteroseksuele mensen vindt kussende mannen op straat aanstootgevend. En een op vijf vindt dat van twee vrouwen. Slechts 10 procent van de niet-LHBTQIA+'ers in het EenVandaag-onderzoek noemt het aanstootgevend als een man en vrouw dat doen.

Al met al helaas genoeg redenen waarom de Pride Walk nog steeds van groot belang is. Wij vroegen Rocher, Marie en Gyor naar hun motivatie om dit jaar mee te lopen in de Pride Walk.

Rocher Koendjbiharie

hoofdredacteur queer magazine Expreszo

“Tijdens de Pride Walk loop ik met de Pride Progress vlag in mijn hand. Dat is de traditionele regenboogvlag met zes kleuren, verenigd met twee andere pridevlaggen: de transvlag (roze, babyblauw en wit) en de Philadelphia Pride Flag (zwart en bruin). Zo worden trans mensen, zwarte mensen en mensen van kleur niet uitgesloten en hun rol in de lhbtqia+ emancipatie erkend. Daarnaast is de zwarte kleur in de vlag een eerbetoon aan iedereen die getroffen is door de aidsepidemie. Een dubbele betekenis. Deze vlag is er al een aantal jaar, en in 2018 in het leven gebracht door ontwerper Daniel Quasar. De vlag begint vandaag de dag steeds meer mainstream te worden. Dit jaar heeft een actiegroep voor intersekse personen nog een toevoeging gedaan aan de vlag: een gele driehoek met daarin een paarse cirkel. Zo zie je eigenlijk dat de vlag continu blijft evolueren.

Verandering is een langzaam proces. Soms zet je twee stappen vooruit, en soms een stap achteruit. Zelf was ik wat teleurgesteld over de nominaties van de Pride Awards dit jaar, waarbij acht van de tien mensen wit zijn. Er zijn zoveel mensen van kleur en zwarte mensen die zich inzetten voor de queer gemeenschap die wat mij betreft ook een nominatie hadden verdiend. Gelukkig wordt er wel steeds meer gekozen voor een inclusievere representatie van de LHBTQIA+-gemeenschap.

Voor veel mensen is Pride een gezellig dagje uit. Er komen ontzettend veel hetero en cisgender personen op Pride af die het zien als een soort tweede Koningsdag. Maar tijdens de laatste editie die echt gevierd werd (2019) vond er zelfs geweld plaats tegen queer personen. Tijdens Pride nota bene! Pride moet nog steeds de functie dragen van een protest voor progressie. Het gaat namelijk echt nog niet goed in Nederland, de rest van de wereld haalt ons in.”

Pride betekent voor mij: vieren, voelen en verzetten

“Regelmatig word ik op straat uitgescholden voor k*nkerhomo en als ik online iets post over onze community zitten daar altijd negatieve reacties tussen. Tijdens de internationale Pride maand in juni postte ik een regenboogvlag en kreeg ik ook haat over me heen. Iemand met een anoniem account stuurde me een hakenkruis toe. Dat soort dingen zijn orde van de dag. LHBTQIA+’ers worden ook gebruikt als stok om mee te slaan om migrantengroepen verkeerd neer te zetten, als ‘de oorzaak van’. Helaas worden op deze manier ook gemarginaliseerde groepen tegen elkaar opgezet.

Pride betekent voor mij: vieren, voelen en verzetten. Vieren wie ik ben en vieren wie wij zijn in een wereld die ons soms niet wil. Voelen als in, de verbinding voelen met mensen die zijn zoals ik. Tijdens de Pride omringd zijn met zoveel LHBTQIA+-personen, je voelt je dan oppermachtig. “Vandaag kunnen ze ons niks maken, want vandaag zijn we met zoveel,” denk ik vaak tijdens Pride. En verzetten tegen de onrechtvaardigheid en onderdrukking die lhbtqia+ personen nog steeds ervaren. Als ik dat zou moeten verdelen dan is de Canal Parade ‘vieren’ en de Pride Walk is ‘verzetten’.

Het thema van deze Pride, ‘Take Pride In Us’, vertaal ik naar een oproep naar iedereen: wees trots op ons. Wees trots dat wij onderdeel van jullie zijn. Het klinkt voor de een als een verzoek, maar voor mij is het een krachtige oproep met onze vuist in de lucht.”

Marie Mertens

productieassistent 3 op Reis

“Dit jaar loop ik, samen met mijn vriendin, mijn allereerste Pride Walk. Voor mijn gevoel is de walk dit jaar de manier om zichtbaarheid aan onze community te geven, nu veel dingen niet door kunnen gaan. Normaal hop ik een beetje door de hele stad heen en ben ik te vinden bij de straatfeestjes in de Reguliers en bij Café Saarein. Daar merk je wel minder van het activistische karakter van Pride. Er zijn ook veel bedrijven die een graantje mee willen pikken en zichzelf een weekje in regenboogkleuren hullen. Maar aan de andere kant: de hele stad staat wel echt in het teken van de LHBTQIA+-community. Dat geeft wel een gevoel van solidariteit. Ondanks dat er ook veel hetero’s zijn die zich normaal gesproken niet snel voor onze community zouden uitspreken.

De zichtbaarheid van LHBTQIA+’ers is ontzettend belangrijk, voor iedereen. Ook voor bijvoorbeeld ouders met een kind dat zich anders dan de norm identificeert. Of voor jongeren die nog ‘in de kast zitten’ en zien dat er meer mensen zijn zoals hen.”

Hand in hand lopen met mijn vriendin voelt als een klein protest

“Ik heb het gevoel dat het in Nederland weer een beetje bergafwaarts gaat. Je hoort steeds vaker dat mensen bedreigd worden of in elkaar geslagen worden. Ik merk zelf ook vaak negativiteit op straat en heb me ook weleens onveilig gevoeld. Mijn vriendin en ik stonden eens op een metrostation en toen kwam er een man heel agressief op ons af. Ik denk dat hij dronken was, maar dat voelde heel naar. Maar dit soort dingen maak je zowel in de Randstad mee als in een dorp. Je voelt de blikken en hoort de opmerkingen. Het houdt mij niet tegen om hand in hand te lopen met mijn vriendin. Het is een soort klein protest.

De Pride Walk is en blijft nodig. Totdat uit de kast komen niet meer nodig is, totdat iedereen normaal hand in hand over straat kan lopen samen en totdat de volledige LHBTQIA+-gemeenschap geaccepteerd wordt.”

Gyor Moore

design activist, maakt PrideRadio.fm

“Nederland is er echt nog niet. Zolang er nog homofobie, transfobie of andere LHBTQIA+-discriminatie plaatsvindt op straat, in de schoolbanken, op de werkvloer en op het internet blijft Pride een protest. Daarnaast gaat het over meer dan Nederland alleen.

De Pride Walk is een goed voorbeeld van laten zien dat we er zijn, dat we een stem hebben, dat we bestaan in alle kleuren, geuren en smaken en we discriminatie niet meer accepteren. Vooral in (wederom) een jaar waar de meeste activiteiten rondom Pride niet doorgaan, is de zichtbaarheid van onze gemeenschap superbelangrijk.

Onze gemeenschap eist respect en gelijkheid

“Pride is aan de ene kant een viering en eerbetoon aan een gemeenschap van mensen die keihard hebben gestreden voor alle vrijheden die queer mensen als ik vandaag de dag hebben. Aan de andere kant laten we ook zien dat we geen genoegen nemen met enkel tolerantie, dat onze gemeenschap respect en gelijkheid eist.”

over GARY

De illustraties op deze pagina zijn gemaakt door Gerdien van Halteren, beter bekend als GARY, een visuele kunstenaar wiens werk – geworteld in persoonlijke ervaringen – taboes rond seksualiteit, gender en identiteit uitdaagt. Je vindt haar niet op social media, maar wel op deze website.