Aan ziekenhuizen valt nog heel wat te vermenselijken, vindt Alissa Rees (1991). Ze ontwerpt concepten voor de zorg met een poëtische touch. Op haar negentiende kreeg ze leukemie, waardoor soms wekenlang in het ziekenhuis lag. Met die ervaring in haar achterhoofd ontwierp ze een mobiel infuus dat patiënten stimuleert om meer te bewegen. Het leverde haar veel media-aandacht en een Brains Award op. Verder bedacht ze onder meer knuffels die te vullen zijn met aarde of stro om het immuunsysteem van baby’s te versterken en een set producten om het diner in een ziekenhuis toch nog gezellig en romantisch te maken. Op DDW 2017 presenteert ze haar project Foliage Filter, een zwevend, lichtgevend filter dat door middel van planten schone lucht creëert.
In De toekomstbouwers strijden acht jonge ontwerpers om het VPRO Toekomst Bouwdepot, een prijs van 10.000 euro. De VPRO Gids stelt hen alvast voor.
Foliage Filter
In Limbo Embassy
Wie vorig jaar naar de ddw treinde, kon onderweg luisteren naar Luisterruit, een podcast over alledaags design van Manon van Hoeckel (1990). De Rotterdamse kunstenaar werkt graag aan sociale projecten in de openbare ruimte. Van Hoeckel werd genomineerd voor een Dutch Design Award met de In Limbo Embassy. Dat is een reizende ambassade waarin buurtbewoners, passanten en ambtenaren in gesprek kunnen gaan met vluchtelingen in limbo: mensen die niet in Nederland mogen blijven en die ook niet terug kunnen naar het land van herkomst door bijvoorbeeld ongeldige reisdocumenten of een onveilige situatie in het land.
Outrospectre
Een zelfgebouwde operatierobot, samengesteld uit onderdelen die gewoon op internet te bestellen zijn. Daarmee studeerde Frank Kolkman (1989) af aan het Royal College of Art in Londen. Het is niet de bedoeling dat mensen zelf aan de slag gaan met de robot van Kolkman, maar hij wil ons wel aan het denken zetten over de zorg en de zeggenschap daarover. Zo kwam hij ook met het idee om patiënten hun eigen medicijnen te laten testen op fruitvliegjes. In samenwerking met Waag Society ontwikkelde hij recentelijk het project Outrospectre, een simulator van een ervaring waarbij men buiten het lichaam lijkt te treden. Dit is bedoeld om terminale patiënten minder bang voor de dood te maken.
Living Light
Als er iemand graag met haar voeten in de modder staat, is het Ermi van Oers (1991). Ze studeerde cum laude af aan de Willem de Kooning Academie en is gefascineerd door biodesign. Zo bouwde ze tijdens haar studie een ‘modderbatterij’ en experimenteerde in haar eigen keuken met het opwekken van stroom uit urine. Uiteindelijk studeerde ze af met Living Light, een drijvende lamp die zijn energie haalt uit vervuild water uit de Maas. Het project kreeg een vervolg in samenwerking Plant-e, een spin-offbedrijf van de Universiteit van Wageningen. Van Oers maakte gebruik van ‘microbial fuel cells’ om een plantaardige lamp te ontwikkelen. Die geeft alleen licht als je er goed voor zorgt: als je hem aanraakt of water geeft.
SAM
De relatie tussen mens en technologie onderzoeken en een positieve kant op sturen, dat is volgens Arvid Jense (1988) het doel van zijn werk. Hij bouwt installaties en ontwerpt nieuwe muziekinstrumenten, niet alleen voor mensen, maar ook voor varkens. Jense werkt veel samen met de Franse kunstenaar Marie Caye. Samen ontwikkelden ze sam, oftewel Symbiotic Anonymous Machine. sam is een robot die frisdrank maakt, maar ook alle functies daaromheen uitvoert, zoals management, prijsvoering en service. Daarmee is hij een zelfstandige economische entiteit. Dat roept weer nieuwe vragen op over de rechten en plichten van mens en machine, vinden de ontwerpers.
Precious Plastic
Een jaar of vier geleden was Dave Hakkens (1988) even wereldnieuws met zijn Phonebloks. Hij ontwierp een smartphone die uit losse onderdelen bestaat. Wel zo handig en duurzaam, vond ook Google, dat het project adopteerde. Helaas is het bedrijf gestopt met de ontwikkeling van de telefoon, en richtte ook Hakkens zijn aandacht op andere dingen. Tijdens zijn wereldreis viel hem de enorme hoeveelheid afvalplastic op. Daarom ontwikkelde hij een open-source-machine om plastic te recyclen tot nieuwe producten. Iedereen kan de blauwdruk en instructies gratis downloaden en zo zijn eigen recyclefabriek beginnen. Inmiddels bestaan er wereldwijd al zeker honderd.
Sheltersuit
Voor een wedstrijd van FC Twente ontwierp Bas Timmer (1990) een trui met een sjaal eraan vast om mee te juichen in het stadion. De modeontwerper maakt ook stoere kleding met invloeden uit exotische culturen. Maar Timmer werd vooral bekend door zijn Sheltersuit, een water- en winddichte jas voor daklozen, waar je een slaapzak van kan maken door een gedeelte aan te ritsen. De hightechmaterialen worden gedoneerd uit overgebleven partijen uit het bedrijfsleven. Het pak is uitgegroeid tot een sociale onderneming, die kansarme mensen aan een baan helpt. Er werkt bijvoorbeeld een groep vluchtelingen uit Syrië. Met zijn Shelter suit werd Timmer genomineerd voor een Dutch Design Award.
Edible Growth
Wie bij Chloé Rutzerfeld (1992) gaat eten, krijgt waarschijnlijk iets bijzonders op zijn bord. Ze is food designer en haar fascinatie ligt bij de natuur, het menselijk lichaam en de vreemde relatie die mensen met hun voedsel hebben. Haar project Edible Growth gebruikt de 3D-printer om een structuur van zaden, sporen en gist te maken. In een dag of vijf groeit die uit tot een eetbaar hapje. Het is hightech-eten, dat er tegelijk heel natuurlijk uitziet. In 2016 serveerde ze op ddw heerlijke groentestroopwafels van restproducten van bieten, wortels en knolselderij. Voor haar nieuwste project, Future Food Formula, bouwde ze in het Utrechtse Leidsche Rijn een interactieve installatie waarin je precies kan zien welke invloed omgevingsfactoren hebben op een gewas.
De toekomstbouwers
In het programma De toekomstbouwers spreekt Wilfried de Jong bovengenoemde ontwerpers die hun werk laten zien tijdens Dutch Design Week 2017 (DDW 2017). Hij vraagt hoe zij de toekomst zien en welk stempel ze daarop willen drukken. Het programma is niet alleen een etalage, maar ook een wedstrijd. In de finale op zaterdag 28 oktober wint één van de acht het VPRO Toekomst Bouwdepot van 10.000 euro. De jury bestaat uit Martijn Paulen, directeur van de Dutch Design Foundation, kunstenaar en filosoof Koert van Mensvoort en architect Afaina de Jong.
De 5-delige serie De toekomstbouwers is van 24-28 oktober te zien om 22.55 uur op NPO 2.