2doc: Central Park Five

Elja Looijestijn ,

Vijf tieners kregen een gruwelijke verkrachting in New York in de schoenen geschoven. Bekijk hieronder het tweede deel van 'The central park five'.

VPRO Import: The Central Park Five
Nederland 2, 0.05-0.58 uur (deel2)

Op 19 april 1989 werd de 28-jarige Trisha Meili overmeesterd tijdens een rondje joggen in Central Park. Ze werd op brute wijze mishandeld en verkracht en voor dood achtergelaten in de bosjes. Niet veel later werden Kharey Wise, Kevin Richardson, Antron McCray, Yusef Salaam en Raymond Santana opgepakt. De vijf jongens kenden elkaar nauwelijks, maar waren met een groep tieners in het park geweest. Er was rotzooi getrapt, met stenen gegooid en ze hadden iemand in elkaar geslagen. Wat volgde was een nog steeds voortdurend rampverhaal waarin zo veel mis ging dat twee uur documentaire eigenlijk nog niet genoeg is om het te beschrijven. Vandaag deel één van dit ontluisterende verhaal.

New York was 25 jaar geleden niet de neonverlichte speeltuin voor toeristen, hipsters en zakenlui van nu. De stad had jaren van verval en economische tegenspoed achter de rug. Op een klein groepje superrijken na was de bevolking arm. Sinds de opkomst van crack waren er nog meer junkies en drugsdealers. De scholen waren slecht en criminaliteit was tot schrikbarende hoogtes gestegen. In sommige buurten was het levensgevaarlijk om de straat op te gaan. De spanningen tussen de rassen waren bovendien te snijden. Vooral jonge zwarte en latino-jongens moesten het ontgelden.

In dat jaar waren er 3254 aangiftes van verkrachting, maar de aanslag op Meili kreeg extra veel aandacht in de media vanwege het feit dat het slachtoffer blank was en de aangewezen daders ‘wilde’ jongens die op strooptocht leken. De vijf jongens, in de leeftijd van veertien tot zestien jaar, werden die nacht van de straat geplukt en legden na uren ondervraging los van elkaar bekentenissen af. Die weken op elk belangrijk punt af van elkaar en van de werkelijke gebeurtenissen en bovendien was er geen enkel forensisch bewijs voor hun misdaden.

Desondanks werden ze zeven jaar naar een jeugdinrichting gestuurd. Wise, die zestien was, moest naar de gewone gevangenis. Daar ontmoette hij in 2002 serieverkrachter Matias Reyes, die een levenslange straf uitzat. Die bekende dat hij de misdaad had gepleegd. Hij wist cruciale details te melden en zijn dna kwam overeen met materiaal dat in het slachtoffer was gevonden.

De veroordelingen van de Central Park Five kwamen te vervallen en sindsdien strijden ze voor gerechtigheid. Ze eisen elk vijftig miljoen dollar smartengeld. De rechtszaak die daarover gaat is na tien jaar nog steeds niet geschikt. De politie blijft erbij dat ze niets verkeerd heeft gedaan en eiste dat regisseurs Ken Burns, Sarah Burns en David MacMahon ruw materiaal uit de documentaire aan hen zouden overdragen. Een lokale rechtbank wees die eis af.