OBA Live
Radio 5, 19.02-20.00 uur
De jeugd heeft de toekomst, en als we het over de jeugd hebben houden we ons hart vast. Ze luisteren niet naar fijnzinnige sonates, maar stellen zich chronisch bloot aan pompende beats. Ze drinken liever shotjes – bij voorkeur genuttigd uit de navel of tussen de met slagroom bespoten borsten van een vreemdeling – dan zich te richten op het tijdrovende proces van (wijn)kennisverdieping. Lukraak doorklikken, pijlsnelle schermwisselingen en het continu najagen van gebeurtenissen op het internet; o, staken die spierbundels in neonkleurige emballage hun zongebruinde neus maar eens in de boeken!
Het is een uitvergroting van wat de Italiaanse filosoof Alessandro Baricco in zijn boek De barbaren (2010) de omweg mijdende ‘horizontale mens’ noemt. Alhoewel Baricco de cultuur van dit wuft surfende volkje niet wil veroordelen, is het aannemelijk dat de wijsgerige  en de horizontale mensheid nooit goede vrienden zullen worden.
Maar toen wierp filosoof Coen Simon zich in En toen wisten we alles (2011) op als pleitbezorger van de oppervlakkigheid. Simon, die in 2012 de Socrates Wisselbeker won, verdedigt in dit boek het principieel beperken van de blik. In een interview in De Ondernemer zei hij: ‘We speuren in de verste verten van het heelal en de diepste diepten van het brein om meer over ons bestaan te weten te komen, maar we zien daarmee het belang van ons leven aan de oppervlakte over het hoofd. De hele menselijke cultuur hangt van oppervlakkigheden aan elkaar. Rouwrituelen, trouwriten, fatsoensnormen, het heeft allemaal niets om het lijf. Toevallig doen we het zo, en dat is genoeg reden. Diepteanalyse overbodig.’
Zonder oppervlakkige blik ben je volgens Simon nergens, maar wacht nog heel even met het boeken van een enkeltje Salou. In Simons toekomstvisie, die hij in OBA Live uiteen zal zetten, speelt gêne namelijk ook een belangrijke rol. Volgens hem zijn schaamtegevoelens een voorwaarde voor een juiste omgang met anderen, omdat ze je handelen vertragen, je doen reflecteren op je lot, dat je tegelijkertijd met gênant gestuntel aan de ander voorlegt.
Volgens Simon is schaamte een emotie die zich per definitie aan de oppervlakte afspeelt: de huid – tussen publiek en privé – wordt rood. En dat rood kleurt natuurlijk het beste zonder tattoos, zonnebank of zelfbruiner.