---------------------------------------------------
Vranckx: Extreme Beauty Queens
Zaterdag 16 augustus om 20.10 uur op Canvas
---------------------------------------------------
In Venezuela dicteert één man het vrouwelijke schoonheidsideaal. Waaraan bijna alle vrouwen zich conformeren.
Vrouwen willen er goed en aantrekkelijk uitzien, en de Venezolaan Osmel Sousa (67) weet precies hoe hij ze aan een fraai uiterlijk moet helpen. Volgens hem kan elke jonge vrouw door middel van plastische chirurgie én het opvolgen van zijn instructies bereiken wat ze wil: status, welstand, bewondering, en op z’n best Miss Venezuela worden. Schoonheid is maakbaar, mits je er geld en inspanning voor over hebt.
Dat de meeste Venezolaansen er net zo over denken, blijkt uit de BBC-documentaire Extreme Beauty Queens, waarvan VRT’s Vranckx vanavond een verkorte versie uitzendt. Zij bewonderen de voorzitter van de Miss Venezuela-organisatie als schoonheidskoning en goeroe.
Jonge vrouwen hopen na voorselecties in een door Sousa geleid trainingsprogramma te worden opgenomen, waarbij ze maandenlang worden gedresseerd en gemodelleerd tot het hoogst bereikbare: Miss Venezuela. Ze volgen zijn vergaande opdrachten inzake dieet en lichaamsvormen zonder mankeren op en spenderen, ofschoon vaak van bescheiden komaf, vele duizenden euro’s aan plastische chirurgie. De perfectionist Sousa, een gewezen advertentieverkoper en modeontwerper die al dertig jaar in de beautybusiness zit, heeft het eigen uiterlijk ook grondig laten reviseren, waardoor hij er griezelig onnatuurlijk uitziet.
‘Innerlijke schoonheid bestaat niet,’ meent de jonge bejaarde lachend, ‘dat is uitgevonden door vrouwen die niet knap zijn, om zichzelf te rechtvaardigen. Meisjes hoeven er niet natuurlijk uit te zien. Hoe ze schoonheid bereiken is verder niet belangrijk.’ Vrouwen uit alle sociale geledingen conformeren zich aan het door Sousa opgelegde schoonheidsideaal, waarvan onnatuurlijk grote borsten, liefst ballonvormig, het hoofdbestanddeel vormen.
In Venezuela moeten zelfs de uit het buitenland geïmporteerde etalagepoppen eraan geloven. Daarvan worden de borsten en billen, zo laat de film zien, bijgeplamuurd tot ze aan de vereiste ‘ideale’ proporties voldoen, en daarna overgespoten. De parallel met de praktijk van de plastische chirurgie, het bewerken van oren, neuzen, monden, wangen, borsten, buiken, billen en benen, is evident. ‘Sinds onze paspoppen grotere borsten hebben is de omzet gestegen,’ zegt een kledingverkoopster.
Iedereen beaamt dat de mannequins er vroeger natuurlijker uitzagen, hoe is die verandering dan te verklaren? ‘Dat komt uit dit kleine hoofd,’ zegt Sousa, en lacht alsof hij het zelf nog steeds niet kan geloven, al die dames die er steeds weer intuinen. ‘Een vrouw zal nooit tevreden zijn, ze zal haar borsten steeds weer laten doen,’ zegt een vrouw aan wie al zichtbaar veel is gesleuteld. Alsof het een natuurwet betreft waaraan niet te ontkomen valt. Ze wil dan ook nog grotere. Een ander heeft haar ‘joodse neus’ laten verkleinen, weer een ander haar ‘Dombo-oren’.
Het summum wordt gedemonstreerd door een meisje dat een plastic plaatje op haar tong heeft laten aanbrengen, waardoor eten een pijnlijke aangelegenheid wordt. Maar, stelt zij ons gerust, ze eet hetzelfde als voorheen, maar dan vloeibaar.
Sousa’s algemeen aanvaarde schoonheidsdictaat, zijn veredelings- en vleeskeuringpraktijken werken natuurlijk ook uitsluiting van anders bedeelden in de hand. In Venezuela, waar veel donkere vrouwen leven, zijn het opvallend vaak blanke vrouwen die tot Miss Venezuela worden uitgeroepen. Het land grossiert bovendien in missen Universe, World, International en Earth, en zet dus ook in de internationale schoonheidsindustrie de toon. In september is in heel Latijns- Amerika de jaarlijkse verkiezing van Miss Venezuela weer urenlang live op televisie te volgen.