-----------------------------------------
2Doc: Shado'man (IKON)
Dinsdag 16 september, NPO2, 23.05-00.10 uur
-----------------------------------------
Een film over het nachtleven in Freetown, Sierra Leone. En dat heeft niets met uitgaan te maken.
Klak, klak, klak... Drommen kreupelen slepen zich met stokken traag voort in de nachtelijke straten van Freetown, de dichtbevolkte hoofdstad van Sierra Leone. Groepjes blinden begeleiden elkaar langs de verregende wegen in een land, dat als een van de kansarmste ter wereld wordt gezien. Hoe ziet het leven eruit als je doof, blind of mank bent in de straten van Sierra Leone waar een handicap een economische last is? Of, erger, waar door bijgeloof het idee bestaat dat kreupelen als mens minder waard zijn?
In de filmische documentaire Shado’man legt visueel kunstenaar Boris Gerrets de bizarre wereld bloot in Freetown, waar ’s nachts wijken veranderen in verzamelplekken voor dakloze gehandicapten. De film toont de sociale structuur van deze daklozen. Het type handicap bepaalt namelijk tot welke groep je behoort. De groepen zijn georganiseerd en soms rivaliserend.
Gerrets woonde zelf als 16-jarige een poos in Sierra Leone. Zijn moeder trouwde met een diplomaat waardoor de maker, die een Bulgaars-Duitse achtergrond heeft, in verschillende landen woonde. Als puber zag hij vanuit de auto op weg naar de luxe diplomatenwijk de rauwe straten in Freetown. In 2010 keerde Gerrets, die de lokale taal spreekt, terug om ook die kant van de stad te onderzoeken. Aanvankelijk wilde hij een film maken over de gigantische geldstromen die de afgelopen decennia naar Afrika vloeiden: de discrepantie tussen goede bedoelingen van internationale politieke organen en de situatie ter plekke. Maar de kwetsbare gesteldheid van de maker door het plotselinge overlijden van zijn moeder resulteerde in een andere film. Gerrets wilde laten zien hoe waardig men is onder extreem onwaardige omstandigheden.
Hij werkte voor de film samen met een groepje lokale gehandicapten en met zijn dochter Rosalie (31), die in Frankrijk de filmacademie afrondde. ‘Ze zagen Boris als een vaderfiguur en daarom werd ik vanaf het moment dat ik aankwam op de luchthaven als een familielid beschouwd,’ licht Rosalie telefonisch vanuit Parijs toe. ‘Dat gevoel ken ik niet in Europa. Het was bijzonder om met mijn vader te draaien. Nadat we elkaars professionele kanten hadden afgetast, ontstond er ruimte om te profiteren van het voordeel dat je elkaar door en door kent.
We willen graag opnieuw een film maken, maar dan in Frankrijk. Over hoe outcasts leven in Parijs, zoals langs de périférique, de Parijse ringweg. Daar tref je armoede, criminaliteit en prostitutie aan. Iedereen passeert de périférique, maar niemand gaat er daadwerkelijk heen. tenzij je iets te zoeken hebt in deze schimmige wereld. Het is een andere visie op Parijs.’
Na de uitzending praat Chris Kijne met Boris Gerrets verder over zijn film op NPO Doc.