Hij zette een gekozen president af maar is toch razend populair onder het volk van Egypte: maarschalk Abdel Fatah al-Sisi, hoofd der strijdkrachten.
De negende en laatste kandidaat in Bureau Buitenland’s verkiezing van de ‘Dictator van het jaar 2013’ is Abdel Fatah al-Sisi, de militaire leider van Egypte. Hij wordt genomineerd door Ruth Vandewalle, correspondente in Caïro.
Op dinsdag 28 januari komt de jury naar de uitzending voor de afronding van de verkiezing met een gesprek over ‘dictators anno nu’ en de bekendmaking van de winnaar.
Geboren: 19 november 1954
Functies: Vice-premier, voorzitter van de Opperste Raad van de Strijdkrachten, minister van Defensie en opperbevelhebber van het leger van Egypte. Sinds 26 januari 2014 geen generaal meer maar maarschalk.
Aan de macht sinds: Sinds 12 augustus 2013 voorzitter van de Opperste Raad van de Strijdkrachten, minister van Defensie en opperbevelhebber van het leger. Vanaf 16 juli 2013 ook Egyptisch vice-premier.
Abdul Fatah Saeed Hussein Khalil al-Sisi, zoals hij voluit heet, studeerde in 1977 af aan de Egyptische Militaire Academie. In de jaren ’80 en ’90 doorliep hij nog verschillende militaire cursussen in Egypte, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. In 2008 werd hij commandant voor de regio Alexandrië en iets later directeur van de Egyptische militaire inlichtingendienst.
Op 12 augustus 2012 werd generaal al-Sisi door de toenmalige president van Egypte Mohamed Morsi benoemd tot minister van Defensie, opperbevelhebber van het Egyptische leger en voorzitter van de Opperste Raad van de Strijdkrachten. Morsi, voorman van de islamistische Moslimbroederschap, was een maand eerder aan de macht gekomen als het eerste democratisch verkozen staatshoofd van Egypte, nadat Hosni Mubarak door massale protesten werd gedwongen tot aftreden. Het leger had tot dan feitelijk de macht in Egypte in handen gehad. Nu zou er voor het eerst een echte burgerregering komen.
Dat verliep vanaf het begin stroef. Het lijkt erop dat het Egyptische leger, dat tevens veel economische macht heeft, de samenleving bewust liet ontsporen door bijvoorbeeld de benzinetoevoer af te knijpen. Om de volkswoede te mobiliseren was bovendien weinig nodig, want de betogers die Mubarak tot aftreden dwongen, hadden gestreden voor meer vrijheid, niet voor een streng islamitisch regime. Ze keerden zich dus tegen Morsi, hoewel die de verkiezingen gewonnen had.
Op 30 juni 2013 kwam het opnieuw tot gigantische betogingen in de grote Egyptische steden. Op 3 juli werd Morsi afgezet in een militaire coup onder leiding van Abdel Fatah al-Sisi. Het Egyptische leger installeerde rechter Adly Mansour als interim-president en al-Sisi verklaarde voor de televisie dat Morsi ‘niet had voldaan aan de eisen van het Egyptische volk’.
Generaal al-Sisi is sinds de zomer van 2013 de facto de leider van Egypte. In 2014 – waarschijnlijk in maart – worden in Egypte presidentverkiezingen gehouden. Verwacht wordt dat al-Sisi zal deelnemen en gemakkelijk zal winnen. Zelf ontkent hij die ambitie te hebben. Intussen is hij bij grote delen van de bevolking populair. Ze zien hem als vertegenwoordiger van het volk. Hij kreeg daardoor zelfs de meeste publieksstemmen als ‘man van het jaar’ bij Time Magazine (maar de jury maakte een andere keuze). Anderen zien de machtsgreep van al-Sisi als een terugkeer naar de oude situatie: alle macht is opnieuw in handen van het leger, terwijl de Moslimbroederschap weer illegaal is verklaard. Alleen heet de dictator nu niet Mubarak, maar Al-Sisi.
(Bronnen: Wikipedia, BBC, Al Jazeera, Asharq Al-Awsat)