happiness

Bhutan is net als Nederland een koninkrijk en ook ongeveer net zo groot. Maar daar houden de overeenkomsten wel zo’n beetje op. Ons land is vlak, Bhutan is één en al berg. Wij hebben ruim 16 miljoen inwoners, zij krap 700 duizend. En hier zijn televisie en internet al lang niet meer weg te denken, terwijl ze in het bergstaatje pas net geïntroduceerd zijn.

En daarover gaat de bijzondere documentaire ‘Happiness’. Koning Jigme Wangchuck besloot in 1999 de twee moderne communicatiemiddelen in zijn land toe te laten, omdat ze volgens hem het bruto nationaal geluk zouden verhogen. De film begint aan het einde van die ontwikkeling, als wegen, elektriciteit en kabeltelevisie het afgelegen dorpje Laya bereiken. Voor de achtjarige monnik Peyangki gaat er een wereld open als hij een driedaagse reis naar de hoofdstad maakt om een televisie te kopen.

Happiness is een prachtige, ietwat trage film, waarvoor Peyanki tussen 2009 en september 2013 is gevolgd. Juist doordat de hoofdpersonen geen enkele ervaring hebben met camera’s, of zelfs maar met televisie en films, komen ze heel naturel over. Regisseur Thomas Balmès wordt geroemd om zijn vermogen onverdunde emoties te laten zien. Zelf is hij trouwens duidelijk over tv en internet: bij hem thuis in Parijs komen die er niet in. Ergens is het natuurlijk heel ironisch dat zijn film nu op televisie wordt vertoond - en op internet.

Bekijk hieronder een kort fragment, waaraan je de onverdunde emoties eerlijk gezegd niet echt kunt afzien (maar de traagheid wel). Een echte trailer kan ik helaas nergens vinden. Maar lees eerst dit boeiende artikel uit de vpro gids van deze week, waarin naast regisseur Thomas Balmès ook de Nederlander Rudolf Spoor uitgebreid aan het woord komt. Spoor is de man die de omroepmedewerkers van Bhutan trainde bij hun eerste stappen op tv-gebied. Spoor: ‘Wat me opviel: er zat geen enkele lijn in hun aanpak. Iedereen deed maar wat.’ Het voelde alsof hij terugging in de tijd, naar de jaren zestig van de vorige eeuw.