zinsbegoochelingen

Le photographe de l’extrème
TV5 Monde, 12.30-13.30 uur

Hij rekent de romantische schilder Caspar David Friedrich, kosmischehorrorauteur Howard Phillips Lovecraft, natuurfotograaf Ansel Adams en bands als Dead Can Dance tot zijn inspiratiebronnen. Hij ziet fotografie als schilderen in en naar de natuur. Hij is volkomen autodidact, daarnaast hobbymuzikant en -componist. Reist naar plekken op aarde die de mens op zijn zachtst gezegd niet welgezind zijn. Hij houdt niet echt van de lente en de zomer. Sublimeert liever de exotisch-desolate grandeur van bergpanorama’s boven de sneeuwgrens en IJslandse winterwaanzin bij minus dertig graden. Hij richt zijn cameraoog met lange sluitertijden op een bosrivier, een waterval, een gevallen herfstblad waarop de dauwdruppels parelen als natuurperfecte edelstenen. Hij, Alexandre
Deschaumes, is het liefst in z’n eentje onderweg, de tot het nokje volgepropte overleversrugzak met zich mee torsend, de Canon-camera in de aanslag. Wat de meesten beschouwen als afzien, is voor Deschaumes een spirituele manier van ontdekken en ervaren, een modus vivendi.
In de eveneens Franse documentairemaker Mathieu le Lay had Deschaumes een gelijkgestemde reisgezel. Le Lay, een jonge natuurfilmer met een Brits-universitaire graad in Wildlife Conservation, voelde de avonturierszin en bevlogenheid van Deschaumes goed aan.

Van de Nederlands ondertitelde documentaire La quête de l’inspiration, vandaag bij tv5 te zien als Le photographe de l’extrème, gaat een zekere intensiteit uit. Leveren de zwerftochten door soms barre schoonheid al imposante beelden op, gecombineerd met klanken van onder andere Sephiroth (een dark ambient-project van de Zweed Ulf Söderberg) krijgen ze een epische, mystieke lading. Sereniteit en verontrusting tezelfdertijd. Je vraagt je niettemin af hoe de film zonder muziek zou overkomen. De natuur verzorgt immers zijn eigen soundtrack.
Soms lijkt het alsof die natuur Deschaumes zal verzwelgen, op zichzelf teruggeworpen als hij is in zijn queeste naar anderwereldse beelden. Melancholie is de grondtoon hier. De melancholie die vanzelf ontstaat wanneer men langere tijd solitair rondreist in gebieden waar klimaat en omgeving een uitdaging zijn voor een nietig, kwetsbaar creatuur als de mens.