Wil de Feministische Man opstaan?

Alle mannen die nu nog geen feminist zijn, zijn echt sukkels; die nogal kinderachtige gedachte kwam bij me op toen ik gister na een avond vol jonge feministen naar huis fietste. Een avond waarin bevriende collega feministen slimme of grappige betogen hielden voor een zaal vol jonge vrouwen en een enkele man.* Een solidaire omgeving die ik gemist heb als begin-twintiger, toen feminisme nog niet in schwung was en archaïsche grappen over ‘feminist dus tuinbroek en okselhaar’ nog gemeengoed waren.

Maar de geëmancipeerde mannen dus in deze. Die mis ik in het publieke debat. Want mijn feministische zusters en ik weten het zo langzamerhand wel. Dat vrouwen niet per se geil raken van een stofzuiger. Dat het hele ‘mannen zijn van Mars en vrouwen zijn van Venus’ verhaal sowieso de meest tergende mythe is die ooit ons collectieve bewustzijn binnendrong. Dat vrouwen natuurlijk wél net zo vaak geil zijn. Dat seksueel geweld tegen vrouwen ook onder Westerse mannen welig tiert.

Wij weten allang dat vrouwen steengoede literatuur schrijven maar stelselmatig gediscrimineerd worden door recensenten en het gehele prijzencircus. We kennen de resultaten die bewijzen dat bedrijven waarbij vrouwen ook aan de top staan beter zijn. We weten dat kinderen die mede opgevoed worden door zorgende vaders - in plaats van altijd werkende en afwezige vaders - over het algemeen gelukkiger zijn.

Verzuurde ‘daar moet een piemel in’-reaguurders en types als Thierry Baudet en Jan Roos, daar vermaken we onszelf mee. We lachen in onze whats-appgroepjes om hun allerdomste uitspraken. We vergeten soms dat dit soort mannen nog in grote getalen bestaan, want we kiezen ervoor ons te omringen met normale geëmancipeerde mannen. De Baudets en consorten komen uit een ver achterhaald universum, riekend naar vieze aftershave.  Maar jammer genoeg is dat universum de baas over veel geld en dus machtig. En daar hebben wij vrouwen dan wel weer last van in het dagelijkse leven.

Dus het lijkt me hoog tijd voor de feministische man. Sta in groten getale op! Emancipeer uzelf. Net zoals witte mensen zichzelf kritisch tegen het licht moeten houden om racisme tegen te gaan, kunnen we het patriarchaat niet slopen zonder medewerking van onze feministische broeders.

Laat zien dat meer vrouwen aan de top een mannenprobleem is. Immers als u zich emancipeert en gelijkwaardig meedoet aan het huishouden, kunnen vrouwen gemakkelijker doorstoten. Heterovrouwen kunnen geen betere seks hebben zonder uw medewerking. Beeldvorming verandert niet zonder dat mannelijke reclamemakers zeggen: ‘Zullen we in dit filmpje voor de verandering eens een man de was laten doen?’

Seksisme verdwijnt niet als jullie doorgaan met domme grapjes of intimiderend gedrag. Of – heel belangrijk - wanneer jullie niet ingrijpen als een van jullie seksegenoten iets stuitends zegt of doet. Een voorbeeld: tijdens een literaire borrel zei een oudere schrijver tegen me dat ik ‘gewoon eens goed en keihard geneukt moest worden, dan zou ik niet meer zo ingewikkeld nadenken over seks’ - nadat ik vertelde over mijn onderzoek naar beeldvorming en seksualiteit. Een jongere schrijver stond erbij en lachte besmuikt. Dit mee lachen of toekijken als er iets seksistisch gebeurt is vaak nog gluiperiger - dan doemt het patriarchaat als een machtige blok op je af. Dus jonge schrijver mocht je meelezen, voortaan zeg je: ‘Dat is een vrij denigrerende opmerking. Een variant van “daar moet een piemel in”. Niet cool man.’

Gelukkig zijn er ook veel feministische mannen. De Canadese premier Justin Trudeau omarmt diversiteit en stelt een kabinet samen met daarin evenveel vrouwen als mannen. In Nederland schrijven mannen als Dylan Rijsbergen en Jens van Tricht over het belang van mannen emancipatie - een win-win-situatie, want traditionele rollenpatronen zijn ook voor mannen onderdrukkend.

De antiracisme-activist Kunta Rincho verbeterde zichzelf laatst toen hij tijdens een gesprek opmerkte dat een event ‘kut’ was. ‘Sorry, niet “kut”,’ zei hij verontschuldigend. ‘Een kut is niets negatiefs. En ik wil dat mijn dochter later leert vrijelijk te genieten van haar seksualiteit. Ik probeer haar genderneutraal op te voeden.’

Mijn eigen man David is ook feministisch en zorgzaam – weliswaar op een stoere manier: hij snijdt het bevroren brood uit de vriezer met een zaag en slingert met grote hakmessen tijdens het koken – maar toch: hij doet de was, haalt boodschappen, maakt huiswerk met de kinderen, verschoont de bedden. Mede doordat hij geëmancipeerd is, kan ik carrière maken. Hij vroeg zich laatst af of je ook feminist én seksist kan zijn? Ik denk dat we allemaal in meer of mindere mate seksistisch gesocialiseerd zijn. De erkenning van je eigen seksisme is de eerste stap tot verandering. Daarom: ook seksistische mannen kunnen feminist zijn.

Ik hoop uiteindelijk op een verkiezing van de meest feministische man. En ik verwacht dat mannen staan te dringen om te winnen. Wie nomineren jullie?

*Een avond naar aanleiding van het boek ‘Vrouwen schrijven niet met hun tieten’- samengesteld door Wiegertje Postma, die de pakkende zin ‘we moeten het patriarchaat slopen’ de wereld in slingerde.