VPRO Import: The Vasectomist
Nederland 2, 0.00-0.56 uur
Dr. Doug Stein heeft zijn droombaan gevonden. Hij kan vijftien minuten per sessie met andere mannen kletsen over uiteenlopende persoonlijke zaken, onderwijl een ander persoonlijk zaakje aanpakkend. Doug steriliseert mannen.
Steriliseren is niet alleen werk voor Stein, het gevecht tegen overbevolking is zijn roeping. Met het enthousiasme van een kind dat op schoolreisje gaat, vliegt Doug de wereld over. Zijn hoofd schuddend over het onrecht , maar altijd en eeuwig optimistisch. Zo bezoekt hij in de documentaire The Vasectomist de Filippijnen en Haïti, om daar zoveel mogelijk gratis sterilisaties uit te voeren. Sterker nog, hij betaalt zijn klanten. Een reiskostenvergoeding van twintig dollar. ‘U kunt wisselen bij het lokale postkantoor.’ Natuurlijk staan er binnen de kortste keren busladingen straatarme mannen in de rij, waar twintig jaar aan voorlichting niet meer opleverde dan een enkele sterilisatie. De lokale arts in Haïti noemt de reiskostenvergoeding een lokmiddel. Doug protesteert er hevig op los, maar in een latere discussie geeft hij toe: ‘We need an incentive.’ Het succes van zijn methode is voldoende bewijs dat het inderdaad om een lokmiddel gaat.
Natuurlijk is het positief dat een man met 26 kinderen niet meer het gevaar loopt om met zijn mannelijke charmes nog meer jongedames te bezwangeren. Natuurlijk is het een verdienste van Doug Stein dat de ecologische voetafdruk van de wereldbevolking per sterilisatie minder hard exponentieel groeit. Natuurlijk is het geweldig dat iemand zich met zoveel overgave in zijn eigen ideaal vastbijt, maar handelt hij wel ethisch? Heiligt het doel het middel? Of is hij misschien in zijn retoriek niet zo heel anders dan de christenen die voor de ingang van zijn praktijk in Florida protesteren met kruizen en uithangborden die spreken over kindermoord?
Dr. Doug heeft in ieder geval het goede voor met de mensheid. Zo ook Jonathan Stack, die de documentaire over hem maakte. Samen met de dokter organiseert Stack op 18 oktober World Vasectomy Day. Het doel: duizend sterilisaties, uitgevoerd in 25 landen, door honderd artsen. De operaties die Doug Stein zelf uitvoert in het Australische Adelaide worden per live-stream uitgezonden.
Jonathan Stack en Saralena Weinfield maakten een documentaire om de aandacht te vestigen op overbevolking, de hoofdoorzaak van wereldproblematiek als global warming, oorlog en armoede. Daar slagen ze maar deels in, want het is vooral dr. Doug Stein himself die de aandacht trekt. The Vasectomist is een fascinerend, eerlijk en persoonlijk portret geworden van een bijzondere idealist die geen ‘nee’ wil horen. Een man die meer dan honderd gratis sterilisaties met beperkte middelen uitvoert op één dag. Maar ook een man die soms twijfelachtige methodes toepast in zijn drang tot wereldverbetering.