In het Mexicaanse Chihuahua zijn de gewelddadige gevolgen van de Amerikaanse war on drugs totaal uit de hand gelopen.

Vranckx
Zaterdag, canvas, 20.10-20.40 uur
 
Vranckx, het uitstekende buitenlandmagazine gepresenteerd door de onvermoeibare Vlaamse journalist Rudi Vranckx, zendt gedurende de zomerperiode aangekochte documentaires uit. Daaronder de Franse documentaire serie over gewelddadige wereldsteden Villes violentes. Eerder zond Canvas afleveringen van deze reeks uit die de gevaren in Lagos en Bangkok belichtten. Nu is het de beurt aan Chihuahua, de grootste Mexicaanse provinciestaat die zijn naam deelt met het guitige hondje, dat vernoemd is naar deze provincie waar het hondenras in de negentiende eeuw werd ontdekt. 
© anp/ jesus alcazar

Duizenden van drugskartels geconfisceerde wapens worden vernietigd in Ciudad Juarez, Chihuahua, Mexico

Chihuahua ligt in het noorden van Mexico, in de achtertuin van de VS. Het heeft de treurige reputatie het meest gewelddadige gebied ter wereld te zijn. De strijd om drugroutes naar Amerika vormt een belangrijk motief voor het buitensporige en grootschalige geweld in het land, dat negentig procent van de doorvoer van cocaïne naar de VS controleert. De VS staat te boek als ’s werelds grootste cocaïnegebruiker. Als gevolg van strengere controles in Colombia kregen in de jaren zeventig en tachtig Mexicaanse drugskartels de ruimte om zich te consolideren en de cocaïnehandel te beheersen. Maar er zijn veel onderlinge disputen tussen de verschillende kartels die de explosie van geweld verklaren. Een andere oorzaak is dat de Mexicaanse overheid, met name het leger, harder (en niet noodzakelijk effectiever) optreedt tegen de kartels. Ook werken grootschalige wapensmokkel vanuit de VS alsook corruptie binnen politie en de (lokale) politieke macht de georganiseerde misdaad in de hand. Daarnaast blijken Mexicaanse gevangenissen vaak een voedingsbodem voor de ontwikkeling en voortzetting van criminele activiteiten.

Lucha libre. Wie verliest moet zijn masker afdoen

Hoewel de aflevering ‘De gevaren van Chihuahua’ opent met een schietpartij waarbij vier jongeren, onder wie een zestienjarig meisje, zijn doodgeschoten, komt het echt grote geweld niet in beeld. De makers volgen een politieteam dat een nachtelijke inval doet in een hotelletje waar een tamelijk onschuldige man met wat kruimels marihuana zijn weekend viert. En een nachtclub wordt gesloten nadat blijkt dat er minderjarigen te bekennen zijn. Via kleinere verhalen en rituelen rondom geweld die in de Mexicaanse cultuur ingebed lijken te zijn, proberen de makers de misdaad van het land inzichtelijk te maken. De kijker is getuige van een wedstrijd lucha libre. Luche libre, dat vrij worstelen betekent, is zeer geliefd onder Mexicanen. Onder luidkeels geschreeuw van het publiek stappen de vechtersbazen, als striphelden of gemaskerde travestieten verkleed, de ring in. Wie verliest moet het masker afdoen. Ook volgen de makers de populaire volkszanger El Rayo, die niet zonder gevaar voor eigen leven corrido’s zingt: liedjes ter ere van criminelen.