Een korte verhandeling over verliefdheid.
1. Er zijn veel geschriften die men kan lezen over de verliefdheid, maar het is aan te raden met ‘Eerste liefde’ van Toergenjev te beginnen, niet in de laatste plaats omdat het kort en bondig, waar en ontroerend, bitter en energiek is. De ‘hartstocht’ wordt omschreven als de overgang van ‘kleine jongen’ naar iets anders, een nieuwe levensfase.
2. Is de verliefdheid een waan? Zeker, een specifieke waan, een merkwaardige obsessie. Elke verliefdheid is ‘een overschatting van het liefdesobject’ (Freud), maar dat is geen reden om zich te laten afschrikken. Hooguit is het een aanmoediging geen zelfmoord te plegen bij liefdesverdriet.
3.Men kan verliefd zijn op iemand die niet verliefd op u is. Men kan verliefd zijn op iemand die ook verliefd is op u en men kan verliefd zijn op iemand van wie u niet weet of diegene verliefd is op u. Alle drie de verliefdheden zijn elk op eigen wijze tragisch.
4. Verliefdheid is de tijdelijke religie bij uitstek.
5. Het schijnt, naarmate men ouder wordt, moeilijker te zijn de hartstocht te vinden waarover Toergenjev schrijft. Dat is vermoedelijk waar, maar wie die hartstocht uitsluit houdt op met leven. Alleen de levende dode denkt immuun te zijn voor alle hartstocht.Het gevaar – en verliefdheid is eerst en vooral een gevaar – moet niet worden uitgesloten, maar met kennis van zaken en een zekere sluwheid tegemoet worden getreden. Slechts de bakvis ziet in haar eigen hartstocht geen vijand.
6. De verliefdheid zelf kent twee vijanden: de toekomst en de gewenning.
Wie verliefd is, doet er goed aan de toekomst uit te stellen, waarmee ik vooral het praktische bedoel; niets is dodelijker voor de verliefdheid dan de vraag wie er op tweede kerstdag om drie uur ’s middags moet worden bezocht.
Eeuwig kan de toekomst niet worden uitgesteld, maar een paar maanden
moet lukken.
7. De verliefde is vaak net zo roekeloos als een matig voorbereide bankovervaller.
8. Alle verliefdheid eindigt met weemoed, de vage geur van wierook, ontbinding. De toekomst van verliefdheid is taxidermie. Daaraan moet de verliefde gewoon even niet denken.