opgebrand

In 2013 draaide er op IDFA ook al een film
over burn-outs in Frankrijk. Is het een typisch Frans probleem?
Jerôme le Maire: ‘Nee, helaas niet. Het is echt een systeemprobleem in de hele westerse wereld. Ik heb het zelf gezien tijdens het draaien: niet alleen de unit kampte met burn-outs, maar ook de managementlaag daarboven, en het ministerie daar weer boven. Onze hele maatschappij lijdt aan burn-out. Na iedere screening in welk land ook, komen er mensen naar me toe die zeggen: op mijn werk is het precies zo.’

Hoe kwam u juist bij dit ziekenhuis uit?
‘Mijn documentaire is gebaseerd op het boek Global Burn-out van de Belgische filosoof Pascal Chabot. Via hem ontmoette ik een van de anesthesisten in de film. Zij heeft me via de achterdeur binnengeloodst, en langzamerhand heb ik het vertrouwen van de afdeling gewonnen. Met artsen werken leek me cinematografisch interessant. Bij een manager met een burn-out kun je je schouders ophalen. Maar als de artsen ziek zijn, wie gaat hen dan beter maken?’

Hoe reageerde het management op uw komst?
‘Aanvankelijk argwanend. Maar toen ze me leerden kennen, dachten ze: hé, misschien kan hij als buitenstaander wel iets veranderen. Daarmee namen ze een enorm risico, maar uiteindelijk heeft het goed voor ze uitgepakt. Het probleem ligt nu tenminste op tafel.’

We zien mensen in de film schreeuwen, huilen, alle lust tot werken verliezen... Waar schrok u zelf het meest van?
‘Van de onmogelijkheid om iets te veranderen. Ik kwam terecht tussen mensen die op een ongelooflijk hoog niveau presteren. Maar dit konden ze gewoon niet oplossen.’

Ziet u zelf een oplossing?
‘In de film laat ik op het eind een ideeën-bus neerzetten waar iedereen, van de schoonmaakster tot de topchirurg, suggesties in kan doen. Dat lijkt simplistisch, maar ergens zit daar denk ik toch de crux. Je kunt wel tijdrovend audits gaan houden, zoals het management doet. Maar mensen moeten gewoon weer leren naar elkaar te luisteren en samen te werken. We zijn te veel bezig met pokemons zoeken, en hebben te weinig oog voor degene die naast ons staat.’

U neemt duidelijk stelling in de film, en eindigt met Bob Dylans ‘The Times, They Are A’ Changin’. Mogen we spreken van een manifest?
‘Ja hoor, van die term schrik ik niet terug. Er komt een moment dat je moet zeggen: nu is het tijd om iets te veranderen. Want deze situatie is belachelijk en gevaarlijk.’