Latijns-Amerikaanse kinderen nemen (het dak van) de trein naar het beloofde land Amerika. Meestal gaat het mis.

Lichtpunt
Canvas, 23.10-0.35 uur

Ook wanneer de Verenigde Staten de grens met Mexico optuigen als de Berlijnse Muur zullen migranten uit Midden-Amerika blijven toestromen om illegaal hun Amerikaanse droom te verwezenlijken. Zo hebben al miljoenen het beloofde land weten te bereiken. Voor de onbemiddelde illegale migranten vormen Mexicaanse goederentreinen een levensgevaarlijke maar beproefde manier om de duizenden kilometers tot aan de grens met de vs af te leggen. Onder hen ook veel minderjarige kinderen die geen benul hebben van de gevaren die ze onderweg lopen. Maar weinigen bereiken hun doel.
In de documentaire Which way home (2009) van Rebecca Cammisa wordt een aantal kinderen gevolgd tijdens hun lange reis naar het noorden, waarvan ze het grootste gedeelte op het dak van een trein doorbrengen. Een moment van onoplettendheid, een ondeugdelijke wissel is al voldoende om er vanaf te kukelen, of door boomtakken en spoortunnels het leven te laten. Ook kan de trein ontsporen, zoals in de film bijna gebeurt. Omgevallen wagons naast het spoor duiden erop dat dit vaker gebeurt. De kinderen noemen hun trein ‘het Beest’. Ze komen uit Honduras, El Salvador, Guatemala en Mexico. Kevin van veertien wil in de vs werk vinden om geld naar z’n moeder te kunnen sturen. Schoenpoetser in Manhattan lijkt hem wel wat. Fito van dertien, door z’n moeder in de steek gelaten, hoopt dat iemand in Amerika hem adopteert. Yurico van zeventien leeft al tien jaar op straat en hoopt ginds op een clean en geweldloos bestaan, Jairo van veertien is wees en wil gaan werken in Texas om een opleiding te kunnen betalen. Uit hun kinderlijke uitlatingen spreekt hoop, moed en teleurstelling.
Cammisa heeft zes jaar aan de film gewerkt. Ze moest het vertrouwen van de kinderen winnen en zorgen dat hun louche en criminele omgeving – bendeleden, corrupte ambtenaren, smokkelaars die uiteraard zelf niet in beeld wilden – gedoogde dat er gefilmd werd. Anderzijds kreeg ze steun van ambtenaren die hoopten dat deze vorm van kindermigratie eindelijk onder de aandacht werd gebracht. Cammisa had regelmatig contact met de ouders over het welzijn van hun kinderen. Ingrijpen in de gebeurtenissen deed ze niet, ook al omdat de risico’s te groot waren. Which way home stemt niet vrolijk, de meeste kinderen redden het niet. Kevin kreeg uiteindelijk een verblijfsvergunning en heeft het naar z’n zin in Californië.