Freek moet nog even

Dennis Alink: ‘Nee. Ik heb hem gebeld en gezegd: ik wil een documentaire over jou maken. Freek zei dat er binnenkort op Film by the Sea in Vlissingen een korte film draaide die hij had geschreven. Ik zei: grappig want daar draait dan ook een film [Sluizer Speaks, HH] van mij. Als ik daar naartoe zou komen, konden we tussendoor samen koffiedrinken.

Ik zat daar in de zaal, had Freek nog niet ontmoet en toen ging hij samen met Hella precies achter mij zitten. Ik dacht: oh god. Dat was de spannendste vertoning die ik ooit gehad heb. Zij konden eerlijk zijn, want ze wisten niet dat ik voor hen zat. Gelukkig vonden ze hem goed.

Daarna vroeg Freek wat ik precies wilde gaan doen. Mijn beginidee was de podiumwerkelijkheid tegenover de realiteit van Freek plaatsen. Daar zit natuurlijk frictie en spanning. Bovendien komt een groot deel van zijn privéleven op het podium.’ 

‘De ironie wil dat juist mijn moeder De mars uit haar hoofd kende. Zo vaak had ze die gedraaid. Toen ik met Freek ging werken en me meer verdiepte in zijn werk, merkte ik dat veel uitdrukkingen en woorden die bij ons thuis gangbaar waren van hem kwamen. Mijn taal is ook gevormd door Freek en zijn invloed op mijn ouders is gigantisch. De hit "Leven na de dood" was het enige nummer dat ik van hen had meegekregen.

Vond ik prachtig en elke keer als ik daarna thuis ziek op de bank lag, eiste ik van mijn moeder dat ze een videoband van Freek opzette. Op mijn vijfde wilde ik komiek worden en op mijn zevende kwam ik erachter dat je ook cabaretiers had. Dat vond ik meteen een stuk interessanter. André van Duin was leuk, Freek fantastisch.’

‘Niet meer. Je kunt geen fan meer zijn als je een film over iemand hebt gemaakt. Je stort je in iemands leven, laat je volledig omringen door de wereld van de hoofdpersoon. Bij fan-zijn is er een bepaalde magie die onverklaarbaar is in je beleving. Als je dichtbij komt, blijft van die magie uiteindelijk niets over.’

‘Freek wilde graag met André van Duin naar Laurel en Hardy kijken. Leek mij leuk. En we hadden een cabaretier nodig die ook op filosofisch niveau hoog presteert. Dat werd Herman Finkers, die totaal anders in het leven staat dan Freek. Voor hem hoeft het allemaal niet meer zo, terwijl Freek nog een enorme drang heeft.

Als je met die twee een situatie hebt, kan de kijker zelf de verschillen waarnemen. Veel spannender dan het antwoord invullen. In het maken van een journalistieke of informatieve documentaire heb ik geen enkele interesse. Ik wil cinema maken, een filmische beleving met een rode draad. Stanley Kubrick en Orson Welles zijn mijn helden.’

‘Geen enkele. Hij heeft het volledig aan mij overgelaten. Af en toe kwam hij met een suggestie, maar ik was vrij die wel of niet te gebruiken. Zei hij bijvoorbeeld: "Is het leuk als Hella mij knipt?" Ja, dat is leuk. En om samen met André van Duin naar Laurel en Hardy te gaan kijken was ook zijn idee. Freek is rigide in zijn retoriek, maar hier heeft hij zich helemaal aan overgegeven, wonderbaarlijk. Men heeft mij de afgelopen jaren regelmatig gevraagd of het niet lastig was om met hem te werken. Het tegendeel was het geval, ik heb me altijd heel welkom gevoeld bij Freek en Hella.’

‘Ze zetten Freek ook vaak in voor het conflict. Let maar eens op hoe dat bij De wereld draait door gaat.’

‘Tot het eind, en dat is nog lang niet in zicht.’