De mens is eenzaam tot en met zijn dood. Dichtregel van Jan van Nijlen, voor het eerst gehoord op de middelbare school, ik kan me het klaslokaal nog herinneren. Ik kijk naar het bezoek van Flora Dessing aan Vanuatu in de Stille Oceaan. Ze bezoekt een Australisch echtpaar dat daar achttien jaar woont. De man heeft het huis met eigen handen gebouwd, hij is een vakman, en dat is geen overbodige luxe, het gebied wordt met grote regelmaat door cyclonen bezocht. Een jaar geleden heeft een ongewoon zwaar exemplaar het eiland geteisterd, vele huizen verwoest, vele doden. Het huis van de Australiërs heeft het gehouden, de vakman heeft het gewonnen van de orkaan. Ze laten de schuilplaats zien, een hoger gelegen grot waar ze de nacht voor alle zekerheid doorbrachten, ze vreesden niet alleen de wind, ze vreesden ook het water (dat niet kwam).
De vraag die Flora altijd stelt gaat natuurlijk over de ontberingen van de avonturiers – plotselinge kiespijn, gebroken heup, onverwacht hartfalen. Ik heb net in de krant gelezen dat bij een hartaanval je overlevingskansen op de dertigste verdieping van de wolkenkrabber meetbaar kleiner zijn dan op de vijfde. Uitkomst van degelijk wetenschappelijk onderzoek. Ambulancepersoneel moet voorzien worden van universele liftsleutels, is het advies van de wetenschappers. De Australische timmerman blijkt dertig jaar geleden in de bewoonde wereld hepatitis C opgelopen te hebben. Hij vertelt dat het een ziekte is die zich lang koest kan houden en zich plotseling vertoont, de lever verschrompelt. In de Leidsestraat woon je dichter bij een ziekenhuis dan op Vanuatu, hoewel ze in dat Amsterdamse ziekenhuis ook onverwacht nieuws kunnen hebben: je medicijn is uit de handel genomen. De farmaceutische industrie verdient er niet genoeg aan en er zijn te weinig Nederlanders om dat goed te maken. De timmerman van het stormbestendige huis dringt geen alcohol meer en wacht af zoals iedereen moet doen in zo’n geval.
En wat de eenzaamheid betreft, er bestaat een oncontroleerbare theorie dat een eenzaam mens in een wereldstad eenzamer is dan een eenzaam mens op een onbewoond eiland. Dit lijkt me een plausibele opvatting.
Kun je op Vanuatu beter eenzaam zijn dan in de Leidsestraat?