De Nederlandse filmmaker en journalist Adelheid Kapteijn ging op zoek naar een onbekende, wilde indianenstam in Peru. De eerste ontmoeting legde ze vast op film. Dat ging niet vanzelf. Nu wil ze er een documentaire van maken. In Bureau Buitenland vertelt ze erover.

Aarzelend, onderzoekend bijna, komt de stam in een geordende rij het oerwoud uitgelopen en baant hij zich een weg door de rivier naar de overkant. Romel, één van de leiders van de Monte Salvado-indianen, slaat ze gade. Zijn stam heeft al langer contact met de buitenwereld en de Peruaanse regering. Al meerdere malen heeft hij geprobeerd die te overtuigen van het bestaan van de ‘wilde indianen’ die hij een paar honderd meter verderop ziet lopen. Niemand geloofde hem. Romels stam zal deze Mashco Piro wel verzonnen hebben om aandacht te trekken of geld van de regering af te troggelen.

Maar de Monte Salvado-indianen twijfelden al lang niet meer. De Mashco Piro hadden lang geen enkele behoefte aan contact, maar de laatste tijd vinden er steeds meer confrontaties en schermutselingen plaats. Een paar maanden terug, toen de meeste dorpelingen in een naburige stad waren, hebben de Mashco Piro hun dorpje overvallen en al hun dieren gedood: kippen, ganzen, honden. Een tijdje later werd er zelfs een dorpsbewoner gedood met pijl en boog. Nog steeds deed de regering niets.

 

vijandige reactie

Filmmaker en journalist Adelheid Kapteijn reisde in een bootje de Peruaanse amazone af, op zoek naar Romels dorp en deze onbekende stam. Ze ontdekte dat de Monte Salvado-indianen gelijk hadden. Van de Rainforest Foundation, een Noorse NGO, hadden ze een draagbare camera gekregen, met de tip dat ze hem aan moesten zetten als ze de onbekende stam weer zouden zien.
De eerste ontmoeting verloopt niet vlekkeloos. Veel indianen zijn onrustig en schreeuwen door elkaar heen. De Monte Salvado-indianen zijn als de dood. Ze hebben zich uitgekleed en hun huid rood geverfd om maar zo veel mogelijk op de Mashco Piro te lijken en bieden hen bananen en ander voedsel aan. Zo hopen ze geen vijandige reacties uit te lokken. Toch trekken de Mashco Piro hun wapens. Romel komt dichterbij, maar zijn stamgenoten waarschuwen hem. Eén van de Mashco Piro wil hem neerschieten.

De dag erop verloopt beter. De Mashco Piro hebben nu hun vrouwen meegenomen. Al zingend kondigen ze hun komst aan. Ze lopen door het water en houden een baby met hun handen omhoog. Ze maken duidelijk dat ze het kind willen ruilen tegen een hond uit Monte Salvado. Men heeft geen enkel idee waarom. Het leefgebied van de Mashco Piro staat door houtkap en gas- en olieboringen al langere tijd onder druk, en het wordt steeds moeilijker om hun eeuwenoude manier van leven te behouden. Het kan zijn dat ze hierdoor naar de rand van het bos zijn gedwongen. Maar waarom ze een baby willen weggeven weet niemand.

derde ontmoeting

Bij de derde ontmoeting is de spanning gebroken. De Mashco Piro maken dierengeluiden, die de dorpelingen moeten raden. Als ze het goed hebben krijgen ze applaus. Romel wordt erkend als leider van de voor de Mashco Piro onbekende stam. ‘Wathi, wathi’, roepen ze. ‘Chef’ betekent dit in hun taal. Misschien leidt deze ontmoeting wel tot een ontluikende broederschap.
Adelheid Kapteijn is druk bezig met een documentaire over de Mashco Piro. Het grote probleem, zegt ze, is de financiering. Ze is nog op zoek naar iemand die dit fantastische materiaal wil uitzenden. Ze is bang dat de wereld van deze geïsoleerde stammen staat te verdwijnen. Met haar film blijven hun verhaal en hun geschiedenis in ieder geval bewaard.