Zestien jaar oud en 707.000 volgers op haar Instagram-account. Een kanaal op YouTube lanceren en het geld stroomt binnen. Of het zover komt? Voor Annegien Schilling telt alleen haar volgende post.

Zapp echt gebeurd: Het meisje van 672K
Zondag, NPO 3, 19.25-19.48 uur

Drie jaar geleden begon Annegien Schilling ermee. Ze was al een tijdje gefascineerd door bewerkte foto’s die ze via internet, affiches of reclameposters tegenkwam. Dan viel haar oog op beelden die ze eigenlijk zelf had willen maken. En dan niet door te gaan fotoshoppen maar met haar eigen iPod. Na enig speurwerk wist ze de juiste apps te downloaden en ging ze aan de slag. Zonder begeleiding of instructies, gewoon zelf experimenteren. Want al te moeilijk is het niet, vindt ze: eerst een concept bedenken, dan een serie foto’s maken om het resultaat vervolgens creatief te combineren met de opties op haar iPod. Net zo lang tot de oorspronkelijke foto een compleet andere dimensie krijgt.
Haar vriendinnen zagen het niet zo zitten om voor Annegien te gaan poseren. Haar jongere broertje vroeg gekscherend hoeveel hij eraan zou verdienen. Daarom post ze alleen edits van zichzelf op haar account. Slapend onder een tot dekbed getransformeerde branding. In een roeibootje op de oceaan met een gigantische haai op de achtergrond. Ronddobberend in een koffiekop. Als fonkelende planeet aan het firmament. Vaak zorgen haar uitvergrotingen en perspectiefkeuzes voor een verrassend, vervreemdend of grappig effect. Op andere beelden op haar account Fetching_Tigerss toont Annegien zich explicieter en suggestiever, bijvoorbeeld door zichzelf als skelet af te beelden of te poseren met een in mootjes gehakte hand.

With brave wings she flies ☁️

Een foto die is geplaatst door Annegien (@fetching_tigerss) op

Hatemails

Wereldwijd bleek ze een van de weinige dertienjarigen die een eigen Instagram-account opende. En dan was ze ook nog eens een meisje. Van een paar duizend volgers in het begin ging het razendsnel omhoog. Na twee jaar zat ze op een half miljoen, begin dit jaar had Annegien 672.000 volgers, inmiddels zijn dat er meer dan 700.000.
De meeste foto’s krijgen rond de 50.000 likes. Het drievoudige heeft ze ook al eens gehaald.
Van begin af aan werd ze overstelpt door reacties. Het aantal views en likes oversteeg al gauw dat van professionele fotografen, terwijl ze inmiddels ook de beroemdste popsterren achter zich laat. Ze vermoedt dat die hoge respons met haar leeftijd heeft te maken. Misschien kwam het ook omdat er drie jaar geleden nog niet zo gek veel Instagram-accounts bestonden.
Aanvankelijk wist ze niet goed hoe ze daarmee moest omgaan. Talloze volgers hadden plotseling een mening over haar en wilden die ook nog eens delen op het net. ‘Dat was best lastig. Ook omdat er minder leuke comments tussen zaten. Waar ik eigenlijk mee bezig was en dat ik er maar beter een eind aan kon maken. Letterlijk hè: ik kreeg hatemails met “Kill yourself”.’
In die periode heeft ze geregeld overwogen haar account op te heffen. Maar omdat het overgrote deel van de volgers juist positief reageerde, besloot ze verder te gaan. Die bevestiging geeft haar nieuwe energie voor het volgende concept. Vooral het idee dat haar eigen, strikt persoonlijke observaties herkend en gewaardeerd worden, geeft haar veel voldoening.

‘Eigenlijk denk ik in foto’s. Aan die cafétafel daar zie ik mezelf al zitten, maar dan op een rijtje met z’n achten achter elkaar.’

Annegien Schilling

Psychobiologie

Fotografen en cameramensen staan versteld van haar belichting en haar kaders waardoor ze al een paar keer te gast was op seminars en festivals. Zelf reageert ze daar ingetogen, bijna gelaten op. Zolang ze maar op haar manier kan blijven werken: of ze nou een stapel boeken als statief gebruikt of niet.
Waar ze haar inspiratie vandaan haalt? ‘Ik vind het niet chill om mijn foto’s te baseren op het werk van anderen. Eigenlijk zit ik maar weinig op andere accounts. Social media probeer ik zo veel mogelijk te vermijden. Omdat ik bang ben iets tegen te komen dat ik eigenlijk zelf had willen maken. Ik kijk ook weinig naar mijn eigen foto’s. Dan zie ik meteen wat eraan mankeert. Eigenlijk denk ik in foto’s. Aan die cafétafel daar zie ik mezelf al zitten maar dan op een rijtje met z’n achten achter elkaar. Ik weet niet precies waar die manier van kijken vandaan komt. Een kwestie van observeren en analyseren misschien.’
Toekomstplannen? Volgend schooljaar eerst maar eens dat vwo-eindexamen zien te halen. Daarna misschien een design­opleiding: ‘In elk geval geen fotografie; dat zou toch te eenzijdig zijn, denk ik. Ik voel meer voor een bredere, grafische opleiding. Maar een studie psychobiologie zou ook kunnen. Mensen en situaties observeren en dat vervolgens op mijn eigen manier interpreteren. Tegelijkertijd zou ik me willen verdiepen in het analyseren van het gedrag van de volgers. Hoe reageren ze, wanneer en waardoor raken ze gefascineerd? Zit daar een ontwikkeling in?’

Verdienmodel

Dat is precies het speelveld van het Multi Channel Network Onlane. Het bedrijf heeft medewerkers in dienst die dagelijks het net afstruinen op zoek naar jong talent. Zo kwamen ze vorig jaar Annegien op het spoor. In antwoord op terugkerende vragen naar haar werkwijze had ze een paar handleidingen op YouTube gezet. De filmpjes werden binnen de kortste keren duizenden keren bekeken.
Onlane-directeur Jonatan de Boer (30) noemt haar ‘extreem getalenteerd’. Hij is onder de indruk van haar artistieke aanpak, haar stormachtige ontwikkeling en, niet in de laatste plaats, van haar bereik. De Boer benadrukt dat er in Nederland maar een stuk of tien accounts zijn met meer volgers dan Annegien. Niet dat ze ‘voor de rest van haar leven gebakken zit’, maar geld verdienen is geen enkel punt. Dan zou ze alleen wel van Instagram naar YouTube moeten overstappen, zegt De Boer: ‘Van alle grote digitale platforms is YouTube vooralsnog het enige dat de inkomsten uit advertenties deelt met de creators. Steeds meer jonge makers komen erachter dat het behoorlijk lucratief kan zijn. We bieden ze de mogelijkheid hun talent te ontwikkelen en helpen met de commerciële kant van het verhaal. In goed overleg stellen we een verdienmodel op. Dan hoeven ze op hun vijftiende geen vakken te vullen of in een spoelkeuken te werken om aan geld te komen voor hun hobby.’

Double tap on your favourite social media 📱 Btw what do you guys like the new instagram logo and the white design ?

Een foto die is geplaatst door Annegien (@fetching_tigerss) op

Tijd en energie

De Boer spreekt van een avontuur dat ze zijn aangegaan met Annegien: ‘We hebben haar geholpen met de editing, wisselen ideeën uit en bespreken haar toekomstmogelijkheden. Daarnaast vertellen we hoe ze zichzelf meer zou kunnen profileren. En, laat ik daar niet geheimzinnig over doen: samen kunnen we daar geld aan verdienen. Daarbij krijgt ze alle ruimte om zelf het tempo te bepalen en haar eigen stijl aan te houden.’
Annegien ziet wel wat de samenwerking met Onlane brengt. Al realiseert ze zich terdege dat ze met het continu posten van nieuwe Instagramfoto’s op termijn een grens bereikt: ‘Ik vind het super leuk om te doen maar het kost veel tijd en energie. Soms moet ik overdag even gaan liggen om bij te komen. Heb ik na vijf dagen nog geen nieuwe post, dan begint het aan me te knagen. Deze zomer heb ik een paar weken geen internet. Dan moet ik dus ver vooruit werken. Voor mij is de zomervakantie vooral een stressvolle periode. Soms ben ik bang om het fotograferen als hobby te verliezen.’
Voor Annegien telt alleen de volgende dag. Of beter, de volgende post. Om de drie, vier dagen een nieuwe edit is het streven. Duurt het langer of vallen haar posts minder in de smaak, dan wordt ze onherroepelijk ‘ontvolgd’. Ze heeft geen idee hoe lang ze het volhoudt. ‘Maar wie weet is er over een tijdje wel een heel nieuw medium waarop ik mijn edits kan delen.’

YouTube en het grote geld

Op YouTube kan een maker aan duizend views een à twee euro overhouden. Zo scoort het populaire kanaal Ponkers met grappige filmpjes van drie jonge jongens maandelijks zo’n zes miljoen views. Dat komt op duizenden euro’s per maand. Het is nog maar een fractie van wat tientallen zestien- tot negentienjarigen in ons land bij elkaar gamen en vloggen. ‘Branded content’ en ‘product placement’ vormen de toverformule om hun kanaal aantrekkelijk te maken voor merken en bedrijven. Ook Annegien Schilling is al een paar keer benaderd door grote partijen. Marketeers zijn er namelijk al lang achter dat de jeugd nauwelijks televisie kijkt, maar als het even kan om het uur de laatste filmpjes, tricks en gimmicks op internet checkt.
Ook de commerciële omroepen spelen in op die ontwikkeling. RTL en SBS hebben allebei een dochterbedrijf dat jeugdige talenten scout op het net. Zo zijn nogal wat filmpjes in de vaste rubriek van Luc Ikink bij RTL Late Night afkomstig uit eigen gelederen. Jongeren kunnen de filmpjes dromen, maar die stemmen niet af op de talkshow van Humberto Tan.
Binnen die razendsnel opkomende concurrentiemarkt geldt Onlane als een van de hoofdrolspelers. In 2012 ging Jonatan de Boer op zoek naar investeerders voor een nieuw bedrijf dat naar Amerikaans voorbeeld bekendheden op de social media wilde begeleiden en ontwikkelen. Overal werd hem de deur gewezen tot het Duitse Mediakraft wel brood zag in de YouTube-wereld. Begin 2013 opende De Boer een vestiging in Amsterdam.
Inmiddels begeleidt Onlane zo’n 150 makers, onder wie naast Ponkers ook Britt Scholte en Cinemates, en realiseert het een vijftal eigen producties op YouTube. Het kantoor groeit inmiddels uit zijn voegen met verschillende, multipurpose ruimtes voor fotosessies, filmopnamen, requisieten en montage. Het succes leidde in april dit jaar tot de overname door Medialane, dat wordt geleid door de 26-jarige Iris van den Ende, dochter van theaterproducent Joop. Hoewel de naambordjes aan de gevel nog niet zijn vervangen, opereert Mediakraft sindsdien onder de naam Onlane.
‘Je kunt ons bedrijf vergelijken met de jeugdopleiding van Ajax,’ zegt De Boer. ‘Van de tientallen talenten breekt er maar heel af en toe een door. En vervolgens ligt Real Madrid op de loer. Want onze branche biedt jonge influencers onbegrensde mogelijkheden waarbij geld een belangrijke rol speelt.’