Geen minuut langer

ma/vr, NPO 1, 19.00-20.00 uur

 

‘Tegen de minuut zeggen we eigenlijk altijd ja,’ zegt Adriaan Pels, international label manager bij Excelsior Recordings, platenmaatschappij van onder meer The Kik, Triggerfinger, Tim Knol en Tangarine. ‘Je krijgt als band de kans om een minuut lang je nieuwe nummer te spelen, in de vorm die je zelf wilt. De essentie kun je dus zeker laten horen. De wereld draait door is een programma met anderhalf miljoen kijkers, dus het is een geweldige reclamespot.’

Pels is ervan overtuigd dat veel bands baat hebben gehad bij hun optreden op het podium achter Matthijs van Nieuwkerk. ‘Neem Triggerfinger. Voor de radio noemen ze die band vaak te hard, maar ze zijn regelmatig bij DWDD geweest omdat de redactie het een toffe band vindt. Afgelopen december heeft Triggerfinger de Heineken Music Hall uitverkocht. Dat komt echt niet alleen door DWDD, maar het helpt natuurlijk wel. Alles staat of valt natuurlijk met welke indruk je achterlaat in die ene minuut. We zorgen bijvoorbeeld altijd dat er een geluidsman meegaat die verstand heeft van tv-geluid.’

Ook zanger Joshua Nolet bewaart goede herinneringen aan zijn optredens in de studio op het Westergasfabriekterrein. Het eerste optreden van Chef’Special staat hem nog helder voor de geest. Op 15 oktober 2010 speelde de band 72 seconden van de nieuwe single Airplaying. ‘We waren al anderhalf jaar bezig, maar dat was de eerste keer dat we in één klap meer dan een miljoen kijkers zouden bereiken. Het voelde als iets heel belangrijks. Volgens mij is het ons wel gelukt om zo veel mogelijk energie te leggen in die ene minuut. Exposure is belangrijk voor een band, je weet nooit wie er allemaal meekijkt. Het kwam voor ons precies op een goed moment. Er was al wat buzz rondom Chef’Special, maar als je op zo’n manier veel mensen kunt bereiken is dat natuurlijk heel mooi.’

Voor Nolet is de beperkte duur van de live-optredens geen bezwaar. ‘Een minuut is de weerspiegeling van de vraag, gebaseerd op de kijkers die anders blijkbaar wegzappen. In die zin begrijp ik het. Het heeft voor- en nadelen. Je kunt het beste uit je liedje destilleren en ervoor zorgen dat alles in die minuut zit. Als je liedje daar niet voor geschikt is, wordt het tricky. Als je een hit hebt geschreven, met een goed refreintje een goed vers, dan is het makkelijk om te overtuigen. Als je een nummer hebt dat meer leunt op de sfeer, waar mensen langzaam in moeten komen, is het een stuk lastiger om je echt te laten zien.’

Volgens DWDD-hoofdredacteur Dieuwke Wynia kwam het alleen in het begin wel eens voor dat muzikanten niet wilden komen voor een optreden van één minuut. ‘Iedereen weet inmiddels wel hoe het zit: als je in DWDD zit, zijn dit de spelregels. We zouden echt minder kijkers hebben als we de nummers altijd helemaal laten spelen, en daar is niemand bij gebaat. Je kunt beter een minuut spelen voor anderhalf miljoen mensen dan je hele nummer voor aanzienlijk minder kijkers. Een enkele keer speelt een artiest zijn nummer wel helemaal, bijvoorbeeld Douwe Bob en Anouk. Dat gaat altijd in overleg, meestal zitten artiesten dan wel aan tafel. De minuut is en blijft uiterst effectief om je aan een groot publiek te presenteren. Als mensen gegrepen worden door je nummer weten ze je echt wel te vinden.’

De grootste kritiek op de minuut van DWDD komt vooral van fans die hun favoriete band langer willen horen. Heel af en toe is er echter ook een eigenwijze muzikant die zijn mond open doet. Zo schreef TDTMCM-zanger Abel van Gijlswijk onlangs op Noisey, de muzieksite van Vice, dat hij nooit meer zou optreden in het tv-programma. ‘We stonden in 2012 op het punt om de dingen wat professioneler aan te pakken. We wilden geld verdienen met muziek. We wilden beroemd worden. De verleidingen van tv, 3FM en optredens op Lowlands overmanden ons. Onze punkharten ten spijt, zaten we in onze designeroverhemden muisstil naar het saaie gelul aan tafel te luisteren totdat we ons minuutje mochten doen.’

Abel denkt dat TDTMCM bang was om het voorgoed te verpesten bij ‘de mensen van de televisie’. ‘Het was nu beroemd of nooit beroemd. Achteraf gezien hadden we het dus wél moeten verneuken – of niet moeten gaan. De realiteit is dat beroemd via DWDD alleen werkt voor brave jongens met hoedjes en skinnyjeans. Niet voor etters uit Amsterdam-Noord die zich proberen te conformeren. Wij zijn met ons DWDD-optreden – behalve met de trots van onze moeders en een pretentieus zinnetje dat we konden toevoegen aan onze bandbio – geen reet opgeschoten. Ons optreden bij DWDD is nu niets meer dan een smet op ons verder onbevlekte en rebelse punkimago.’

Veenstra is er inmiddels van overtuigd dat de minuut voor de meeste artiesten wel een waardevolle exposure is. ‘Met dik een miljoen kijkers per dag ben je wel gek als je je minuutje niet wil laten horen. Dotan krijgt wel even de kans om te zeggen dat hij de maand erop in de Ziggo Dome staat. En wat de redactie programmeert is zeker niet allemaal het veiligste van het veilige. In de studio spelen ook John Coffey en Janne Schra, of zelfs nog obscuurder. Dat moet ik ze wel nageven.’

Zelfs klassiek en jazz komen regelmatig aan bod, bewijst ook harpiste Lavinia Meijer, die al sinds 2007 regelmatig te gast is. ‘Voor mij was het een heel mooie opstap. Mijn doel was de eerste keer om de veelzijdigheid van de harp te laten zien, en ik heb in die ene minuut drie verschillende stijlen gestopt. Barok, Franse romantiek en een stuk van Paul Patterson over giftige spinnen. Het heeft zeker impact gehad, ik krijg nog steeds positieve reacties op die eerste uitzending. Mensen zijn nieuwsgierig geworden, komen toch een keer naar een concert. Ik heb dus echt een nieuw publiek aangeboord met mijn optredens in De wereld draait door. Ik vind wel dat je de minuut moet gebruiken om echt iets neer te zetten. Je moet goed beslagen ten ijs komen. Voor je het weet, is het weer voorbij.’