'de massa heeft geen visie'

Gesprek op 24
Maandag 17 juni
Nederland 2, 16.10-17.00 uur
HollandDoc24, 21.15-21.41 uur

Amerikaanser dan Barbara Kellerman krijg je ze niet. Alleen al haar schreeuwerig vormgegeven website ziet eruit als iets waarvan je de inhoud niet al te serieus hoeft te nemen. Dat is een misrekening, want Kellerman is een eminente wetenschapper met een unieke specialisatie: ze is een autoriteit op het gebied van leiderschap, dat ze vanuit elk denkbaar perspectief onderzoekt en belicht.
Elf boeken al publiceerde ze over dit onderwerp, en ze is wereldwijd een veelgevraagd spreker. Pieter van der Wielen sprak Kellerman voor de serie Gesprek op 24, waarin buitenlandse denkers en wetenschappers van naam en faam te gast zijn.
Kellerman is een interessante gast omdat haar vakgebied zo raakt aan de actualiteit, vindt Van der Wielen:
‘In haar laatste boek, The End of Leadership, laat ze zien hoe het publiek de macht overneemt. De macht van de reaguurder is in de jaren 2000 enorm toegenomen en leiders zijn daardoor kwetsbaarder geworden. Iedereen weet welke bedrijven fout zijn, niets blijft meer geheim. Als leider moet je constant communiceren met het publiek, sympathiek blijven en aan je imago werken.
Je ziet het bijvoorbeeld bij Diederik Samsom, die al die ledenbijeenkomsten afgaat, en de hele dag op Twitter uitlegt waarom het best socialistisch is om illegaliteit strafbaar te stellen. Of neem die kwestie met het Koningslied. Vroeger zou je het Concertgebouworkest hebben gevraagd Die Krönungsmesse te spelen, maar nu is men bang dat de massa dat niks vindt. Dus wordt er zo’n lied besteld dat vervolgens niet goed wordt gevonden, waarna de componist het via Twitter terugtrekt. Pas toen Joop van den Ende zei dat er niks mis was met dat lied, was het klaar. Kellerman laat zien dat persoonlijkheid steeds belangrijker wordt. Van iemand als Hans Wiegel of Pim Fortuyn of Joop van den Ende accepteren mensen meer. Niet omdat die altijd met de juiste argumenten komen, maar omdat ze een bepaald soort gezag hebben. Barbara Kellerman zegt: de massa regeert, maar heeft geen visie en overziet de consequenties niet. Bijna elke autoriteit worstelt daarmee. Als je erop gaat letten, zie je dat overal terug.’
Aansluitend aan het gesprek met Kellerman wordt op HollandDoc24 Leiders gezocht uitgezonden, waarin Jeroen Smit op zoek gaat naar de essentie van succesvol leiderschap in de 21ste eeuw.