1. Ga niet naar de tandarts. Van het vullen van gaatjes kun je autisme krijgen. Ook zit de farmaceutische industrie achter uw tandarts en zijn methoden. Een betrouwbare loodgieter bellen bij kiespijn of bloedend tandvlees is goedkoper, duurzamer en veiliger.
2. Het is lastig te zeggen waar de opinie ophoudt en de waan begint. Kan een opinie gebaseerd zijn op wanen? Zeker. Dat doet aan de populariteit van de opinie nauwelijks af. Het gezegde luidt: de waarheid van vandaag is de vergissing van morgen. Wat uiteraard niet wil zeggen dat alle waarheden van vandaag vergissingen van morgen zijn.
3. Een opinie zou gebaseerd moeten zijn op feiten, maar het is moeilijk feiten van waan te onderscheiden. Zo zijn er mensen, en ik heb de indruk steeds meer, die geloven dat de aarde plat is. De kritische houding, niet in de laatste plaats gepropageerd door filosofen (alles kan een vergissing zijn, alles moet onderzocht worden, alles moet bevraagd worden) heeft een populair-vulgaire afsplitsing: ik bepaal zélf wat waar is.
4. Ieder mens zal weleens liegen of de waarheid verzwijgen. Het sociale verkeer vereist aanpassing en samenwerking, en samenwerken en aanpassen betekent altijd kleine, en soms ook grotere leugens.
Het feit dat wij op leugens stuiten van medemensen betekent nog niet dat deze medemensen structureel onbetrouwbaar zijn.
Een kind dat niet leert liegen, is een ongezond kind. Het kind leert ook dat liegen zijn beperkingen kent. Zeggen dat jij de vaas niet kapot hebt gegooid tijdens het spelen met een bal in de huiskamer is weinig overtuigend als er verder geen andere verdachten zijn.
5. In een democratie, waarbij politici worden gekozen, is het voor de politicus aanlokkelijk te jokken, omdat de kiezer in ruil voor zijn stem graag bepaalde dingen hoort. Een dictator liegt om het volk rustig te houden. Zelden zal hij zeggen: ‘Hoera, vandaag weer twintig onschuldige burgers doodgemarteld.’
De belangrijkste expertise van de politicus is doorgaans propaganda, wat niet wil zeggen dat de politiek afgeschaft moet worden of dat alle politici zakkenvullers zijn.
6. Elke paranoia is een vorm van religie, niet elke religie is een vorm van
paranoia.